(/) (/) o o u � >F I MAKALE Soğuk Kirişler Son yıllarda soğuk tavanlara nazaran soğuk kirişlerin (chilled beams) kullanımı da artmaktadır. Soğuk kirişlerin kendilerine özel üstünlükleri olması nedeniyle soğuk tavanların düşük maliyetli bir alternatifini oluşturmaktadırlar. Soğuk kir i şler yönetim binalarında, serg i alanlarında, havaalanı terminallerinde, alışveriş merkezlerinde vb. yerlerde ve bunların yanında sanayide kullanılabilirler. YKiRTAGNeTrZmKaOn yM GP OmNbEHN T E N Çeviren Anahtar sözcükler: Soğuk kiriş, soğutma kapasitesi, ısıl konfor. ZD .uGr uö zKdl ei mUaZSUaNn/. vMeaTkii cn.aLMt dü. hŞ.i i . Giriş İki tip soğuk kiriş bulunmaktadır: Pasif ve Aktif soğuk kirişler. Pasif soğuk kiriş yalnız yerçekimi etkisiyle çalışır, bu nedenle çalışması "sessiz soğutma" olarak da adlandırılır. Aktif soğuk kiriş ise, pasifin aksine, ilave ııarak birincil hava yani dış ortamdan alınan hava ile beslenir bu ise ikincil havanın yani iç ortamdaki havanın soğutma serpantini (ısı değiştirici) ile hareketlendirilmesine neden olur. İlave olarak, bu şekilde soğuk kiriş sağlıklı şartları karşılamak için ihtiyaç duyulan yüzdede dış hava ile beslenmiş de olur. Pasif soğuk kirişlerin aksine, aktif soğuk kirişler- indüksiyon yani havayı hareketlendirilmesi nedeniyle aynı zamanda ısıtma için kullanıma da uygundurlar. Tablol'de esas farklılıkları gösterilmiştir. Pasif soğuk kiriş kullanılan alanlarda, ortam sakinlerine başka bir vasıta ile DiN 1946 kısım 2'de belirtilen yüzde de temiz hava beslemesi yapılmalıdır. Bu, içinde değişik hava dağıtıcıları ile beraber merkezi bir havalandırma sistemi veya doğal havalandırma kullanılarak yapılmalıdır. Pasif Soğuk Kiriş Yapısı, tasarımı Ve Çalışması Pasif soğuk kirişlerde ısı yayılımı esas olarak açık tavan sistemlerinde serbest olarak gerçekleşmektedir (Şekil 1). Cihaz, iç kısmında bağlantı uçları dahil ısı değiştirici ve alt kısmında havayı yönlendirici delikli bir sac perdeden oluşur. Oda içinde bulunan iç ortam havası soğuk kirişin içine üst kısımdan girer, cihaz içindeki ısı 58 Tesisat Dergisi Sayı 184 - Nisan 2011 değiştiriciyle soğutulur ve soğutma işlevini yapması için odaya yollanır. Soğuk kiriş ile beton tavan arasında kirişin görevini uygun şekilde yapması için belli bir mesafe olması gerekir. Muhafaza Y ka ö n n a le t n la d r ir ı me Şekil 1. Pasif soğuk kirişin şematik açıklaması Tablo 1. Pasif ve Aktif soğuk kirişler arasındaki temel farklar Pasif soğuk kiriş Aktif soğuk kiriş ısıtma Mümkün değil Mümkün Soğutma Sadece su ile Su ve hava ile Dış hava Cihazla beraber Cihazla beraber beslemesi değil /1J/ /JZZZZZIZZıVZZZ a � � 4+0 Açıktavan altına yerleştirme Montaj Seçenekleri Soğuk kirişler için bazı yerleştirme seçenekleri bulunmaktadır, bunların en yaygın kullanılanları Şekil 2 a-d de gösterilmiştir. Perfore bir asma tavan üzerine gizlenmiş olarak monte edilmişse, alt kısmında delikli sac perdeye gerek yoktur. (bak Şekil 3). Şekil 3. Delikli asma tavan üzerine gizlenmiş soğuk kiriş montajı Belir l i bir aralıktan hava geçişi olan kapalı tavan yer l eşimi 7ZZJ7ZZZZZZZZZZZZZZ 77ZZZJT7ZZZZZZZZZZZZZ ·rı ·ıı [_____t_____J J_J __ i_ [_____t_____J t 1 1 � t t � ı � t [_ _ _ _ - r - _ _ _ _J (_ r-r--� .J [____l____J Hava geçirgenliği olan asma tavan üzerine yerleştirme (örn: Delikli kare metal tavan) Hava geçirgenliği olan asma tavan içine yerleşim Şekil 2. a-d Çeşitli soğuk kiriş montaj şekilleri
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=