MAKALE gücü ise enerji eğrisinin çalışma noktası boyunca ilerleyen dikey bir hat ile kesiştiği yerdir. Fanlar test edilirken kullanılan ideal giriş ve çıkış koşulları gerçek hayatta nadiren görülen durumlardır. Sonuç olarak fan akış hızı, statik basınç veya her ikisi açısından ya üstün veya düşük performans gösterecektir. Şekil 2'de uygun bir fan seçilmiştir ama sistem etkisi dikkate alınmamıştır. Mavi çizgiler fanın AMCA lnternational test koşulları altında nasıl çalıştığını göstermektedir. Asıl ölçülen performans kırmızı nokta ile gösterilmiştir. Kırmızı hat fan tasarım hızında çalışırken sistem etkisini de göz önünde bulundurmak kaydıyla bir AMCA lnternational hava testinde fanın nasıl çalıştığını gösteriyor. Arzu edilen performansı elde edebilmek için tek yol fanı yeşil çizgi ile belirtilen derecede hızlandırmaktır. Sonuçta daha yüksek bir çalışma hızı, daha yüksek frenlenen beygirgücü ve daha yüksek bir ses seviyesi elde edilecektir. Sistem-direnci eğrisinde hareket eden bir fanın performansı fan kanunlarını izler. Fan kanunları ise fan hızı, akış oranı, statik basınç ve beygirgücü arasındaki ilişkileri tanımlar. Sabit hava yoğunluğu açısından bu ilişkiler için oluşturulan denklemler şunlardır: Q2 = Ql x (N2 -+- NJ) Ps2 = Psl x (N2 + NJ)2 H2 = H 1 x (N2 + N J) 3 Burada: 1 = çalışma durumundan "önce" 2 = çalışma durumundan "sonra" Q = debisel akış hızı (dakikada feet küp) N = fan hızı (dakikadaki devir) Ps = statik basınç (su seviye göstergesi inç cinsinden) H = enerji tüketimi (beygirgücü) Akıştaki değişimin fan hızındaki bir değişikliğin oranıyla doğrudan orantılı olduğunu, statik basıncın fan hızındaki bir değişikliğin oranının karesiyle doğrudan orantılı olduğunu ve enerjinin fan hızındaki bir değişikliğin oranının küpüyle doğrudan orantılı olduğunu unutmamak gerekir. Bu yüzden sistem etkilerininüstesinden gelebilmek için fan hızındaki artış gerektiğinde, enerji tüketimi "sonraki" fan hızının "önceki" 70 Tesisat Dergisi Sayı 183 - Mart 2011 Sistem direnç eğrisi _/ / I I . I I ,...-, .. --.~ -, - .......... Tesisatın çalışma noktası Debisel akış hızı (dakikada feet küp) Şekil 1. Tipik fan eğrisi ,.,. ., ~ .,,. ·.;; .,,. ,,,. ~ .,,. w'!". ~- [ ~ _, Olçülen çalışma - ~ _ ,; noktası j / I I . I -- .... .... ... ... Tasarlanan çalışma noktası Debisel akış hızı (dakikada feet küp) Şekil 2. Sistem etkisiyle fan fan hızına olan oranının küpü kadar artacaktır. İdeal olmayan bir tesisat kurulumu söz konusu olsa bile, sistem etkisini önceden saptamak güçtür. Tesis olan koşullar tasarım koşullarına göre önemli ölçüde değişkenlik gösterebilir. AMCA Yayını 201-02, Fanlar ve Sistemler (3) ortak sistem etkisi durumlarında basınç kayıplarını öngörmek için genel bir kılavuz yayınladı. Sistem etkisinin gözden kaçan dört kaynağı genellikle şunlardır: • Bir fanın girişine (ya da girişlerine) yerleştirilen dirsekler. • Fan girişinin bir duvara çok yakın olması. • Serbest tah liye durumları. • Bir fanın girişinde veya boşalımındaki hızlı geçişler. Genellikle bu tür durumlar sınırlı alan bulunması sonucunda yaşanan durumlardır. Bir fanın girişindeki tek tip olmayan akış fanın sevk pervanesi veya tekerleğinin dengesiz yüklenmesine yol açar. Akış süratine bağlı olarak bir kanal dirseği ve fan girişi arasındaki sistem etkisinden kaçınmak için gerekli düz kanal boyutu kanalın çapının uzunlamasına üç ila sekiz katıdır. Eğer bu miktar mümkün olmazsa kanal sisteminde daha büyük yarıçaplı köşeler
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=