Tesisat Dergisi 195. Sayı (Mart 2012)

MAKALE 100 Tesisat Dergisi Sayı 195 - Mart 2012 Armatür Seçiminde İncelenmesi Gereken Konular • Vana çapı • Akış hızı • Akışkan cinsi • Akışkan sıcaklığı • Ortam sıcaklığı • Çalışma Basıncı • Flanş bağlantısı • Kumanda şekli • Ekonomiklik Aşağıdaki şekillerde, karşılaştırılacak vana çeşitlerinin kesitleri gösterilmektedir. a) Kelebek Vana Kelebek vananın tam açık pozisyonu teta = 0 derecede olmaktadır. Klepe kapandıkça ya da diğer bir deyişle teta açısı büyüdükçe A/A0 oranı 1’e yaklaşmaktadır ( Şekil 1 ). b) Küresel vana Küresel vananın tam açık pozisyonu teta = 0 derecedir. Top dönerek akış yolunu engelledikçe ya da teta büyüdükçe vana kapanmaktadır. A/A0 oranı 1’e yaklaşmaktadır. ( Şekil 2 ) Grafik 1. K direnç katsayısının A/A0 oranı ile değişimi. Şekil 1. Şekil 2. Şekil 3. Mekanik Tesisatlarda Armatür Seçiminin Enerji Verimliliği Üzerine Etkileri Bu bildiri, bina tesisatlarında kullanılan küresel vana, sürgülü vana ve kelebek vanayı performans ve enerji verimliliği açılarından yapılan araştırma sonuçlarına dayanarak karşılaştırmaktadır. Asteknik A.Ş. İbrahim AKDEMİR c) Sürgülü vana Sürgülü vananın tamaçık pozisyonu Amesafesi = 0 yani A/A0 = 0. Vana kapandıkça A/A0 oranı 1’e yaklaşmaktadır. ( Şekil 3 ) Yapılan deneylerin sonunda elde edilen K basınç direnç katsayıları çeşitli açıklıklarda Grafik 1 ’deki gibi ölçülmüştür. K oranının küçülmesi akışa karşı daha az direnç göstermesi; K oranının büyümesi akışa karşı direncin büyümesi yani basınç kaybının artması anlamına gelmektedir. A/A0 oranı en açık durumda 0; vanaların kapalı olduğu durumda 1’dir. Grafik 1 ’e bakınca, vanaların en açık konumdaki basınç kayıpları bakımından ‘sürgülü vana’ en avantajlı seçim olarak görülmektedir. Fakat vana kısılmak suretiyle yapılan deneylerde ‘kelebek vananın’ en avantajlı olduğu görülmektedir. POMPA-VANA DOSYASI