Tesisat Dergisi 190. Sayı (Ekim 2011)

90 Tesisat Dergisi Say ı 190 - Ekim 2011 MAKALE Giri ş Belirlemi ş oldu ğ u iddial ı enerji verimlili ğ i hedeflerini ba ş armak için, AB komisyonu aralar ı nda HVAC tesislerinin daha verimli çal ı ş mas ı n ı ve bunun neticesi olarak monte edildikleri evlerin de daha verimli olmala- r ı n ı sa ğ lamaya yönelik direktif haz ı rlama kurullar ı dâhil birkaç giri ş imde bulundu. Bu ş artlardan HVAC teknolojilerine uygulanan birkaç ı halen haz ı rlanmakta. Kural koyucu bu kurullar ı n maksad ı imalatç ı lara verimli çözümlerin tasar ı m ı için genel bir durum çer- çevesi olu ş turmak. Tabii ki ürünleri sadece bu kurallara göre üretmek her zaman yeterli de ğ il. Bu makale, imalatç ı lar ı n çözümlerinin gelmekte olan AB ş artlar ı ndaki eksikleri ne- rede doldurabilece ğ ini ve hatta bu ş artlar ı n nas ı l ilerisine geçebilece ğ ini göstermektedir. Ayn ı zamanda planlamac ı lar ı n, yat ı r ı mc ı lar ı n ve operatörlerin en uygun iklim korumas ı n ı tan ı tmalar ı ve i ş letme maliyetlerini azaltmak için dikkate almalar ı gereken ana özellikleri göstermektedir. Etkin HVAC Teknolojileriyle İ klim De ğ i ş ikli ğ inin Yava ş lat ı lmas ı Avrupa’daki binalar ı n en büyük tüketiciler aras ı nda olduklar ı art ı k tart ı ş ı lmamaktad ı r. Örne ğ in, Almanya’da mahal ı s ı tmas ı ve s ı cak su üretimi toplam enerji kullan ı m ı n ı n hemen hemen üçte birini olu ş turmaktad ı r. Ticaret, al ı ş veri ş ve hizmetler olarak s ı n ı fland ı r ı lan ki ayn ı zamanda dükkânlar ve ofis binala- r ı n ı da kapsayan sektörde gereken enerjinin %45’i tek ba ş ı na ı s ı tma ve s ı cak su üretimi için kullan ı lmaktad ı r [1]. Tüm ticari binalar ı n üçte ikisi ve kamu bilar ı n ı n yar ı s ı odalarda olmas ı gereken hava kalitesini sa ğ lamak için ilave olarak mekanik havaland ı rma kullan- maktad ı r modern binalarda bu i ş izolasyonlu ön cephelerle [2] sa ğ lanmaktad ı r. E ğ ilim bu- rada yukar ı do ğ rudur. ne ta ş ı nan ve ar ı t ı lan her metre küp havadan yap ı lacak herhangi bir tasarruf çevreye fayda sa ğ layacakt ı r. Bu konu özellikle genel olarak ticari binalarda bulunan 125W’dan büyük güç- te fanlar ı da kapsayan “Eco-design Energy- related-products ErP “Ventilation Systems, ENTR Lot 6” [2]” (Enerji ile ilgili ürünlerin eko- nomik tasar ı m ı ErP Havaland ı rma sistemleri) görü ş melerine de yans ı t ı lm ı ş t ı r. [2] numaral ı kaynakta bahsedilen tam veya k ı smi HVAC sistemleri için klima santralleri ( Ş ekil 2 ) örne ğ in ticari tesislerde; egzoz ha- vas ı n ı n aktar ı lmas ı , ön ı s ı t ı lmas ı , so ğ utulma- s ı ve/veya d ı ş ar ı at ı lmas ı na hizmet eder. Bu ürünler ortama sa ğ lanan hava s ı cakl ı ğ ı n ı n kontrolü veya enerji geri kazan ı m ı için ı s ı de- ğ i ş tirici ünite ihtiva ettiklerinden hava aktarma ürünleri