Tesisat Dergisi 193. Sayı (Ocak 2012)

MAKALE 120 Tesisat Dergisi Sayı 193 - Ocak 2012 Yeşil binalar “Denetlenebilir Bina Sistemleri”ni teşvik ederler ve bu sistemlerin sayesinde su tüketiminde, aydınlatmalarda ve termal konfor- da önemli tasarruflar sağlarlar. Yeşil binaların aydınlatma ile ilgili yaklaşımı özetle şöyledir: • Bina türüne göre değişen gerekli aydınlık dü- zeyi, aydınlığın düzgün dağılımı, kamaşma kontrolü gibi gereksinimlerin karşılanması, • Çevresel etkiler açısından ışık kirliliğinin azaltılmasına yönelik önlemlerin alınması, • Aydınlatma sistemlerinin tasarımında CO 2 emisyonlarının düşürülmesi ve bu doğrultu- da enerji tüketiminin azaltılması, • Enerji tüketiminin minimize edilmesi amacıy- la binalarda günışığının etkin kullanılması, • Enerji konusundan bağımsız olarak, kullanı- cı konforu ve psikolojik fayda için dış görü- şün sağlanması, • Enerji tüketiminin minimize edilmesi ama- cıyla verimli aydınlatma aygıtı ve bileşenle- rinin kullanılması, • Binalarda günışığı veya kullanıcı duyarlı kont- rol sistemlerinin kullanılması, aydınlatma sis- teminin bölgelere ayrılarak kontrolünün sağ- lanması, kullanıcıların aydınlatma sistemlerini kontrol edebilmelerinin sağlanması, • Aydınlatma ve diğer bina alt sistemlerinin enerji tüketimlerinin ayrı ayrı ölçülmesi. Yeşil binalarda aydınlatma sistemleri için yeni- likçi fikirler şöyle özetlenebilir: • Işık Rafları • Işık Tüpleri • Anidolik Tavanlar • Heliostatlar • Doğal Aydınlatma Sistemlerinde Kullanılan Özel Camlar Yeşil binalar termal konfor şartlarını oluşturur- ken kullanıcı anketlerine göre esnek ve güncel davranırlar. Dolayısıyla binada fazla soğutma veya fazla ısıtmanın önüne geçilir bu da önem- li bir tasarruftur. Yeşil binalarda günışığından maksimum fayda sağlamak için bilgisayar modellemeleri yapılır. Bunların sayesinde yük- sek oranda enerji tasarrufu sağlanır. 2.6. Diğer Uygulamalar Yeşil binalarda kullanıcılar eğitimden geçirilir- ler. Bu eğitim ve kontrol sayesinde bina kulla- nıcılarından kaynaklanan enerji tüketimlerinin önüne geçilir. Bu sayede de özellikle büyük bi- nalarda çok büyük oranlarda tasarruflar sağ- lanır. Yine yeşil binalar gereksiz yere geceleri çevrelerini aydınlatmazlar ve belirli saatlerde özel ekonomi moduna geçerler, bu sayede de önemli enerji tasarrufları yaparlar. 3. Yeşil Binalarla İlgili Atılması Gereken Adımlar Yeşil bina kavramı, bina enerjisi ile doğrudan ilgili ve vazgeçilmez ulusal bir konudur. Bu konuyla ilgili alınacak tedbirler yine doğrudan bütçe ra- kamlarını ve ulusal katma değeri etkilecektir. • Binalarımıza yönelik enerji verimliliğinde yeşil bina hedefi koymalı ve aksiyon planını belirlemeliyiz. Kısa ve orta vadeli planlar değil, uzun vadeli plan yapmalıyız. • Bu konu ile ilgili olarak birbirimizi anlaya- bilmek için uluslararası standartlara ve normlara uygun en temel tanım ve hedeflere yönelik dil birliği sağlamalıyız. • Enerji, ekonomi ve çevre konularında geliş- meleri takip edebilmeliyiz. • Yeşil binalarla ilgili net ve gerçekleştirilebilir hedefleri kamu-özel sektör işbirliğinde, ka- munun öncü hareketleri ile belirlemeliyiz. Ge- lişmiş ülkeler şu an bu şekilde yapmaktadır. • Yeşil bina sektörüne