Tesisat Dergisi 175. Sayı (Temmuz 2010)

MAKALE Güneş Enerjisi Sektörü ve Fotovoltaik Sistemlerin Şebekeye Bağlantısı (/) ~ (/) o o (/) ·- o2 UJ z UJ (/), UJ z ::::) c., 1. Giriş Günümüzde enerji kullanımının gittikçe artması, çevre kirli liği ve doğal kaynakların azalmasına neden olmaktadır. Özellikle fosil kökenli kaynaklardan el deedilen enerjinin, diğer kaynaklara göre çevreci olmayışı ve sınırlı olması bu sorunu önemli hale getirmektedir. Çevre sorunları konusunda bilincin artması ile temiz enerji kullanımına yönelik yeni teknolojiler gündeme gelmiştir. Böylece güneş enerjisinden elektrik üretimini olanaklı kılan fotovoltaik uygulamalar yaygınlaşmaya başlamıştır. Fotovoltaik sistemler şebekeye bağımlı sistemler (On Grid) ve şebekeden bağımsız sistemler (Off Grid) olarak uygulanmaktadırlar. Dünyada fotovoltaik sistemlerin kullanımı incelendiğinde, çoğunlukla şebekeye bağımlı kullanımın olduğu ve kullanımın her geçen gün arttığı gözlenmektedir[!]. Bu artış şebekeye bağımlı sistemler için belirli standart ve kuralların oluşturulmasını zorunlu kılmıştır. Büyüklüğüne bakılmadan iletim veya dağıtım sistemine bağlanan tüm yenilenebilir güç sistemleri, kayıt altında tutulmalı, kurulu güçlerine göre üretecekleri enerji miktarı önceden tahmin edilmeli ve gerçekte ürettikleri enerji değerlendirilmelidir. Avrupa Bi rl iği ülkelerindeki örnek sistemlerde yenilenebilir enerji kaynaklarının şebekeye bağlantısı, ilgili iletim ve dağıtım şirketlerinin kontrolünde gerçekleştirilmektedir. Tüm bu sistemlerde üretim sayacının çıkışı, ilgili dağıtım veya iletim şirketi yetkilisi tarafından şebekeye bağlanmakta ve ulusal veri izleme sistemine girilerek sağlıklı istatistiki verilerin oluşması sağlanmaktadır. Yapılan bu çalışmada, yüksek güneşlenme sürelerine sahip olan ülkemizin, bu avantajıy l a sahip olduğu potansiyelin değerlendirilebilmesi ve güneş enerjisini yaygın olarak kullanmakla kalmayıp teknoloji üretebilme fırsatını da yakalayabilmesi için gerekli olan stratejik devlet desteği vurgulanmıştır. Ayrıca diğer ülkelerdeki muadil uygulamalar irdelenerek, kurulu gücü 500 kWh'e kadar olan fotovoltaik sistemlerin, şebekeye bağlanması ile ilgili kritik noktalar ülkemiz perspektifinden değerlendirilmiştir. Anahtar kelimeler: Güneş enerjisi, fotovoltaik paneller, şebekeye bağlantı. Dünyada nüfusun, talebin, üretimin ve enerji ihtiyacının giderek daha fazla artması ile ortaya çıkan fosil yakıtların tükenmesi tehlikesi ile beraber çevreye verdiği zarar, enerji ihtiyacının karşılanabilmesi için insanoğlunu farklı enerji kaynakları aramaya sevk etmiştir. Geldiğimiz bu noktada yararlanabileceğimiz en yakın ve bilinen kaynak, güneş enerj isidir. bilinenlerinden bi r tanesi güneş enerjisidir. Bu enerji, sıcak su ve elektrik üretiminde kullanılmaktadır. Üretilen elektrik ve sıcak suyun ise kullanım alanları çok farklı olabilir. Burada üzerinde durulması gereken nokta, bu üretim süreçlerinde enerjinin üretilmesi için belirli bir yatırım maliyetine katlanılıyor