MAKALE 1-- ----- 1 " 1 '- 1 L - ---. " '- emiş vanası ı ı ııın ı ı ı ıııı ı ıı ı ı ı ı ı ı Anı ı ıı ıı ı ı ı ı ı ı ı ı ı ı Şekil 10. Deney standının şematik resmi. Pompanın diğer çalışma noktalarında da aynı yöntem ile analiz yapılarak, her çalışma noktası için emişte gerekli net pozitif yük (ENPYG) değerleri hesaplanarak, pompanın ENPY= F(Q) karakteristiği çizilmiştir (Şekil 9). 4. Deney ile ENPY Eğrisinin Bulunuşu Şekil lO'da, ölçüm cihazlarından, analog ve dijital sinyal toplayabilen, bir deney standının kesidi şematik olarak görülmektedir. Pompanın emiş ve çıkışında, manometrelere bağlanan basınç prizleri bulunmaktadır. Emiş borusunda bulunan vana, debi sabit kalacak şekilde kısılarak, pompa karakteristiğindeki her debi için basma yüksekliğindeki % 3'Iük düşmenin gözlendiği emiş basınçları kaydedilmiştir. Yapılan testler sonucunda dizaynı tamamlanan ve imal edilen düşey milli derinkuyu pompasının pompa karakteristikleri ve ENPY3 karakteristiği elde edi lmiştir (Tablo 2). Emme vanasının kısılması durumunda, debinin istenilen değere getirilmesi için çıkış vanasının açılması gerekmektedir. Bu durumda ENPY değeri histeris nedeniyle belli bir bant aralığında ölçülebilmektedir. Deney sırasında kavitasyon durumunda, her debi için ölçülen en yüksek ve en düşük emiş basınçları, ENPY01 ,, ve ENPY min olarak kay138 Tesisat Dergisi Sayı 175-Temmuz 2010 20 _ 18 il) il) .S 16 g, ;; ~ 14 12 8 ;;; 6 il) E ;:: 4 .. i5 2 o :ı:: = ... . - ,- J> I ~ ~-.sı . - ~ ~ -.er - • . ·Jı.. . ~"-· ~-2-R -2~- - ~.o.o- 0-,__ ; D. ~ - .6.· ~- ..... ~ >, ı;j •.' o. . ~ ~ -.,.~ • " ~ d Q )[¼ :'i ~ o.,.~ :ı: n ~-c.--0""" 100 90 80 70 60 50 E 40 30 20 10 o ~ 20 40 60 80 100 120 140 160 Dobi(Vs) - pompa basıncı (CFD) _ .._ ENPY (CFD) - ·- verim (CFD) • • •• güç (CFD) ;ı: pompa basıncı (deney) O ENPYmax(deney) ◊ verim (deney) .6. g0ç (deney) l:> ENPY min (deney) Şekil 11- Deney son uçları ve CFD analizi sonuçlarının karşılaştırılması. ded i lmi ştir. Deney sonuçları incelendiğinde, pompa karakteristiği ve ENPY eğrilerinin , özellikle dizayn noktasına yakın debilerde, CFD yazılımıyla elde edilen sonuçlarla uyum gösterdiği görülmektedir (Şekil 11). 5.Sonuç Bu çalışmada; çalışma noktasında, 1450 d/d'da, 95 lt/s debi ve 13,5 mSS basma yüksekliğine sahip olan bir dik milli derin kuyu pompası üzerinde, sonlu hacimler yöntemini kullanan FLUENT paket programı ile ENPY grafiği de dahil olmak üzere, tüm karekteristik eğriler hesaplanmıştır. Çalışmanın sonuçları, Tablo 2 ve Şekil ll'de verilmiştir. Bu şekiller incelendiğinde, deneyler ve sonlu hacimler yöntemi sonuçlarının mühendislik uygulamaları çerçevesinde birbirlerine çok yakın oldukları ve tüm karakteristik eğrilerin, deney yapılmadan, yaklaşık yöntem ile elde edilebileceği anlaşılmaktadır[4] . Kaynaklar [11 Özgür C., "Su Makinaları Dersleri''. Teknik Üniversite Matbaası, lstanbul, s.187, 1983. [21 http: //www.fluent. com/about/news/ newsletters/06v15i3/Fluent-NewsFal/-06- 10.pdf Tablo 2. Deney Sonucunda Ölçülen Basınç, Güç veENPY Değerleri Q H p rı ENPY. 1, ENPY,,,.. (IVsl (mSSl (kW) (%) (mSSl (mSSl 21,51 19.15 11,99 33,67 2,55 3,04 32,23 18,80 12,54 47,38 2,54 2,98 40,23 18,42 12,92 56,25 2,67 3,19 48,91 18,02 13,39 64,52 2,74 3,27 56,35 17,57 13,77 70,49 2,77 3,31 64,82 16,93 14,16 75,99 2,80 3,35 7348 16,15 14,51 80,19 2,86 3,43 80,72 15,39 14,75 82,57 2,96 3,55 89,10 14,40 14,97 84,03 3,18 3,82 95,03 13,62 15,07 84,21 3,42 4,13 102,16 12,60 15,12 83,47 3,88 4,70 110,57 11,28 15,05 81,27 4,76 5,80 119,77 9,69 14,75 77,16 6,43 7,88 127,19 8,30 14,27 72,55 8,65 10,66 135,03 6,73 13,41 66,41 13,41 15,27 143,54 4,89 11,83 58,23 17,71 19,93 [31 P0MSAD, "Rotodinamik Pompalar İçin ENPY", s.9, 2001 [41 Değer T., "Pompalarda Kavitasyon ve NPSH Karakteristiginin Deney ve Sonlu Hacimler Yöntemi ile İncelenmesi", Yüksek Lisans Tezi, Ege Üniversitesi Makine Mühendisliği Bölümü, s.103, Eylül 2005 ■ Bu makale, 16-18 Ekim 2008 tarihleri arasında yapılan 6. Pompa ve Vana Kongresi'nde bildiri olarak sunulmuştur.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=