Tesisat Dergisi 182. Sayı (Şubat 2011)

TEKN İ K B İ LG İ Ama gerçekten de bunlar ı biri veya di ğ eri mi olmal ı d ı r? Konferans salonlar ı , oditoryum veya dersliklerde ço ğ u zaman insanlar mekana ayn ı anda girer. Koku seviyesinin kabul edilemez bir seviye- ye ula ş mas ı biraz zaman al ı r ve bu s ı rada insanlar ortama adapte olurlar. Bu durumda içerdeki duruma adapte olan insanlara uygun bir havaland ı rma oran ı n ı hedeflemek uygun olacakt ı r. İ nsanlar ı n sürekli bulunmad ı ğ ı , ziyaretçi niteli ğ indeki ki ş ilerin geldi ğ i mekanlar için örnekler aras ı nda birinci s ı n ı f lokantalar, ofisler ve katl ı ma ğ azalar say ı labilir. Bu tür mekanlar için daha farkl ı la ş t ı r ı lm ı ş ölçeklerin kullan ı lmas ı mant ı kl ı d ı r. Tablolarda verilen oranlar tam bir kar ı ş ı ma dayal ı olarak hesaplanm ı ş t ı r ve uygulamada ise havaland ı rma etkinli ğ i çok nadiren hesaba kat ı lm ı ş t ı r. Ya ş anabilecek sorunlardan biri ise, baz ı havaland ı rma sistemlerinin yaz ve k ı ş mevsiminde farkl ı havaland ı rma etkinli ğ ine sahip olabilmesidir. Beslenen hava s ı cakl ı k seviyesi oda s ı cakl ı ğ ı n- dan dü ş ükse havaland ı rma etkinli ğ i genelde 1 veya daha yüksek de ğ ere sahip olacakt ı r ama havaland ı rma sistemi k ı ş ı n ı s ı tma amaçl ı kullan ı yorsa havaland ı rma etkinli ğ i 0.5’e kadar dü ş ebilir ve havaland ı rma oranlar ı geçekten iki kat ı na ç ı kar ı lmal ı d ı r. Bu hususa ili ş kin daha fazla bilgi toplanmal ı ve bu meseleye daha çok önem verilmesi gerekir. EN 15251’de hava temizli ğ i hiç hesaba ka- t ı lmazken, ASHRAE 62.1 analitik prosedürü kullanarak hava temizli ğ i için baz ı al ı nt ı lar ı n yap ı lmas ı na olanak verir. Hava temizleme donan ı mlar ı n ı geli ş tirme yönündeki yat ı r ı mlar artmaktad ı r. Bu sayede d ı ş hava miktar ı n ı azaltmak, enerji tasarrufu sa ğ lamak ve hala kabul edilebilir seviyede bir iç mekan hava kalitesine sahip olmak sa ğ lanabilir. Bununla birlikte hava temizleme cihazlar ı için daha iyi test yöntem- leri gerekmektedir çünkü halen bu tür testler genellikle kimyasal ölçümlere dayanacak ş e- kilde yap ı lmaktad ı r ve koku konusunda ortaya ç ı kan etki veya alg ı lanan hava kalitesi hesaba katmazlar. Ayr ı ca testlerde ne tipte “kirletici madde” kullan ı lmas ı gerekti ğ ini belirlemek de çok büyük önem ta ş ı r. Baz ı hava temizleme cihazlar ı VOC’lerde (maddelerden kaynaklanan emisyon) iyi sonuç verse de kirlili ğ in kayna ğ ı insanlar (biyo at ı k) ise s ı f ı r veya olumsuz yönde etki sahibi de olabilirler. Kaynaklar 1. ASHRAE 62.1 (2007) Kabul edilebilir bir iç mekan hava kalitesi için havaland ı rma, Atlanta, GA, Amerikan ı s ı tma, So ğ utma ve İ klimlendirme Mühendisleri Derne ğ i. 2. Gunnarsen, L., Fanger, P.O. (1992) “ İ ç mekan hava kirlili ğ ine adaptasyon”, Envi- ronment International, 18:43-54. * Yazan: Bjarne W. OLESEN / Uluslararas ı İ ç Mekan ve Enerji Merkezi Danimarka Teknik Üni. Kaynak: Rehva Journal – Ocak/2011