(./) ~ (./) o o (./) UJ (./) o o:::: a.. :::) (./) UYGULAMA Phased Array (PA) Teknik Kullanılarak Boruların Çevresel Kaynaklarının Kontrolü Phased Array (PA} özellikle kritik uygulamalarda oldukça hızlı şekilde kullanım bulmakla beraber yeni bir teknik Mehmet AYDINGÜLÜ olması ve eğitimli personel gerektirmesinden dolayı kısıtları da söz konusudur. Bu yazı taşınabilir PA teknik UGETAM / Eğitim ve İş Geliştirme Şefi kullanı larak 3000 mm çapında 25 mm et kalınlığındaki boruların çevresel kaynaklarının kontrolünün nasıl yapıldığını tarif etmektedir. 1. Giriş Günümüzde serbest piyasa şartları ve rekabet nedeniyle sadece üretmek yeterli olmamakta; güvenilir, kaliteli, çevre dostu ve rekabet edebilir maliyetlerde üretim ve imalatı gerçekleştirmek gerekmektedir. Geçtiğimiz yıllar içerisinde, tüketicilerin beklentilerinin de artması, firmaları yeni üretim teknikleri ve kalite stratejileri geliştirmek zorunda b ırakm ı ştır. Piyasadaki amansız rekabet bir teknoloji savaşı olarak devam ettiğin den , firmalar sadece üretimi değil, sürekli olarak gelişen, güvenilir ve sonuçta tüketicinin ihtiyaçlarına cevap veren ürünleri üretmek için çaba sarf etmektedirler. Üretim ve imalat teknolojilerindeki gelişmeler, ürünlerde yüksek kalite ve bunun devamlılığını sağlamak amacına yönelmiştir. Buna bağlı olarak, tahribatsız muayene yöntemlerinin (NOT) kalite kontrol stratejilerinin geliştirilmesindeki önemi artmıştır. Phased Array (PA) özellikle kritik uygulamalarda oldukça hızlı şekilde kullanım bulmakla beraber yeni bir teknik olması ve eğitimli personel gerektirmesinden dolayı kısıtları da söz konusudur. Bu yazı taşınabilir PA teknik kullanılarak 3000 mm çapında 25 mm et kalınlığındaki boruların çevresel kaynaklarını n kontrolünün nasıl yapıldığını tarif etmektedir. Bu yeni nesil ekipmanlar manual ultrasonik sistemlere kıyasla çok değişik avantajlar sunmaktadır; hız, esneklik, veri depolama ve görüntüleme vb. 2. Tahribatsız Muayene Yöntemleri Kalite güvence stratejilerinin geliştirilmesiyle birlikte, ürün ve tesis güvenilirliğinin sağlan13 2 Tesisat Dergisi Sayı 178 - Ekim 2010 masında tahribatsız muayene yöntemlerinin • Kaynaklı bağlantının tipi ve boyutları, önemi artmıştır. Bunun sonucunda, özel cihazlar ve donanımları ile personelinin eğitimini, vasıflandırılması ve sertifikalandırılmasını gerektiren bir yapı oluşmuştur. Çok değişik muayene teknikleri kullanılarak kaynak uygunluğunun değerlendirilmesi oldukça geniş ve birçok imalat ve üretim sektörüne hitap eden bir çalışma alanıdır. Bunu sadece kaynakla sınırlamak konunun ehemmiyeti açısından biraz yetersiz kalır. Malzemelerin muayenesi, korozyon ölçümü vb. birçok konu hakkında Tahribatsız Muayene tekniklerinin etkin bir şekilde kullanımı mümkündür. Burada karşımıza kritik nokta olarak; yapısal elemanların ve üretim sistemlerinin sürekli liğin i n güvenilir ve düşük maliyetle çalıştırılmasının sağlanması çıkmaktadır. Bunun için uluslararası standart ve kodlar; Radyografik Muayene, Ultrasonik Muayene, Magnetik Partikül Testi, Sıvı Penetrant Testi, Leak Testi, Akustik Emisyon Testi vb. çok değişik yöntemlerin uygulama tekniklerini ve kapsamı açıklayarak uygun belgelendirme seviyelerinde tanımlamıştır. Çeşitl i malzemelere ve kaynaklı bağlantıların tipine göre uygun tahribatsız muayene yönteminin seçimi Standart ve Kod'lar yardım ıyla yapılmaktadı r. Muayene yöntemine ve muayene sı nıfına karar verilmeden önce, aşağıda sıralanan faktörler de mutlaka dikkate alınmalıdır: • Kaynak yöntemi, • Malzeme kompozisyonu ve işlem durumu, • Kaynaklanan yapının durumu, • Değerlendirme grupları, • Olası hataların tipi ve yönlenmesi. 3. Phased Array Süreksizliklerin tespitinde ve değerlendirmesinde operatör hatalarının fazla olabi ldiği Ultrasonik Muayene, Tahribatsız Muayene sistemi içerisinde kaynakların kontrolünde en çok kullanım alanı bulan tekniklerden birisidir. Phased Array sistemi pratik açıdan bakıldığı zaman konvansiyonel ultrasondan çok da farklı değildir. Temel fiziksel prensipler aynıdır; frekans, odaklanma boyutu, geliş açısı vb. PA Elementlerin ateşleme zamanlarının ayarlanabildiği bir kristal mozaiği olup; demet ekseninin açılımını veya demetin odaklanması gibi bir takım istenen etkilerin üretilmesi amacıyla her bir ışının ayrı ayrı kontrol edilmesidir. 3.1. Avantajla rı • Hız: Konvansiyonel UT sistemlere göre daha hızlı ve iyi bir tarama ve tarama bölgesi. • Esneklik: Değişen çalışma şartlarına bağlı olarak çok kısa bir zamanda ayarlar değiştirilebilir. • Muayene Açıları: Şartlara bağlı olarak oldukça geniş tarama açılarında çalışma söz konusu. • Görüntüleme: S-tarama, B-tarama ve C-tarama, A-taramaya göre çok daha iyi değe rlend i rile bi l i r datalar sunmaktadır.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=