gelen ve kimyasal oksijen talebi (COD) 38,25 mg/L o lan evsel atık sulardır. Bunun yanında, besi suyunun ham su olarak analizinde şunlar bulunmuştur : • 0,113 mg/L Fe (demir)iyonu, • 16,8 mg/Ltoplam askıda katı madde (T SS), • 714 m g/L toplam çözülmüş katı madde (TDS), • 9,26 mg/L Toplam Si0 2 (silikon dioksit). Besi suyunu işlemek için tesis, Dow Chemical Şirketi'nin bir işletmesi olan Dow Water Solu tions tarafın dan sağ lanan kızak şek lin de dört SFT-2660 U Fmodüll eri kul lanmaktadır. U Fmo dü lleri, 50m3s veya daha düşük kapasiteler için ideal sistemlerdir ve Da Tong tesisi için yüksek verimli likte su arıtımı sağ lamakta dır . Bu U F modülleri, yüksek dayanıklılıkta, nomi nal gözenek çapı 0,03 mikron olan oyuk fiber membranlardır. PV DF polimerik oyuk elyaf bil eşimin den yapılmış olan membranlar, uzun h izmetömrü sağlayacak şekilde yüksek kimya sal dir encesahiptir veher altı ayda bir yerinde temizleme işlemi yapılmalıdır. Oyuk elyafın dayanıklılığını artıran çift duvarlı bir yapısı vardır ve bunun yanında kirlenmeyekarşı olan dir enci membran yüzeyiyl e güçlen dirilmiştir. Bu yüzey altkaplama olan P VDF polimer e n a zaran daha su itici bir yapıdadır. Bu modüller pahalı basınçlı kap kullanılması ihtiyacını ortadan kaldıran içine plastikleştirici katılmamış poli vinilklorid (U-PVC) içine yerl eştirilmi ştir. Membranlar gelen suda bulunan katı maddelere karşı oldukça dayanıklı olan ve ön arıtma süre cini azaltmaya yardımcı olan dışlarından içeri akış olacak düzenlemeyle tasarlanmışlardır. 0.14 0.12 g; � 0.1 0.08 � 0.06 '"" • 1 � -- . ' ,, NaOCI . . NaHS04 l• r şma Onleyıci . !Alık su, l. Jısıoe�iş1iricil -ıs�ındirikElekl--+ joııw�u11r,likasyon G0Venliktil1resi! [J1ci Geçiş RO 1--+ I Kaıbon alıcı I t � l2nci geçiş RO1--+ jEDI (Elek\-onik iyon antma)Ünilesil--+ k;n lazm,n 1 NaOH Şekil 1. Su arıtma süreci. Dı şarıdan iç eri akış parçacıkların m embran içerisindesıkı şıp kalmamasını sağlar. Butasarım tüm suyun membranın içerisinden geçtiği ve parçacıkların geride bırakıldığı son uçlu bir filtrasyon sistemidir (dead-end filtration). Bu sistem aynı zamanda konsantre madde sız dırma sistemi olan çapraz geçişli filtrasyona nazaran daha az enerji ve işletme basıncı kullanır. Bu sistemde düzenli olarak hava ile ovarak temizlemek, geri yıkama ve ileri doğru yıkama vasıtasıyla parçacıkların membran yüzeyindetoplanmasına mani olunur. DaTong'da iki yıllık bir i şletm e U Fm odüllerinin yüzde 95 geri kazanma oranı ve 45,8 Um2saat akış oranıyla çalıştıklarını göstermiştir. Üniteler RO membranlarına günde 218 m3 kaliteli besi suyu sağlamakta veya süzmektedir, bu suyun parçacık yoğunluğu veya bulanıklılığı ortalama 0,05 NT U (n ephelometric turbidity un its -bakteri veya çözeltinin neden olduğu bulanıklık ölüm birimi) değerindedir ve SDI (sili density index çöken çamur yoğunluğu in deksi) bire eşit veya daha azdır. Ultrafiltrasyon Ters Ozmosun Kalitesini Nasıl Artırır? Şekil 1, DaTong kojenerasyon tesisindeki su arıtma sürecini göstermektedi r. UF ön ar ıtımı- . ' na girmeden, atık su kirlenmeyi kaldırmak ve önlemek maksadıyla demiri (Fe) okside etmek için 3-3,5 dozdaki sodyum hipokloritle (NaOCI) arıtılır. Demir kirlenmesi akış kaybını artırır ve RO m embranını oksi dasyonun getirdiği hasara karşı daha duyarlı hale getirir. UF ön arıtma sından çıktıktan sonra bir azaltıcı etmen olan sodyum bisülfit (NHS03) suda hala mevcut olan okside edici etmenl ekar şıt r eaksiyona girmesi için ilave edilir. RO membranları üzerinde taşlaşma oluşmasının önüne geçmek için 3-4 ppm miktarda bir taşlaşma önleyici içeriye dozlanır. Birinci ve ikinci RO geçişinde, sodyum hidroksit (NaOH) PH seviyesi ayarı için C02'i düşürecek şekilde dozlanır; bu işlem akış yönündeki EDI kademelerinin çalışmasını iyileştirir. İlk RO geçişinden sonraki kartuş filtreler de suyun kalitesini tehlikeye düşürecek ve m embranlara hasara sebep olabilecek herhangi bir parçacığın tutulmasına da yardımcı olur. Şekil 2, DaTong'da UF ön arıtmanın üretilen suyun bulanıklık derecesi üzerinde yaptığı etkiyi göstermektedir. Bir yıllık bir çalışma süresi sonunda UFmodülleri beslemesuyunun bulanıklık der ecesini bir NT U ü zerindeki bir değerden ortalamabulanıklık derecesi o lan 0,05 NT U'ya kadar düşürmektedir. Bulanıklık hafif bir dalgalanmayla 0,05 NTU değeri civarına dü şmü ştür. Çök eltm e madde çamur yoğunluğu indeksi (SDI) ortalama bir değerinin altındadır vebu daüretilen suyun kararlı bulanık derecesi ileberaber UFsürecinin güven irliğini ve verim liliğini göstermektedi r. 0.04 I 1 ♦ ' � 1 ' 1 \ • t ,:•- ' - . . ;\ UF modüllerinde ayrıştırma membranın arka sındaki kuvvet, m embran arası basınç (trans m embrane pressur e-TMP) olarak adlan dırılır . T M P doğal olarak zaman içerisinde artacaktır fakat CiP i şlemleri TMP nin kararlı o larak kalma sına yardımcı olacaktır. UF, Kasım 2006'dan beri kararlı olarak çalışan DaTon g'da kararlı üretim suyu bulanıklığı sağlamıştır. g,_ O.ü2 f : . ' t-. . , 'J . \ ·., 1 ♦ ' . ♦ o, tc.# "' tı,ııt,(lrı(l(l. ��(l. ı,1\ t� ı,1\tıtı\ tı�t\\(t\, \\f it , r-1 t ı<>(l. �,11�ı \tıt ,\\\\�\,��( l .tır - -1" Tarih Şekil 2. Zamana göre üretilen suyunun bulanıklık derecesindeki değişme. 1 38 T esisat Dergisi Sayı 170 - Şubat 2010
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=