,_ •• =� =- 0 1 , ... "' 1 ... n• �) u • 1 00 ,. "' " " .. .. -., .. .. Şekil 6. DN250 PN16 açılı siUi çek valfe ait akış katsayısı ve kayıp katsayısı eğıileri. Şekil 7. DN250 PN16 açılı sitli çek valfe ait hidrolik tork katsayısı eğrisi. farkı değerlerinden akış ve kayıp katsayıları hesaplanmıştır. Tork katsayıları saptanırken, HAD analiz programında vana trimi (klape ve miller) üzerinde oluşan hidrolik torklar bulunmuş ve buradan da hidrolik tork katsayıları, e1 , hesaplanmıştır. 3. Hesap Yordamının Girdileri Bu hesap yordamında genel girdiler olarak sırası ile; vana tipi, vana çapı, basınç sınıfı ve farklı ise çalışma basıncı, akışkan sıcaklığı, klapenin tam kapalı ve tam açık pozisyonlardaki açı değerleri verilmektedir. Ayrıca; klapenin, karşı-ağırlığın ve ağırlık kolunun kütleleri ile ölçü ve koordinatları da uygun şekilde girilmektedir. Bu girdilerin ve bir önceki bahiste söz edilen verilerin girişi, program hazırlayıcıları tarafından yapılmaktadır. 4. Hesap Yordamının Çıktıları Hesap yordamının çıktı sayfası kullanıcı tarafından yönetilmektedir (Şekil 8). Kullanıcının müdahale edebileceği kutucuklar sarı boyalı olarak belirlenmiştir. Klape açısı, ortalama akış hızı değerleri uygun şekilde değiştirildikçe klape üzerinde etkili olan torkdeğerleri değişmekte ve bu değerler aşağıdaki kutularda gösterilmektedir. Klapenin istenen ortalama akış hızında (debi), dengede kalabilmesi için bu tork değerleri birbirine eşit olmalıdır. Bu amaçla önce belirlenen ortalama akış hızı ilgili kutucuğa girilir ve sonra tork değerleri eşitlenecek şekilde klape açısı değiştirilir. Tork değerlerinin eşitlendiği ortalama akış hızı-klape açısı değerleri için; akış katsayısı, K•. kayıp katsayısı, Ç, tork katsayısı, el' basınç kayıbı, .0.P değerleri hesaplanmış olur. 1 \.AN.-\ TORI-: AÇILI ÇEK \'ALF KARŞI AÖIRLIK ,·e KOLU HES.-\PL.-\.RI �. STROK SONU HiDROLiK FREN DN:!50 PN16 ç�na bas:uıcı 16 baı 30 - ANAUZDE (,.l!LLANI LAN AÇ'I AR,\UCI DiŞiN,\ Ç'll-ı.lA\'iN! -90 ı;ııu 3Çlk t)OZ.ls�·otıd;lklape;ı,çısı eol s�• ıaııı kap:ılı ı,ozı.))·oodıı ll;ıı,eaçısı. &d cO ·1:-ıııc:�ısı e s< 1 ��•deııkuçuk �ıı bır3Çı �ııııı ptrnlaın. . ,i\k ı-,hı,7J ::: :::-,) 1 liO'denbuyuk �ııbınçı ı;w111 " ll S iJdıı Q 0.111 u' :ı �03 n h 1 V..ışk.lf�•ı:ı:ı ı;. 11:3 1 �;ız dt-_;•.cnııı d�J;ıfttıtrck a�.ı�dakı Tıı ,·e oıkkatfl'ayısı (', o.:::-:::o�::: d�lt'fllll eşıtlC')"IIII ��mçkarıbı ,ıp 0,03�9 baı \i1Yli>l.31�'bl � 1.3861 ılclrnlik ıoı k T, l�.268 ili 1 Bu iki T[RS iŞ. \RETıJ dt!N" :'·ilıdNlk vt�·:. oplamıork T, l �.268 ili blııdtllk mtt ttbhindt" EŞlT olacak? Eğer bu değerler için elde edilen basınç kayıbı, .0.P değeri düşürülmek istenirse, karşı ağırlık büyüklüğü ve ağırlık kolu pozisyonu- açı ve karşı ağırlık mesafesi-değiştirilerek istenen basınç kaybı değeri yakalanmaya çalışılır. Şekil 9'da çek valfin hesap yordamında belirlenmiş koşullar için çalışma grafiği gösterilmektedir. Bu örnekte de görüldüğü üzere, geçerli çalışma koşullarında çek valf 4 m/s ortalama akış hızında tam olarak açılmaktadır. �nakça [1] AWWA M49, AWWA Manua/, "Butterf!y Valves: Torque Head Loss, and Cavitation Analysis", 1st Ed'n, 2001. Bu makale, 28-29-30 Nisan 2011 tarihleri arasında düzenlenen 7. Pompa-Vana Kongresinde bildiriolarak sunulmuştur. Şekil 8. Hesaplamayordamının çıktı sayfası. Şekil 9. DN250 PN16 açılı sitli çek valfin akış hızına bağlı olarak akış özellikleri grafiği. 142 Tesisat Dergisi Sayı 188-Ağustos 2011
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=