TEKNİK TANITIM tipini seçmekte dikkate al ınması gereken parametrelerdir. Uygun anemometre ve probunu seçerken yukarıda belirtilen parametreler mutlaka göz önünde bulundurulmalıd ır. Hava hızı ölçümünde kullanılabilecek sensör tipleri aşağıda sıralanmıştır; • Pervane tip sensör • Termal sensör • Pitot tüp Prob Seçimi Oile lOOm/s arasındaki hava hızı üç farklı bölümde incelenebilir: • Düşük seviye hız Oile 5m/s arasında • Orta seviye hız 5 ile 40m/s arasında • Yüksek seviye hız 40 ile lOOm/s arasında Termal problar Oile 5 m/s arasındaki düşük hızlarda hassas ölçüm almaktad ırlar. Pervane problar 5 ile 40m/s arasındaki orta hızlardaki akışlarda kullanılmak için idealdir. Pitot tüpün ölçüm aralığı kullanılan fark basınç sensörüne bağlıdır. Zira pitot tüplerle ölçülen hava hızları aslında Bernouilli denklemi baz alınarak fark basıncından hesaplanan bir parametredir. Pitot tüpler daha çok yüksek hızların ölçümünde kullanı lan ürün lerdir. Prob seçimindeki başka bir kriter ise sıcaklıktı r. Normal şartlarda termal problar 70 °C'ye kadar ku llanılabilmektedir. Özel olarak dizayn edilmiş pervane problar ise +3 50°C'ye kadar çıkan sıcaklıklarda çalışabilmektedir. + 350 °C üzerindeki sıcaklıklarda genellikle pitot tüpler kullan ı lmaktad ı r. • Termal problar Termal probların çalışma prensibi; belirli sıcakl ığa kadar ısıtı lmış ince bir telin üzerine çarpan hava akışının ısıtılmış tel üzerinde yaratmış olduğu soğuma baz alınarak hesaplanmasıdır. Daha soğuk bir akışın çarpması ile ısıtılmı ş bir elemanın soğuması sonucunda oluşmaktadır. Termal prob türbülanslı akışların ölçümü için uygun değildir • Pitot Tüp Pitot tüpler kanal içerisinde, özellikle yüksek hız ve yüksek sıcaklığın olduğu yerlerin ölçümünde idealdir. Pitot tüp bir fark basınç ölçüm cihazına takılarak, kanal içerisinde ölçülen dinamik basıncın formülasyonla hava hızına dönüşmesi sonucunda hava hızını hesaplamaktadır. Pitot tüp yardımı ile yapılan 86 Tesisat Dergisi Sayı 178 - Ekim 2010 Resim 5. ölçümlerde de termal problar gibi türbülans olan yerlerde ölçüm sonuçlarında dalgalanma gözlenmektedir. • Pervane Prob Pervane probun ölçüm prensibi prevane devirinin elektrik sinyaline dönüşümüne dayanmaktadır. Geniş çaplı pervaneler (060mm, 0100mm) türbülansın bulunduğu, orta ve düşük hızlı akışlar için uygundur (menfez, anemostat uygulamala rı). Küçük çapl ı pervane problar ise daha çok kanal içi ölçüm uygulamaları için uygundur (Resim5). ProbKonumunun Seçimi Mümkün ise ölçümün kanalın dirseklerden uzak bir kısmında yapılması gerekmektedir. Kanal içi ölçümlerde ölçüm alınacak nokta için dirseklerden en az 10 kanal çapı kadar mesafe bırakı lmalı ve ölçüm noktasından sonra gelen dirsekten 4 kanal çapı önde olmalıdır. Akış profili hiç bir engelleyici eleman tarafından engellenmemelidir. Prob konumunun seçimi ile ilgili Şekil 3'ü inceleyiniz. Akışa Konumlanma Pervane ve termal prob şekilde de görüldüğü gibi akışa paralel olarak konum land ırılmalıdır. Probun akışa dik olmadığı durumda cihazda görünen değer değişecektir. Pervane prob Oiro<tion el flow 10xD 4xD Şekil 3. Prob konumu doğru şekilde konumlandırıldığında hız maksimumda görüntülenecektir. Tasarısı gereği pervane problar termal problara ve pitot tübe göre türbülanstan çok daha az etkilenirler. Doğru ölçüm almak için prosese en uygun anemometretipini seçmek çok önemlidir. Unutulmamalıdır ki, yanlış alınan ölçüm değerleri havalandırma ayarlarının yapılmasında hatalara sebep olabilmekte, sonuç olarak da enerji maliyetlerinin daha da yükselmesine sebep olabilmektedir. Fark Basıncı Ölçümü Umanometreler ilefark basıncı ölçümünde dijital teknoloji kullanıcıya önemli faydalar sağlamaktadır. Dijital u manometre ile çok düşük basınçları ekranda görebilme imkanınız vardır. Sulu u manometrelerde virgülden sonraki rakamı net olarak görmek çok zor, nerdeyse imkansıza yakındır. Dijital u manometre ile ise virgülden sonraki raka - mı görmek için sadece cihazın hortumlarını ilgili yerlere yerleştirmeniz yeterlidir. Dijital umanometrelerin uygulama alanları: • Kombi ve brülörlerde gaz basıncı ayarı, • Bacalarda çekiş ölçümü, • İki farklı mekan arasındaki basınç farkı, • Pitot tüp kullanarak havalandırma kanallarındaki dinamik basınç, statik basınç ve toplam basınç ölçüm üdür.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=