MAKALE 2.2.4. Pompa testleri: Bu uygulamadaki pompaların testleri ısa 9906 Sınıf l'e göre yapılmalıdır. Yapılacak testler ve kullanılacak tolerans bandı aşağıda belirtilmiştir. Peıiormans testi: ısa 9906 esas alınarak aşağıda belirtilen tolerans bandlarında, pompa çalışma aralığında en az 8 noktada test yapılmalıdır. Tablo 2. Toleranslar İstek Debideki Basma Yüksekliği +3%; -0% Kapalı Vana Basma Yüksekliği +5%; -0% İstek Noktadaki Pompa Verimi -0% Hidrostatik test: Pompa gövdesine, operasyon basıncının 1,5 katında 30 dakika süreyle uygulanmalıdır. Hidrolik kısımların dışında pompa yağ üniteleri de, dizayn basıncının 1,5 katı kadar basınca dayanabilmelidir. ENPY testi: ENPY testi, ısa 9906 esas alınarak tüm çalışma aralığında yapılmalıdır. Titreşim testi: Titreşim testleri ISa 7919 veya ısa 10816 Tablo 3 Komponent Malzeme Gövde Dökme Çelik Fan Dökme Çelik Mil Çelik Taban Plakası Karbon Çelik 2.3.2. Pompa giriş ve çıkış flanşları: Pompa çıkış eksenleri, pompa zeminine paralel olmalıdır. Bu sayede, kullanılacak boru desteklerininin miktarı ve işletme maliyetleri en aza indirilir. Sıcaklık değişiminden ve ölü ağırlıktan kaynaklı olarak boru hattından gelen yük-momentler pompa flanşları ve pompa gövdesi tarafından karşılanabilmelidir. Bu nedenle, üretici firmaların ilgili teknik dökümanlarında bu değerlerin belirlenmiş olması gereklidir. esas alınarak tüm çalışma aralığında ya- Şekil 4_ pılmalıdır. �-- - - ------- Gürültü testi: Gürültü ölçümleri ASME PTC-36 esas alınarak, garanti noktasında yapılmalıdır. Gürültü seviyesi pompaya 1 m mesafede 85 dB'i geçmemelidir. Sistem direncindeki değişim pompa debisini etkileyeceğinden, bu uygulamadaki pompaların testleri oldukça önemlidir. Bu nedenle yukarıda yazılı tüm kriterler dikkate alınarak, pompa hidrolik seçimleri yapılırken, seçimler devir düzeltmesi yapılmış pompa eğrileri üzerinden değil, pompanın kullanacağı motorla ortaya çıkacak pompa karakteristik eğrileri üzerinden yapılmalıdır. 2.3. Pompa Konstrüksiyon Özellikleri: 2.3.1. Pompa malzemesi: Kullanılan akışkanın agresif olması nedeniyle ana komponentlerin çelik olması tercih edilir. 142 Tesisat Dergisi Sayı 184- Nisan 2011 2.3.3. Katı parça büyüklüğü: Pompanın bağlı olduğu tesisatın kapalı devre olması nedeniyle, katı partikül büyüklüğü çok küçük seviyelerde olup, pompa seçimi açısından kriter anlamı taşımamaktadır. 2.3.4. Devir sayısı: 50 Hz şebeke frekansı ile beslenen bu tür uygulamalarda, seçilecek pompa devir sayısı 1500 rpm ile sınırlı kalmalıdır. Devir sayısının 1500 rpm ile sınırlı olması, 3000 rpm'deki aynı debinin, daha büyük boyutlarda çark çapları ve pompa konstrüksiyonuyla sağlanmasını gerektirir. Motor kutup sayısının daha fazla olması nedeniyle, devir sayısının 1500 rpm ile sınırlı olduğu pompalarda izin verilen şalt sayısı, 3000 rpm pompalara göre daha fazladır. Sürekli operasyon içerisinde olan kapalı devre ekipman soğutma suyu pompalarında bu durumun büyük avantaj olduğu söylenemez, ancak santral ömrünün en az 30 yıl olması gerektiği düşünülürse, uzun vadede önemli olduğu söylenebilir. 2.3.5. Pompa soğutma suyu: Pompalar herhangi bir servis akışkanına ihtiyaç duymadan, pompaj yapılan suyla kendi içerisinde soğutulmalıdır. 2.3.6. Pompa ömrü: Seçilecek pompa ömrünün en az 30 yıl olması beklenmektedir. 3. Uygun Pompa Tipleri Düşük ENPY ihtiyacı, büyük partikül geçirebilme kabiliyeti ve bakım kolaylığı nedeniyle bu tür uygulamalarda kullanılan pompa tipleri genelde yatay, çift emişli, split tip pompalardır. Pompalarla birlikte aşağıda belirtilen enstrümanların ve alt ekipmanların kullanılması tavsiye edilebilir: Şekil 5. • Pompa ve motordaki her yatak için Pt100 sıcaklık transmiteri. • Pompa konstrüksiyonuna bağlı olarak yağ göstergeleri, termometre vb. enstrümanlar. • Motor sargıları için Pt-100 sıcaklık transmiterleri. • Motorlar için anti-kondens ısıtıcılar. Kaynaklar [11 Empresarios Agrupados SA. "Specification for Cooling Water Pumps - Shatura 400 mW Combined Cycle Power Plant", EA, Madrid, 2007. {21 Karassik lgorJ., Messina J. P., Cooper P., Heald C. C., "Pump Handbook''. McGraw-Hill, Newyork, 2001. [31 Prof. Dr. Şen M. "Santrifuj Pompalar ve Pompa Tesisatları", Mas Pompa, 2003. Teşekkür Bu çalışmanın yapılması sırasında konu ile ilgPiul imdpö kCüom. aLnt dt a. sAyvornu pdae sOt epğe ri assayğol anyl aarnı nTao rvi se hKi mS Ba Türkiye 'ye teşekkürlerimizi ifade etmek isteriz. ■ Bu makale, 16-18 Ekim 2008 tarihleri arasında yapılan 6. Pompa ve Vana Kongresi'nde bildiri olarak sunulmuştur.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=