MAKALE bile gerisinde kalırken, bu enerjinin verimli kullanılması noktasında ise çok gerilerde kalmıştır. Endüstriyel istihdamın üçte birini barındıran tekstil endüstrisinin başı çektiği Türkiye'de yüksek enerji tüketen ve gelişmekte olan demir-çelik ve çimento sektörleri, gelişen ihracatta büyük pay sahibi olan otomotiv ve elektronik sektörleri ile yerel ve uluslararası firmaların yeni yatırımları ile gelişmekte olan gıda, kimya ve kağıt sektörleri başta gelen sektörlerdir. 5. Sanayi'de Enerji Tasarruf Potansiyeli Değişik sektörlerde yapılan enerji denetleme çalışmalarında ortaya çıkan tablo sonucunda; sanayi tesislerinin ve endüstriyel işlet melerin yüzde 95'inde yüzde 5 ila 40 arasında enerji tasarrufu yapılmasının mümkün olduğu görülmektedir. Daha da çarpıcı olan konu ise, sanayi tesislerinde ve endüstriyel işletmelerde hiç yatırımsız veya az yatırımlı önlemlerin uygulanması ile asgari yüzde 10 oranında enerji tasarrufu sağlamak mümkündür. Bu oran enerji tüketimine ve enerji tasarrufuna verilmesi gereken önemi gözler önüne sermektedir. 6. Enerji Tasarrufu Çalışmalarının Oluşturulması 6.1. Enerji Yönetim Sisteminin Oluşturulması Enerji Yönetim Sistemi, sürdürülebilir enerji tasarrufu sağlayabilmek ya da bir başka deyişle birim ürün başına enerji tüketimini sürek li iyileştirebilmek için gerekli yönetim felsefesidir. Bu sistemde hedef, minimum maliyet ile maksimum karelde etmek ve rekabetedilebilir pozisyonlar yaratmak için enerjinin etkin ve akıllıca kullanılmasıdır. Hedeflenen sonuca ulaşabilmek için kullanıla cak yöntem üç ana kategoride toplanabilir: 6.2. Çalışanların Katkısı Enerji tasarrufu çalışmaları iyi organize edil mesi gereken ve bütün çalışanların üst düzeyde motivasyonu ile katkı sağlayacağı disiplinli bir çalışma gerektirir. Bu noktadan hareketle, enerji tasarrufu çalışmalarının başarıya ulaş ması için üst yönetimden alt düzeyde çalışanlara kadar tüm organizasyonda enerji tasarru fu bilinci oluşturulmalıdır. Enerji tasarrufu ile ilgili bilgi ve ilgi eksikliğinin giderilerek, bunun bütün işletme tarafından bir felsefe olarak benimsenmesi gerekmektedir. Ancak bu şekilde işletmenin bütün kaynakları enerji tasarrufu çalışmalarına dahil edilebilir ve her kademe deki çalışanların bu çalışmalara daha fazla bağlılık duyması sağlanabilir. Unutulmamalıdır ki, insan faktörü herhangi bir işi başarmak için çok önemli bir elementtir. Bu mantık özellikle enerji yönetimi için geçerlidir. Sadece teknoloji değil insanlar da enerjiyi kontrol eder, kullanır ve tasarruf ederler. 6.3. Bağımsız Danışmanın Önemi Sanayi tesisi ya da endüstriyel işletmenin her kademesinin enerji tasarrufu çalışmalarına yapacağı katkının yanı sıra, özgün ve pratik ta sarruf olanaklarının belirlenmesine deneyimli, bağımsız, teknolojik gelişmeleri yakından takip eden, objektif ve işletme körlüğü olmayan profesyonel danışmanın yardımı da hayati önem taşımaktadır. Çalışanlara verilecek eğitimleri pratik uygulamalarla destekleyecek şekilde organize edecek olan danışman, verilerin toplanmasında ve yorumlanmasında da sahip olduğu güncel bilgiler ışığında enerji tasarrufu çalışmalarına önemli katkı sağlayacaktır. 6.4. Enerji Tasarrufu Çalışmalarının Adımları Öncelikli olarak yapılması gereken, sanayi tesisi ya da endüstriyel işletmenin ne oranda enerji tükettiğinin tespitidir. Lord Kelvin'in be lirttiği gibi, bahsetmekte olduğunuz maddeyi ölçebiliyor ve bir birimle ifade edebiliyorsanız hakkında bir şey biliyor ve onu yönetebiliyorölçüm yapmak ve ölçümleri kaydetmek gerek mektedir. Enerji tüketim değerleri belirlendikten sonra sırasıyla aşağıdaki adımlar gerçek leştirilmelidir: • Enerji tasarrufu çalışmaları öncesinde ön enerji auditi gerçekleştirilmesi, • Ön enerji auditi sonuçlarının yorumlanarak gerçekçi hedef tespiti, • Hedefe ulaşmak için gerekli strateji ve et kin iş planının belirlenmesi, • Enerji tasarrufu çalışmaları için uzman ekibin oluşturulması; • Doğrudan üst yönetime bağlı enerji yöneti cisi, • Bağımsız profesyonel bir danışman, • İşletmenin her önemli bölümünden birer yönetici, • Detaylı enerji auditi çalışması ile çalışma planının güncellenmesi ve müdahale pla nının oluşturulması, • Gerekli finansal kaynak ve insan gücünün temin ve tesis edilmesi, • Enerji tasarrufu çalışmalarının sürekli de netimi ile elde edilen sonuçların yorumlanması, • Enerji tasarrufu çalışmalarının fayda maliyet analizleri ile desteklenerek konulan hedeflerin revizyonun yapılması. 7. Enerjinin Üretilmesi, Dağıtılması ve Tüketilmesi Sırasında Oluşan Kayıplar 7.1. Genel Sistem Görünüşü Buhar kullanan tipik bir işletmede, kazanda yakıtın yanmasıyla elde edilen ısı enerjisi ile buhar üretilir. İyi bir ısı enerjisi taşıyıcısı olan buhar, dağıtım hatları ile enerjinin tüketileceği proses ekipmanına sevk edilir. Buharlaşma UygJJam, • Enerjinin izlenmesi, raporlanması ve yo- sunuz demektir. Aksi takdirde bilginiz zayıf ve rumlanması, • Yönetim stratejileri geliştirilmesi ve uygu lanması, • İlgi, bilgi ve bilinç seviyesinin artırılması. 114 Tesisat Dergisi Sayı 162 - Haziran 2009 yetersizdir. Dolayısı ile enerji tasarrufu çalış malarına başlamadan önce her türlü enerji tüketiminin tespit edilmesi gerekmektedir. Se:rma,. Ternını Bunun içinde doğru seçilmiş ölçüm aletleriyle Şekil ı. Enerji Yönetim Sistemi'nin yapısı.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=