y ç ü a k lı sek rakımlarda ve de yüksek sıcaklıklarda şabilirler. Fanın bu gibi koşullarda çalış bilmesi için fan kanunlarında gösterilen y a o ğy au pnıl lumk adsüı zgeel trme kei rl e. rBi nui nn u(nr aikçıimn ivdee as lı cgaakzl ı kd ei çni nk ) leminden (PV = mRT) yararlanılır. Bu denklem yoğunluk için düzenlenirse m/V = p = P/(RT) oml uo rs. f eHr abvaas nı nı nc ı nyı onğduenğl iuşğmue sy ienr iend ernaikyılme ) ı nvae p( ar ot sesin sıcaklığına bağlı olarak değişir. Yoğunluk tdaebnloklleamrdianndednohğerusdaapnlanaalıbnialibr.ilir veya ideal gaz F3a. 3n. kFaannuKnal anruı nelna rgıe (nFeal nh aDlei ni lke l eam l e r i ) şağıdaki gibi yazılabilir. Debi için : [2a] V1=V2x (D,I D2)3 x (n,I nıJ x I Basınç için: [2b] P1=P2x (D,I D2)2x (n/ n2)2 x (p,Ip 2) Güç için: [2c) N1=N1x {D,I D)5x (ıı/ 11 2)3 x (p,IP) Gürültü için: [2d) L2 -L1 =50Log1o(D/D1 } + 50 Logıo(n/ ıı) Fi çai nn kbai l ni nuennl a rdı enğdearnl e rydaer na r lhaanrı el akreatkl e byi ro ğduunrl uu mk , odleavriarksayyeınsıi, rboirtodr uçarupmı gdiabi çpaalrıametrelere bağlı ş mnaubnildira. ki debi, basınç, güç, gütrıürılltmüahseı sdauprlua4. Fanlarda Enerji Verimliliği Ecinhdaüzlsatrrido el u kpual lraı znaı l,abnatkaımn l avreyyüakbsae k g ü ç tüketen ş le durdurulmadığı sürece çalışırlar.kaBunendeednelnerle fi ma naı nl a tö (mi l kr üy abtoı ryıumn)cma at ül ikyeettei ncienğyi üeznl eerrcj ie, bk au t ıf aonl aı n bilmektedir. Dolayısıyle yıllık çalışma süreleri fBauz l an eodl ae nn l tee söims lüerr dbeo yeun emr j i avl ieyreitmi l(i il li ğk i yöanteı rmı ml i dvi re. t f ö a a m n n ü la s r r e ı b ç n o il y m in u e c e l e i n d le e ir n r . j e i B r m e u k a b l v a iy e ğ e r l i t a m l m e l r e d in r a i i n n , i f n t a o bp h r l e i a k s m a a l p a ı) l ra d a n a z m o e l a s a s k n ı i o gv l e e m t i f a r i s z k i e t b ai d l d i e t ı e r a . eBt üu dyüe ny ial epmı l aer laekr yi l ek nyi laetnı rmı me smi yaal iryaertliı şağıda görüleceği üzere kendini kısa sürede amorti eden yatırımlar olabilmektedir. Fan verimitandan alınan hidrolik gücün fan ş tında fana verilen güce oranı şeklinde tanımlan a ı f r. N,. Vx6.P,(3600xi02) rı =- N,.ıı wxT,hafl [3) 72 Tesisat Dergisi Sayı 173-Mayıs 2010 şi f eakdl ei n dt ae nhdeasna pel ladnea bei dl i irl .e Tn e rti emo irni k p ah yi rdoal i ks ı ngdüacküi (kW), payda işe şaft gücünü ifade etmektedir. \,tt fan torku olup aşağıdaki gibi yazılır. [4a] Bu eş y a l f a ni tl lai kr dsaaçnat rpi fdüoj ğt ar unlltaurs ui ç iinl e gaekçı eşr dl i do ği rr. uAl tkussiu bç ai rpbl ai rriın dyee nr i nçeo kk af anrakdl ı ı no l dourğt aus ıinçdi na nr l gveeçre2n yramr ı yarı çapı esas alınarak, T,hafl = mr,,,( c,,2 -c.1 ) = pVı�. 4:,,, -c,,J [4b] eş sni)t,linği(dy/adz)ılfaabnilıinr. deBvuirrasdaayıswı, T=,ha2ırirn/60 (rad/ ş mesi gereken tork (Nm), r afta veril1 ve r2 sırasıyla giriş ve çıkış yarıçapları (m), cuı ve c, 1 sırasıyla giriş ve çıkışta akış sel bileşenleridir (mk/asn)ı.n Gmöruütlladküğhüızıünzıenrteeğşe a t ft gaüç ıcsüa lf ahnı zı nı niaç,i nrdoet onr gyeaçreı nç akpüıtneas,e el md ei b i y e , f a n ı n ş ağzı yarı n eç n a a p e t r ı a n ji ç a ı v s c e ı u r g i t m i e b r l i i i l m p iğ a l i e r n a r i i m n e e e tk d tr i e l e e n l y e iy e re l n e b i b s a a eğlkıdanıra. tFaennlia, krdaa şlıca unsurlar rkoatyoırp vl aer k( at ünrabtügl ae no ms , e vt roi rstie, kksal ne ra, t ksaanyaı st lı a, rhı ind raokl iı k şv va e b . m k ), ı l o a y t a v o t u r a z k k l a u la y k r ı dp e l a d a k e r i ı m d s ı e r ü . m rt Öe ü r s n n i m , e ğ s e i ü l n e r t r s ü , a n t n a m t h r e r if i , k ü k j a s t ç i a s a n t k e la l m a rr i daraaksaınndaat vdeerğimi i kanat tipine göre %60 ile %92 ş lai liirğf oi ni li,nkaarntaı rtı l mam ç a ı e s s k ı ı, t ie k ç d a in i n r . a o D t p o t e i l n m ai y , i ı z s e a ı m y s l y i ao nf a n( övr enrei ğmi n ş ağzı çapı, fraotnoirmçaalğaıt, tkeaknnoaltojsisaiynıisnıniıynilebelirlenmesi v b . ) , ştirilmesi gerekir. 