TEKNİK BİLGİ Şekil 1 bilhassa küresel vanalar mutlaka tam açık veya tam kapalı kullanılmalıdır. Şekil 1. Tam açılıp, kapanmayan küresel vana Bakım ve koruma Termik santrallerde, çeşitli basınç ve sıcaklık şartlarında farklı çaplarda çokfarklı armatür bulunmaktadır. Dolayısıyla armatürlerin iki revizyon durması arasında bakıma ihtiyaç göstermemesi lazımdır. Son senelerde bakım planlanması bilgisayar yardımıyla yapılmaktadır. En önemli husus her armatürün bir sayfada özelliklerinin toplanması olup, binlerce armatür bulunan termik santrallerde mutlaka servis ve yedek parça planlaması yapılmalıdır. (Armatür sayısı 5000-7000) Armatürlerin her türlü contasına, yağ durumuna, kademesiz ayar durumunda cihazların kontrolü sürekli yapılmalıdır. Termik santrallerde tozlu, nemli ve korrosiv bir ortam bulunabilmektedir.Bilhassa kış aylarında tesis dışında bulunan armatürlerin donmasına karşı tedbir alınmalıdır. Termik santrallerde sık sık çelik konstriktion ve kaynak işleri çıkar. Taşlama ve kumlama işlemi yapılır. Bunun sonucu önemli miktarda ince Armatürler hertürlü kontrol işlemleri hatta ve cihaz üzerinde yapılabilecek tarzda projelendirilmelidir. Şekil 2'de kontrolü neredeyse olanaksız bir glob vana görülüyor. Şekil 2. Test edilmesi çok zor olan glob vana konstrüksiyonu Armatürlerde yapılabilecek en büyük gelişme daha hassas hesaplama yöntemlerinin geliştirilmesi, karakter belirleme programlarının yaygınlaştırılması, daha kaliteli malzeme kullanılması yönünde olacaktır. Yine en önemli gelişmelerden biri ventillerin sistem içinde iken tahribatsız muayene ile durumlarının belirlenmesi olacaktır. Bunun içinde işletmecilerin tecrübelerini üreticilerle paylaşmaları önem arz etmektedir. İşletme Tecrübeleri İşletme tecrübelerinde katı, sıvı, gaz yakıtlı sistemler ile 50-750 kW arasındaki büyüklükler önem arz etmektedir. Sıvı ve katı yakıtlı santrallerde kükürtayrıştırma sisteminin bulunması önem arz etmektedir. Termik santraller genellikle 150 bar basıncın üzerinde çalıştırıldıklarından sıvı ve buhar kısmı için yüksek basınç ventilleri kullanılır. Santrallerde bu basınç ve 450 °C ve üzeri sıcaklıkta çalıştırılacak armatürler. Termoşok, titreşim etkisi, erozyon ve kavitasyon genleşme etkisi değişken kuvvet etkisinde ve aşırı yük altında kalması ile her zaman karşılaşabilir. toz çevreye ve öncelikle armatürlerin üstünde Sürtünme problemi armatürlerde iç kısımdan çatlağa erişildiğinde neden olduğunda çok geç olmaktadır. Termoşok bilhassa kızgın su kolektörü ile kızgın buhar kolektörü arasında bulunan ventillerde oluşmaktadır. Ventilin bir tarafı kızgın buharla temas ederken diğertarafının belli zamanlarda soğuk su ile temas etmesi ventillerde bu zararlı etkiyi yapmaktadır. Yüksek basınçtaki kızgın buhar anlık olarak ventile girdiğinde kısılmaya uğrayarak basıncı düşer ve ventil bağlantısı ile ventil parçalarının titreşmesine neden olur. Erozyon ve kavitasyon püskürtülen suyun çarpması veya içinde buhar kabarcığı bulunan kızgın suyun püskürtülmesi ve bu esnada kabarcığın patlaması sonucu aynı anda doğar. Burada kontrol vanasında kontrol vanası gömleğinde doğmuş olan yıpranma görülmektedir Şekil 3. Şekil 3. Bir kontrol vanası gömleği kırılmış hali Bunu önlemenin en kolay yolu basınç düşüşünün kademeli olmasıdır Şekil 4. Su kontrol vanalarında erozyon darbe etkisini azaltmak için ayar konisinin site oturduğu noktoplanır. Bu ise arızalara neden olur. başlar. Bundan dolayı dışardan görülebilecek Şekil 4. Bir kırılmış kontrol vanas ı pistonu 152 Tesisat Dergisi Sayı 184 - Nisan 2011
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=