yönelik sağlam temelli bir pazar oluşturulabilmesi ve iyi örneklerin oluşabilmesi hükümet veya yerel yönetimler tarafından mutlaka teşvik edilmelidir. • Yeşil binalar ile enerji verimliliğinin teşviki için AB’de ve ABD’de yıllardır uygulanan çe- şitli finansman yöntemleri geliştirilmeli ve yeni yöntemler sunulmalıdır. • Yeşil binalar ve enerji verimliliğinde en iyi örnekler kamu binaları olmalıdır. Kamu İhale Kanunu, kamu-özel sektör işbirliğine uygun olacak şekilde değiştirilmelidir. • Mülk sahipleri ya da kiracılar temel enerji verimliliği tedbirleri ile ilgili bilgilendirilmeli ve önlerine fırsatlar konulmalıdır. • Yeşil binalar ve enerji verimliliğiyle ilgili bu- günden atılacak adımlar, ekonomik krizlerle baş etmenin bir yoludur. Türkiye’nin büyük zarar gördüğü depremden korunmaya da hizmet edecektir. • Yeşil binalar ile ilgili veri paylaşımı olmalıdır. • Yeşil binalar ile ilgili olarak medya etkin bir iletişim planıyla kullanılmalı her yapının önemli olduğu hatırlatılmalıdır. • Tüketiciye çok basit önlemlerle çok ciddi kazançlar sağlayabilecekleri anlatılmalıdır. 4. Sonuç Yukarıda ifade edildiği gibi, yeşil binaların enerji yaklaşımı bütüncül bir bakış açısındadır ve sadece bir binayı hücre bazında ele almaz. Yeşil binalar kentin enerji tasarrufunu da optimi- ze eden bir yaklaşıma sahiptirler ve bu yaklaşım binaların gerçek anlamda iklim değişikliği, sera gazları salınımı ve ekonomisi anlamında verimli olmasını sağlar. Yeşil binalar ulaşımı, malzeme kullanımı, enerji kullanımı, su tüketimi, yakıt tü- ketimi, çevre etkileri optimiz edilmiş yapılar ger- çek anlamda enerji verimli yapılardır. Yeşil Bina Sertifikası almış bir yapının enerji tasarrufu her alanda çarpan etkisi yapmaktadır. Yeşil Bina ve Yeşil Kentsel Gelişme Bölgeleri ser- tifikasyon sistemleri, bina bazında ülke çapında çok büyük bir enerji tasarrufu hamlesi olacaktır. Bu nedenle Uzakdoğu dahil tüm dünyada yay- gın olarak kullanılan yeşil bina sertifikasyon sistemleri çok kısa zaman içinde ülkemizde de yönetmeliklerde yer alacak ve bir standart hali- ne gelecektir. Bu standart ülkemizde uygulanan yaklaşıma ekler getirmektedir. Uluslararası geçerliliği olan bir yeşil bina yaklaşımı sertifi- kasyon sistemi ile ülkemizde özellikle okullarda, hastanelerde ve kamu binalarında çok önemli tasarrufların sağlanması mümkündür. Kaynaklar [1] Turner, C. & Frankel, M. Energy Perfor- mance of LEED for New Construction buildings: Final Report, 2008 [2] Kats, G. The Costs and Financial Benefits of Green Building: A Report to California’s Sustainable Building Task Force, 2003 [3] GSA Public Building Service, Assessing Green Building Performance: A Post Oc- cupancy Evaluation of 12 GSA Buildings, 2008 [4] Fowler K.M. and Rauch E. M., “Susta- inable Building Rating Systems: Sum- mary, Pacific Northwest National Labo- ratory”, July 2006 [5] United Nations 1987, “Report of the World Commission on Environment and Development” General Assembly Reso- lution 42/187, 11 December 1987 [6] www.usgbc.org [7] www.bre.org [8] www.casbee.org [9] www.sbtool.org [10] www.gbca.org [11] www.ecobuilturk.com Bu makale, 3. Ulusal Enerji Verimliliği Forumu ve Fuarı’nda bildiri olarak sunulmuştur.