Tesisat Dergisi 195. Sayı (Mart 2012)

MAKALE 62 Tesisat Dergisi Sayı 195 - Mart 2012 + tasarrufunun en önemli unsurudur. Düşük sı- caklıkta bir radyant ısıtma sisteminde, enerji kaynağının verimi geleneksel yüksek sıcaklık- taki sistemlere ve havalı klima sistemleriyle mukayese edildiğinde önemli ölçüde artacak ve bu ise sonuç olarak primer enerji tüketi- minin azalmasını getirecektir. Termal olarak aktif bina sistemlerinin uygulanabilirliği ve performansı incelenmiş ve sonuç olarak bu sistemlerin %25-60 arasında enerji tasarrufu sağladığı ve ısıl konforun büyük yüzeylere hava sirkülasyonunda %25-75 arasında bir azalma getirdiği görülmüştür. Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Birleştirilmesi Geniş yüzeylerin ısı yayıcı olarak kullanılması ısıtma soğutmanın ortam sıcaklığına çok yakın sıcaklıklarda yapılmasını sağlamıştır. Bunun anlamı toprak, su, güneş ve havada mevcut olan yenilenebilir enerjinin kolaylıkla kullanıla- bilmesine imkân doğmasıdır. Toprak kaynaklı ısıtma sistemin içine toprak kaynaklı ısı pom- paları kullanarak entegre edilebilir. Radyant bir soğutma sistemlerini bir serbest soğutma kaynağıyla birleştirmek, geleneksel çiller sis- temlerinin devreden çıkmasını sağladığı ve sirkülasyon pompaları için enerjiye ihtiyaç duyulması nedeniyle, enerji tüketimini %60- 80 arası azaltabilmektedir. Doğal zemin suyu radyant soğutma sistemleri için ideal sıcaklığa sahiptir. Alternatif olarak, sistemler deniz suyu ile soğutma veya absorbsiyon kullanan çiller- ler vasıtasıyla güneş enerjisiyle soğutma için de kullanılabilir. Sürdürülebilir Soğutmaya Olan İhtiyaç Bazı eğilimler gelecekte tüm binada soğutma ihtiyaçlarının artacağını öne sürmektedir. Bu düşünce hava şartlarının her yıl çok sıcak yaz mevsimleri seviyelere çıkmasından ve kısmen de insanların iç ortam konfor şartlarını sürekli olarak yükseltmesinden kaynaklanmaktadır. Bu durum, soğutmanın zaten yaygın olarak uygulandığı, ofis ve sanayi binalarına uygulan- maktadır. Bunun yanında özel konutlarda da uygulama artmaktadır. Kombine bir döşemeden ısıtma ve soğutma sistemi kullanarak, soğutma ihtiyacı göreceli olarak oda sıcaklığına yakın, genelde 15-17°C da su ile döşemeden soğutma ile sağlanabilir. Bu elverişli sıcaklık seviyesiyle soğutma ihti- yaçları çok küçük bir enerji kullanımıyla kar- şılanabilir. Örneğin; toprak enerjisiyle entegre bir ısı pompası kullanarak. Enerji tasarruflu soğutma aynı zamanda ofis ve endüstri bina- ları için de gereklidir. Bu tip binalarda benzer şekilde serbest soğutma yüzeylerini başarıyla kullanan ve bu suretle enerji tüketimini hemen hemen minimuma indiren yüksek sıcaklıkta soğutma çözümleri uygun şekilde kullanılabi- lir. Soğuk kirişler ve soğuk paneller şeklinde su esaslı soğutma çözümleri birçok Avrupa pazarında son derece iyi bilinmektedir. Önce- likle Orta Avrupa’da bilinen, Termo-Aktif inşaat şekli, elverişli konfor özellikleri ve enerji per- formansıyla Pazar payını artırmaktadır. Termo- Aktif inşaatın esası beton ve zemin blokları içine entegre edilmiş borulardan meydana gelmesidir. Bu ısıl iç ortam için son derece uy- gundur ve ilave olarak pik yükler, soğutma ihti- yaçlarının binanın ısıl kütlesi soğuduğu zaman binanın kullanımda olmadığı gece saatlerine kaydırıldığı için, önemli ölçüde düşürülebilir. Ofis binalarında, soğutma ihtiyacı genellikle ısıtmadan çok daha fazladır. Radyant soğut- manın en büyük avantajı örnek olarak toprak, su, deniz veya göl/nehir suyu kaynaklı serbest soğutma yüzeylerini sisteme entegre edebil- mesidir. Radyant soğutma sistemiyle birleşti- rilerek bu sistemler soğutma için enerji tüke- timini azaltabilirler, zira böyle uygulamalarda geleneksel çillerler kullanılmayacak elektrik kullanımı sadece sirkülasyon -pompaları için yapılacaktır. Aynı zamanda, geleneksel çatı çiller sistemleri gibi, klasik soğutma teknoloji- siyle bir radyant sistem imkân dâhilinde enerji tasarrufu sağlayacaktır. Özellikle termal olarak aktif bina sistemi kul- lanırken sistemi binanın kullanılmadığı za- manlarda da çalıştırmak mümkündür. Sisten betonun ısıl kütle deposunu ve ısıl yüklerin dışarı atılmasını kullanır. Bu ise geleneksel HVAC sistemlerine düşen yükü azaltarak enerji Almanya, Aachen’deki bir BOB (Balanced Office Building-Dengeli Ofis Binası), Gelişmiş bina teknolojileriyle kontrol edilen enerji tasarrufu oldukça yüksek bir ofis binasıdır. Isıtma – soğutma bir TAB (Termal olarak aktif bina sistemi) ile sağlanmakta, sistem toprak ısısını alan bir ısı eşanjörü (borehole heat exchanger) ile ısı pompasının kombinasyonundan oluşmaktadır. İngiltere, Londra’daki BOCAFOD Genel merkezi. Farklı bir üçgen yapıdaki bina soğutma sistemlerinin binanın beton yapısı içine bulunan ısıl kütleyi ortaya çıkaran Termal Aktif Bina Sistemleriyle sağlandığı sürdürülebilir bir iş yerine simge durumdadır.