Tesisat Dergisi 18. Sayı (Kasım-Aralık 1995)

ısıtma sayes ind e ortamın kuru termometre sıcaklığı düşük tutularak enerji tasarrufu sağlanabili r. Bu özellikleri ile infrared radyan ısıtma sistemleri diğer konvansiyonel ısıtma sistemlerinden daha etkin ve daha verimli olmakla birlikte daha az enerji tükettikleri için enerji tasarrufu da sağlarlar. İnfrared radyan ısıtma sistemleri kullandıkları yakıta göre üçe ayrılırlar: 1. Gaz Ateşli 2. Elektrikli 3. Yağ Ateşli 1. Gaz Ateşli Sistemler: Gaz ateşli infrared ısıtıcılar gazı yakarak, radyan enerjiyi yayacak yüzeyleri ısıt ır lar. Yüzey, ya doğrudan alev teması ile ya da yanma gazları ile ı sıtı lı r. Gaz ateşli sistemlerin üç tipi mevcuttur: -İndirekt İnfrared Radyan Üniteleri - Gözenekli İnfrared Radyan Üniteleri -Katalitik Oksidasyon İnfrared Radyan Üniteleri İndirekt İnfrared Radyan Üniteleri.Diğer ünitel erd en sıcak yanma gazları ile ısıtma yükleri arasında radyan bir yüzeyin b ulunması yolu ile ayrılır. ısıtıcı elemanlar panel ya da boru şeklinde olabilirler (Şekil?) . Gözenekli İnfrared Radyan Üniteleri: Seramik veya paslanmaz çelik üzerine delinmiş küçük deliklerden oluşur. Yakıt-hava karışımı plakanın bulunduğu hacme püskürtülür ve burada yanma sağlanır. ısıtılacak yüzeylere yön lend irilmiş bir radyan yüzey yanma gazların ın etkisi ile ısınır ve enerji yayar. Bu tip sistemlerde radyan yüzey sıcaklığı ortalama 900°Colur. Katalitik Oksidasyon İnfrared Radyan: Gözenekli ünitelere benzerler ancak buradaki seramikveya paslanmazçelik plakalar yerine camyünü bulunur. Ayrıca radyan yüzey. oksidasyonu sağlayan bir katalizördür. 2. Elektrikli İnfrared Radyan Sistemler: Elektrikli infrared ısıtıcılar, ısıyı elektrik akımını yüksek dirençli bir telden, granit şeritten veya film elemanından geçirerek eld e ederler. Elektrikli infrared ısıtıcılar şu şekilde s ınıflandırılır: -Metal Kılıflı İnfrared Radyan Üniteler -Reflektör Lambalar TEMEL BİLGİLER Şekil 7 EXHAUST BLOWEA ASSEMBLY~ -AIA iN -Kuartz Tüplü İnfrared Radyan Üniteler -Tüp Şeklinde Kuartz Lambalar - Düşük Sıcaklık Radyan ısıtma Panelleri Metal Kılıflı İnfrared Radyan Üniteler: Yalıtkan bir maddeye sarılmış nikelkrom telden oluşur. Bu sistemlerde yalıtkan madde, radyan yüzey görevi yapacak metal bir kılıfla sarılıdır. Çalışma sıcaklıkları 650°C ile 980°C arasındadır (Şekil Sa). Reflektör Lambalar.Tungsten filamentin çevresine sarılmış ısıya dayanıklı, yarısı reflektör görevi görmesi amacıyla gümüş renkli boyanmış cam ampullerdir. Reflektör lambalar standart ampul soketlerine takılabilir (Şekil 8b). Kuartz Tüplü İnfrared Radyan Üniteler Metal kı lıflı üniteler gibi nikel-krom telden oluşur. Nikel-krom tel her iki ucu kapatılmış kuartz bir tüpün içine yerleştirilmiştir (Şekil8c). Kuartz tüplü üniteler ortalama 650°C'de ça lı şırlar . Tüp Şeklinde Kuartz Lambalar: Kuartz tüpl ü üniteler gibi içinde ısıtıcı filament bulunan kuartz bir tüpten oluşur ancak bu tip lambalarda filamen tungstendir rv,ı ı SlUL ILLOY SHU TH "0W(,- S ut>,ı.,'I' ) NN[CflON (o) METAL SHEATH ELEMENT ,ucıııct. CHIIOlıUUW ıııı:sısroıı wuıc ..... ııuıoc IU:tLCCTO llt"GUt,.Aill OJt [U•IIU/lf4NT LASS (N\ltı.OJO( (bl REFLECTOR LAMP ELEMENT 16 ve tüpün içinde asal bir gaz bulunur (Şekil 8d). Bu tip üniteler filament sıcaklığı 2230°C, tüp sıcaklığı ise 590°C civarındad ır. Düşük Sıcaklık Radyan /sıtma Panelleri: Panelli ısıtma/soğutmada kullanılan panel ünitelere benzerler ve metal bir çerçevenin içine yerleştirilm iş grafit ya da nikel-krom telden oluşurlar. Çalışma sı caklıkları ortalama 150°C'dir. 3. Yağ Ateşli Sistemler: Yağ ateşli sistemler. gaz ateşli indirekt infrared sistemle rle aynı özellikleri taşırlar ve bunlara göre uygulanırlar. İnfrared sisteml erde yaygın olarak kullanılan bir başka eleman da reflektörlerdir. Reflektörler, radyan enerjiyi, ısıtılmas ı istenilen yüzeylere yönlendirirler. Bu amaçla parabolik, eliptik, küresel ve düz olmak üzeredört tip reflektör kull anılır . Radyan ısıtma/soğutma sistemleri yukarıdaki örneklerden de anlaşılacağ ı üzere konvansiyonel sistemlere bir alternatif oluşturmaktadırlar. Özellikle büyük hacimli alanlarda hacmin tümünün ısıtılması n ı gerektirmedikleri için yalnızca ısınması gerekli yüzeyleri ısıtarak enerji tasarrufu sağlarlar. Ayrıca çok kısa sürede rejime girmeleri ve mekanik ekipmanlarının konvektörler ve fan-coiller gibi ısıtılacak hacimde ihtiyaç duymad ıklarınd a n gürültü ve yer sorun ları da o lmamaktad ı r. Bu amaçla radyan sistemler gün geçtikçe değişik kullanım alanları bulmaktadırlar. Kaynaklar: 1. ASHRAE Handbook, 1992, HVAC Systems and Equipment 2. ASHRAE Handbook, 1993, Fundamentals 3. "Basic Principles of Radiant Heating" ASHRAE Jound, December 1994 [NO cı.•,caıuT rouaıuı (NVELOl'C NOT $[ALC0 ,-----,-_- "- -~---'---~ - --, frıılCl<(lCHIIOMtUM ,u::sısroııı: wııır JOOW(JI _ - co:~: ~ ~ON - · = """"'..__~ (c) OUARTZ TUBE ELEMENT ,....... .i,"""'" :~:,.el~✓ TUNGSTt:N co•mrıo•~ I_ _ ••~\~to• ., P'ILL[ O Wl1'N IN(IUGU (d I TUBULAR OUAATZ (AMP ELEMENT u o SCAlCO Şekil 8

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=