5. Mevcut Fan Sistemlerinin İyileştirilmesi Mevcut bir fan sisteminde iyileş bilmesi için öncelikle mevcut duru ti m rm un e y b a el p ir ıl l a e fnaenreınk dkeabyiısti,aflatnnaeamlıinması gerekir. Bunun için şinde ve çıkışındaki statik basınç, sıcaklık, motorun çektiği akım, voltaj, cl oodsa< pn, aml ıontı or .r vB eur i öml çi üöml çlüelrüdrevne ysao nv raar of al ann lhairdtrao bl i k gücü, şebekeden çekilen güç hesaplanır. Bu iki k d a e y ğ ı er birbirine oranlanarak fan sisteminin (fan, ş lam v-kearismniak(ııvteoypalakma=plin, motor komple) topııtanxııaktxııııot) ve buradan hareketle de fan verimi [ ııfan= ııt /( vıeıakgterxeıkıimyoorts)a] khaepsaaspiltaenıar.rtıBöylece fanda verim ş potansiyeli ortaya fkaobnrui kl uars. ı Tnadbal ob u1l uvneaTna by ül ok s2e' dk eg üi kçi l füatrak nl ı l çairmı nesnat o hada yapılan ölçüm değerler verilmiştir. Tablo 1. Çimento Fabrikası A'daki Ölçüm Değerleri Ölçüm Değerleri Fanın Adı Debi Basınç T Fan N.t,litrlk Verimi (m3/h) (mmSS) (•C) % (kW) 1. Bacagazı 361.072 460 330 49 1067 f2a.nBı acagazı 132.391 660 20 82 320 fFaanr ıi n değirm. 761.596 1130 85 86 2980 sF iı sr tı ne me l efkatnr oı 383.206 140 250 50 328 fVi lKt rSe sfi as nt eı m 166.913 550 85 67 374 fMilti rOeafiarnfıanı 40.828 40 480 12 41 Tablo 2. Çimento Fabrikası B'deki Ölçüm Değerleri Ölçüm Değerleri Fanın Adı Debi Basınç T VeFrainmi (m 3/h) (mmSS) (•C) % Farin baca 469.700 325 352 49 gEalezkıtfraonfıa n ı 250.800 160 115 68 d1e. ğfairrminen 237.300 185 115 66 f K a ö n m ı ür değirmeni 67.028 1135 100 76 fanı c m T i a v e b a v l r c o ı u n ta t l a'd ç e % ık a 4 ö r 9 r ıl n m e c ğ i a v i s n a ı r ın e m d s ü k a i m o k b l ü a a n n c d a ü v g e r a . r z im ı E i m f n a n n % i ı y n e 8 d t 0 a li bir yaklaşımla buradaki artışın %25 civarında olacağı ve ş nın (0.25xl0e6b7ekkeWd e=n )ç e2k6i7l e nkW gü cağı ifade edilebilir. Bunun para c s ç i t a v e l a k d r i ı e n a ğ d z e a a r l i m o l is aa e (267 kWx7000 h/yılx0.18 T UkWh =) 336.400 Tb ie/nyzıel ro ldmeağketral ednı rd. i Tr ma bel oydaapkı liadbiiğl ier .r t a n l a r i ç i n d e cT ai vbalroı n2d' da eo löarnn evğei nr i mf airni n%b a7c5a- g8a0z ıcfiav na ırnı ndaa ç%ı k4a9 rılması mümkündür. Emniyetli bir yaklaşımla buradaki artışın %25 olacağı ve buna göre ş k bekeden çekilen güçteki azalmanın (0.25x97 e 2 W=) 243 kW bilir. Bunun paracsiavlardınedğaerioliascea(ğ2ı4i3fadkWe x e 7 d 0 il 0 e 0 h/yılx0.18TUkWh=) 306.100 Ti/yıl olarak hl eensdai rpml aen ıyr a. pDı il ğa eb ri l i rt .a nV lear ri mi çl ii lni k daer t ıb şeı npzoetra ndesği yeerl i oilleani tanlar yukarıdaki tablolarda koyu renk şaretlenmiştir. Verimlilik artışı potansiyeli tdeesnpki lte emdl iel er in kbui rl l af an nı l aı nr at ka s kaar ınmaıtn daaç ;ı l a( 3r ı), vkea n( 4a )t s d a eğ yı i ları, rotor ölçüleri vb. ölçülerde gerekli ş rbi iml g i smaik a y l a k ik r s l e i p m r r o u y g m a r p a ı m d la ü ı r za i e l k e y e d ( 3 e ( ğ ) % i d8e5n'kI el er me ) i ngdeel iknicve yee şiklikler yapılır. Fan Nelıklrik (kW) 972 181 207 308
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=