Tesisat Dergisi 17. Sayı (Eylül-Ekim 1995)

olmayabilir. Benzer not presostatlar (Basınç şalterleri) için de geçerlidir. Kalorifer tesisatının dolaşım pompaları kar kaloriferleri dışında genellikle yedekli seçilir. Ayrıca pompaların gidiş-dönüş kollektörleri arasına bypass borusu ve vanası yapılır. Kömürlü kazanlarda elektrik kesildiğinde pompa duracak, kazandaki su ısınmaya devam edecektir. Bu durumda by- pass vanası açılacak doğal sirkülasyon ile bina kısmen ısıtılabilirve kazandaki sıcaklık yükselmesi önlenir. By-pass vanası yal nız kömürlü sistemlerde kullanılmalıdır. Sıvı ve gaz yakırlı kazanlarda by-pass borusu ve vanası kullanmak gereksizdir. Özellikle çok büyük sisremlercleki büyük kapasiteli dolaşım pompalarını çalıştırırken, pompa çıkışındaki vananın kapalı olmasına dikkat edilmelidir. Pompa çalıştıktan sonra vana yavaş yavaş açılmalıdır. Aynı işlemin tersi pompa durdurulurken yapılmalı, pompa durdurulduktan sonra çıkış vanası kapatılmalıdır. Aksi halde doğrudan sisteme basan pompa bir şok dalgası yaratır ve bu dalga sistemdeki pek çok elemanı etkiler. Bu amaçla pompa çıkış vanaları elle kapanmalı ve pompa çalıştırma düğmesi ele pompa yakınında olmalıdır. Uzaktan bir merkezden çalıştırma yapılıyorsa çıkış vanaları ela motorlu olmalı ve harca pompa ile içten elektrik bağlı olmalı ve birlikte çalışmalıdırlar. Sistemin ilk devreye alınması döneminde her pompa girişine geçici bir kaba filtre (pislik tutucu) yerleştirilmesi faydalı bir uygulamadır. Bir kaç aylık bir çalışmadan sonra kapalı devrelerde süzgeç çıkartılabilir. Ancak süzgeç ileride olabilecek tevsi işlemlerinden sonra tekrar kullanılmak üzere muhafaza edilmelidir. Çalışma sırasında süzgeç sık sık cemizlenmeliclir. Sürekli pislik tutucu ancak soğutma kulesi gibi açık sistem pompalarından önce kullanılır. Kontrol vanaları gibi hassas elemanlacclan önce ince delikli pislik tutucular kullanılmalıdır. Dolaşım pompalarında mekanik veya fitil salmastra tercihe bağlıdır. Ancak mekanik filtreler uzun ömürlü ve bakım gerektirmeyen elemanlardır. Pahalı olcluklarınclan; profesyonel ve sürekli bakım elemanı bulunmayan yerlerde kullanılmalıdır. Şu da unutulmamalıdır ki mekanik salmastra bowlcluğuncla pompa servisini çağırmak gerekir ve servis çoğunlukla pompa sökülerek fabrikada yapılır. Bu ise pompanın belirli bir süre çalışmaması anlamına gelir. Pompalar kapalı vanalara karşı uzun zaman çalıştırılmamalıdır. Aksi halele sürtünmelerde oluşan ısı su ile taşınamadığından pompa aşırı ısınır ve yanabilir. Bu nedenle çok büyük pompalar için gerekli minimum akışı sağlayacak bir by-pass devresi oluşturulması her zaman faydalıdır. 4- BACALARLA İLGİLİ NOTLAR Baca tepmesi yapabilecek bölgelerdeki atmosferik kazanlarda kullanılmak üzere baca tepme modülü geliştirilmiştir. İlave aksesuar olarak emniyet için kullanılabilir. Baca tepmesi anında, modül brülörü durclurmakraclır. Zorunlu hallerde aynı yakıt kullanılan ve brülörleri aynı tip olan kazanlar (farklı kapasitede ele olsalar) aynı bacaya bağlanabilir. Ancak bacaya bağlantı, farklı seviyeden, -ı m kor farkı ile yapılması ve dirençlerin eşit olmasına özen gösterilmelidir. Örneğin: Doğal gaz kullanılan sistemde iki veya üç adet atmosferik tip kazanı aynı bacaya bağlamak (zorunlu bir neden varsa) yapılabilir. İdeal olan her zaman her kazan için ayrı bir baca yapmaktır. Kalorifer bacaları mutlaka çift cidarlı olmalıdır. Baca (boru+izolasyon+hava boşluğu+ tuğla duvarveya kaplama)clan oluşmalıdır (Isı yalıtımı, brülör yanma sesinin yukarıdan duyulmaması, ömür ve güvenlik nedenleriyle). Yatay duman kanalları bacaya doğru %5-%10 yükselerek bağlanmalıdır. Mümkün olduğu kadar az dirsek kullanılmalıdır. Dirsek gerekirse 45 dirsek ile bağlanmalıdır. Dönüşlerde TESiSAT DERGİSi SAYI 17 mutlaka -3ox30cm temizleme kapağı bırakılmalıdır. Bu duman kanalları beyaz cam yünü veya kaya yünü ile izole edilip, üzeri galvanizli saç veya alimünyum folyo ile kaplanmalıdır. Yanlış ve riskli bir uygulama olan tuğla bacalar ve tek cidarlı bacaların diğer bir sorunu da kazandaki yanma sesini üst katlara çok fazla iletmesidir. Brülördeki mekanik ses seviyesi (motor, fan vb.) kali reli brülörlerde çok azaldığı halele, yanma sesi artmıştır. Çünkü yanma ne kadar kaliteli ise, yanma sesi ele üflemeli brülörlerde o kadar fazla olmaktadır. Ses seviyesi atmosferik cip brülörlerde en düşük seviyededir (42dBA). 5- İZOLASYONLA İLGİLİ NOTLAR Isıcam (çift cam) kullanılması ısı kaybını azalttığı gibi dışarıdaki sesin içeriye geçmesini (veya cersini)de önler. Ancak çift cam uygulamasında iki camın kalınlıklarının farklı seçilmesi (farklı frekanstaki seslerin geçmesini önlediği için) ses iletimini azaltacaktır. Cam kalınlıklarının (her birinin farklı kalınlıkta olması kaydıyla) artırılması geçen sesi azalracakrır. İçren yalıtılmış betonarme binalarda; ısı yalıtımının yapılmadığı iç perde betonlarda ısı köprüsü oluştuğu için, dış duvara yakın yerlerinde yoğuşma olmaktadır. Beconarme perdenin cepheden başlayarak İscanbul'da 30 cm, Ankara'cla 50cm, Erzurum'da ise 70cm'lik bölümünde ısı yalıtımı yapılmalıdır. Isı yalıtımı için 5mm kalınlıkta mantar dahi yoğuşmayı önlemek için yeterli olacaktır. Binalarda ısı yalıtımı için iki duvar arasına monte edilen (veya üzeri alçı ile sıvanan) scropor ve diğer polisrren tipi malzemeler, yangın anında zehirli gaz çıkarttıkları için ölüme neden olmaktadır. Ayrıca belirli bir süre sonra malzeme özelliğini yitirmektedir. Bina iç yüzeyinde yapılacak ısı yalıtımında camyünü, kaya yünü gibi malzemelerin kullanılması daha uygundur. Bayındırlık Bakanlığı Şartnameleri 10" çapın altındaki rüm borularda

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=