Vanalarda Kavitasyon ve Flashing Vanalar genellikle tam açık veya tam kapalı pozisyonda çalıştırılırlar. Tam açık pozisyonda sistem için en düşük direnci sağlamalı ve tam kapalı pozisyonda hat üzerinde % 100 sızdırmazlık sağlamalıdır. Bilindiği gibi vanalardan en çok tam kapalı pozisyonda tam sızdırmazlık istenir. Bunun yanında kelebek vana gibi bazı vanalar yarı açık pozisyonda da kullanılabilmektedir. Bu durum; vananın kapalıya yakın yarı açık pozisyonunda kavitasyon ve/veya flashing problemine yol açabilmektedir. Yukarıdaki şematik şekilde de (Şekil 1) gö rüldüğü gibi vana klapesinin kapalıya yakın pozisyonunda hızın artışına paralel olarak klape arkasındaki bölgede basıncın düştüğü görülmektedir. Bir kelebek vana klapesinin aynı açıklık pozisyonunda yapılan hesaplamalı akışkanlar dinamiği çözümü aşağıdaki şekilde (Şekil 2) görülmektedir. Resiml 1. Resiml 2. 144 Tesisat Dergisi Sayı 188 - Ağustos 2011 Düzenli Akış Fazı Pıı-----...ı'\ P2 py,__ ___ Pvc Resiml 3. Kavitasyon Fazı Pı r - � 1 , � Resiml 4. Klape önündeki düzenli akış klape sonrasında düzensiz akışa neden olmakta, yüksek hız ve düşük basınç bölgeleri oluş maktadır. Aşağıdaki şekillerde (Şekil 3, Şekil 4, Şekil 5); P1; Vana giriş basıncı P2; Vana çıkış basıncı Pv; Su buharı basıncı Pvc; Vana içinde min basınç Flashing Fazı P, 1 r Dr. Süleyman TOKAY* Normal akış, yani düzenli akış P2 > Pv durumu. Pvc > Pv P2 > Pv Pvc :5. Pv Bu fazda vana içinden geçen debi değeri fark basıncının karesi ile orantılı olarak artar. Kavitasyon Fazı; fark basıncındaki artışa bağlı olarak üç safhaya sahiptir; a. Başlangıç safhası b. Kritik Safha c. Tam safha Vana içinde bölgesel olarak basınç su buharı basıncının altına düşer. Gürültü ve salınım vana ve tesisata zararverebilir. Kavitasyon ya da Flashing olayını engellemek için; • Basınç düşümü birden fazla vana ile sağlan malıdır • Bypass hattı kullanılmalıdır • Vakum önleyici kapak kullanılmalıdır. ■ *Yazar: Dı: Mak. Müh. Süleyman TOKAY Ar-Ge Danışmanı / Duyar Vana Mak. San. ve Tic. A.Ş. Bu faz, vananın çıkışındaki basıncın sıvının içindeki su buharı basıncının altına düşmesi ile meydana gelir. Akış sıvıdan gaza dönüşür. h--- P2 :5. Pv Bu durumda gazfazı yastık Pv Pvc < Pv görevi gördüğü için gürültü seviyesi kavitasyon fazından 1 -__.,.,.----;;- daha azdır. Pvc Bu durumda vana gövde malzemesinin paslanmaz çelik yada krom molibden alaşımı olmasına dikkat edilmelidir. ı esıml 5.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=