ve enerji ile ilgili ürünler (ErP) olarak s ı n ı fland ı r ı l ı rlar. Kendileri de enerji tükettik- lerinden, klima santralleri di ğ er direktiflerle beraber EC/640/2009 direktifine (bu direktif giderek daha fazla enerji tasarrufu sa ğ layan motorlar ı n kullan ı lmas ı n ı istemektedir, bu bugün için en az IE2 seviyesinde motorlard ı r) ve bunun yan ı nda 125-500 kW l ı k motorlarda döndürülen fanlar ı düzenleyen EU/327/2011 direktifine de tabidir. Düzenleme İ çin Enerji Verimlili ğ i S ı n ı flar ı AB ş artlar ı Eurovent belgelendirme taraf ı ndan ortaya koyuldu ğ u üzere klima santralleri için “kompakt” bir formda çe ş itli enerji verimlili ğ i GEA Air Treatment GmbH Ürün Yönetim Müdürü GEA Air Treatment GmbH İş Geli ş tirme Bölümü Ba ş kan ı EuroventAssociation/Ba ş kanYard ı mc ı s ı /EuroventBelgelendirme Yönetim Kurulu Üyesi Gert BAKKEREN HVAC Ürünlerinin Verimlili ğ i AB Ş artlar ı n ı n İ lerisine Geçti Küresel ı s ı nmay ı azaltma hedefine ula ş mak, buna ba ğ l ı olarak toprak s ı cakl ı ğ ı n ı n sanayi dönemi öncesinin maksimum 2°C üzerine yükselmesini ba ş armak için, binalar da çok verimli olmak zorundad ı r. Özellikle AB’nin 20-20-20 hedeflerine ula ş mak için de ğ erli katk ı yapma imkân ı n ı n oldu ğ u konut ve tica- ri in ş aatlar bu hedef için belirlenebilir. 2050 y ı l ı na kadar, hedef hatta emisyon de ğ erlerini referans de ğ er olan 1990 y ı l ı rakamlar ı n ı n be ş te birine çekmektir. Bu iddial ı hedefi bina hizmetleri mühendisli ğ inde geli ş me sa ğ lama- dan yapmak mant ı kl ı de ğ ildir. Sanayi ve Ticaret Birliklerinden Gelen Katk ı lar Yukar ı da belirtilen AB Komisyonu’nca öngö- rülen kurallar ı yapacak kurullar ı n kompleks ve dinamik haz ı rl ı k süreçlerine yap ı c ı ve etkin destek sa ğ lamak için Eurovent Derne ğ i (Av- rupa Hava Ş artlama ve So ğ utma Ekipman ı İ malatç ı lar ı Derne ğ i) bu amaca tahsis edil- mi ş bir görev ekibi olu ş turdu. İ lgili tüm ürün alanlar ı ndan sanayi uzmanlar ı ndan olu ş an bu görev ekibi standart haz ı rlama sürecinde aktif bir rol oynayacak. Eurovent ürün grup- lar ı ve ulusal üye dernekleri bir bütün haline getirirken, Eurovent Derne ğ i konu kapsam ı nda olan ürünlerin enerji verimlili ğ ini ve çözümleri zenginle ş tirmek amac ı yla kurallar bütününün haz ı rl ı klar ı hakk ı nda ayr ı nt ı l ı öneriler sunmak- tad ı r. HVAC Ürünleri İ çin AB Ş artlar ı HVAC ürünleri için tart ı ş ı lan yeni AB ş artlar ı öncelikle daha fazla enerji tasarrufu sa ğ lama ve florine sera gazlar ı n ı n (F-gazlar ı ) sal ı m ı n ı önlemeyi hedeflemi ş tir. Hava temizleme ve ik- limlendirme tesislerinin enerji kullan ı m ı , enerji üretiminde kullan ı lan ilgili enerji kar ı ş ı m ı da dikkate al ı nd ı ğ ı nda, CO 2 sal ı mlar ı yla do ğ rudan ilgilidir. Bunun anlam ı ise bir noktadan di ğ eri- Christian HERTEN