olunmasıdır. Türkiye klasik fosil yakıt bakımından zengin bir ülke olmamasının bir sonucu olarak enerjide dışa bağımlı bir ülkedir. Enerjide dışa bağımlılıktan sıyrılıp, kaynakların daha etkin ve verimli kullanılması için alternatif enerji kaynaklarına yönelmek gerekmektedir. Kısa vadede fosil yakıtlarca zengin topraklar elde edemeyeceğimize ve dünya yenilenebilir enerji kullanımına doğru yöneldiğine göre, Türkiye'nin de bu Son yıllarda gündem imizin vazgeçilmez bir parçası olan küresel ısınma fenomeni ile birlikte çevreye zararlı olan fosil yakıtlardan kaçış yolları arayışı artmış, bunun yerine en azından kullanımı sırasında çevreye zarar vermeyen, minimum karbon salınımı yapan enerji kaynaklarına yöneliş başlamıştır. Yenilenebilir enerji kaynaklarının en 100 Tesisat Dergisi Sayı 175 - Temmuz 2010 Levent GÜLBAHAR İstanbul Teknik Üniversitesinden 1980 yılında Elektronik Mühendisi, 1982 yı lında da lisans üstü çalışmasını tamamlayarak Yüksek Mühendis olarak mezun oldu. Sırasıyla Schaub- Lorenz, Siemens ve lnform firmalarında yöneticilik yaptı. Daha sonra Canovate firması nda genel müdür, Aneltech firmasında da İş Geliştirme Direktörü olarak görev aldı. Halen Akiş Enerji Firması Genel M üdürlüğü görevini yürütmekte olan Gülbahar, GENSED-Güneş Enerjisi Sanayicileri ve Endüstrisi Derneği'nin de yönetim kurulu başkanıdır. İsmail Hakkı KARACA 2004 yılında Endüstri Mühendisliği bölümünden mezun oldu. Karar Destek isimli firmanın kurucu ortaklığı nı üstlenerek, enerji yatırı mları ile ilgili mühendislik faaliyetleri yürütmektedir. Ayrıca Seiso A.Ş. ve Solimpeks A.Ş.'nin yönetim kurulu üyesidir. MMO'da ve GENSED'de yönetim kurulu üyesi olan Karaca, Makine Tasarım ve İmalat Teknolojileri Kongresi, iş Sağlığı ve Güven liği Kongresi, Altı-Sigma Yalın Konferansları, Endüstriİşletme Mühendisliği Kurultayı ve Endüstri Mühendisliği Bahar Konferansları gibi mesleki ve bilimsel organizasyonlarda düzenleme kurullarında görev yapmaktadır. Karaca, halen Endüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı 'nda yüksek lisans eğiti min i sürdürmektedir. enerji piyasasındaki değişimden hem kullanım, hem de üretim geliri olarak payını alması için elini çabuk tutması gerekmektedir. 2. Güneş Enerjisi Sektörü Güneş enerjisi son 10 yıldır dünyanın, enerji ve iklim değişikliği ile ilgili soru nları için dikkatlerini yönelttiği en önemli kaynak durumuna gelmiştir ve bütün dünyada en kapsamlı Ar-Ge çalışmalarının yapıldığı bir sanayi dalıdır. Güneş enerjisi, ısıtmada, soğutmada ve değişik teknolojilerle elektrik enerjisi üretiminde kullanılmakta olup, yapılan projeksiyonlarda 2040 yılına kadar dünya enerji gereksinmesinin % 26'sının güneşten karşılanabileceği ve 2 milyondan fazla kişiye istihdam imkanı sağlanacağı belirtilmektedir. Dünyada güneşten elektrik enerjisi üreten sistem maliyetlerinde baş döndürücü bir teknolojik gelişme ve ilk yatırım maliyetlerinde büyük düşüşler gözlem lenmektedir. Yapılan tahminlerde,

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=