V) V) o o V) ·- a2 LJ.J z LJ.J V), LJ.J z ::::) 0 MAKALE Fotovoltai k Elektri k Üreti m Sistemleri ndeki Gel işmeler Dünya çapında elektrik enerjisine artan ihtiyaç, yenilenebilir enerji üretim sistemlerine olan ilgiyi arttırmış ve kullanımını hızla geliştirmiştir. Sürekli artan elektrik enerji tüketimi, hem elektrik dağıtım sistemlerini hem de güç santrallerini aşırı yükleyerek elektrik enerjisinin sürekliliğini, güvenilirliğini ve kalitesini etkilemektedir. Sonuç olarak, sürdürülebilirlik için talebi karşılayan ve teknik olarak da yapılabilir çözümlere ihtiyaç duyulmaktadır. Bu çalışmada, rüzgar ve hidra elektrik gibi diğer yenilenebilir enerji kaynaklarının yanında yer alan fotovoltaik elektrik üretim sistemlerinin bugünkü durumu tanıtılmakta ve geleceğe yönelik teknolojik gelişmeler tartışılmaktadır. 1. Giriş Gg üünn üdmaüh za d ed a e an er tr mj i yaes ı ,o leanne rtjai l embai nl iy ehtelre rgi nedçeekni yr eüzkesrevl lieşr, i çge ivbri endeudyeanrl leı lrı ğiı l ev ey de an irl ae lnaenbfi loi rs, i l tyeamki ızt t ee a n n d e e ı r r r j j . i i B ü ü r u r e e t t n im i e m d t e e v n k e l n e o , k lo a u j l l i t l l e e a r r n n i ı a m T t ü ifr i k h v i t y e iy e a ' y n c e i ı n n i ö a le n r n t c m e e b l a i i k k li lr i tEel ekkntorl iokj i e naelraj insl ia; r kı ı s aı t rl ı a so ıl an rdaak dbeupl uonl amn aa kbti lamdeı r,. tt ai l eş bı ni lambei l ms ee bveeb i ç ei l ev r oe yl deu zkaç raa rk avrearrml ı evdee nç etvürkeec i y bb e a ir n ş i kı l n e a d n r a a e k b t i g e li r ü r i n s k e t a i ş ğ y t e n e an s k a la f h r a i ı p y t i d l i e r a . l ü a E r n l e e ı t l k a im t n r i , k t e f e k o n n t e i o k r v j le o is l r t i i a n n i i in n k elektrik üretim sistemleri gelmektedir. Frioktogvüocltüaiks agğülça msiaskte miçiinnd efontotvükoelttaici kilemreoedlüelkl et r tnaartai ff ıgn edrai lni müer e( tAi lCe)n vdeorği mr ul i gbei rr i şl i emkii nl d e( DdCö)n aü lştteür d B rü e ir l p m ç o o e l k a s m i u v a y e g u s s l i a i s s m t t e e a m m da l i e n r di o n a p in t i b m a k i t z u a a l r l s y a y a n o l ı a m n r u ı n g ga ib e r i i e h e k t n i l y i e d a r i ç j r i . t da e n u m a y u l k e l o m ri n n a u i k n s t u a e d o nı l r a ö . n n F e go m t ü o ç l v i d o b l ö t ö a n lü ü ik m ş ü e ü m le n k ü st i r b s ik u t e ç ü m r a e l l e ı t ş r im i m o al s u n i ş s ın tüur remt i ma k st ai sdtı er. mBl eu rçi nadl eı ş kmual l da an ,ı l da an ğf oı ttı ol mv oı şl t ea li ek ketvr ii k gr i ec lii şvtei r i çl eenv iyr iecni i t ni pel es ri li yaüçkı ks leakn avrear ikmsl oi nd öynı lül aş rüdma tmeakkntoalodjıirl.eri karşılaştırılmalı olarak anlatılGn aü knlüamr ı nü ızn daüznayl ma saısnıd vae gteü kl eentei mk si enl heı znleı r jbi ir kşaey y vk e a il d ş b e a u n al m u r n t a m a k b t a a i s l d i ı r ıl r n i . ğ e B i d n ö e i y n e l i e y t c k le e il e g g y ü ü e ç ç n k ke a a n y li e t n r e a j s i ğ iı s , a g s n o ü t v r r u e a n n l l l l a e iğ r r i i ı vs ei sgoürçu ndl aa rğı ı toı mr t aşyeab çe ıkkeml earki nt iand ıar .ş ıSr ıo yn uü kç l eonl amr ae k sr aükr dyüarpüılleabbiilliirrl içköşzaürmt llaerrıinnı üsraeğtlial my aens it eş akrnti tkı ro. lBau çe lael kı şt mr i ka dü ar eçt öi mz üsmi s toel amr ai yk aöpnı sgı övr eü l es on nf oytıol lvaor dl taa ki ki gelişmeler açıklanmaktadır. Ün el kşel emni mz i en csoüğrreasfii n ikno nyuümk su e vk e ool rmt aa lsaı m an e dg eü ç t n a a iy n lı l s ş e i m y o ea ld l y in u a e k ç g a s ö a re y h, ü i pk 1 t s 9 ir e 6 . k 6 Eb İE 1 ir 9 t 8 g a ü 2 r n a y e fı ı ş l n l a d e r a n ı n e a r r y j a i a s s i p ın ı p l d a o a n l şD ü i e d ğ v d ül e n e t c t i e M v ö e e l t r ç e il ü e o l r r ei o nl ı o ş g j ı i ğ ü n İın s e d le ş a l r e i T n ( ü m D r M e k i İ y s ) e ü G ' r n e e i s n n i e v ol r e M t a ı ü s la d ın m ü ı r m a y( gı l ül ı kn l üt ko pt loapml a mg ü 7n ,e2ş sl eanamt )ev es üorretsai l a2m. 6a4t0o psl aa amt ısınım şiddeti 1311 kWh/m2 lam 3,6 kWh/m2) olarak tesp-ityeıld(ilgmüinşltüirk (tEoİpE, 2007) [1). 2. Fotovoltaik Elektrik Üretim Sistemleri v mG e ü e n r d k ü a e m ğ z ı ü i t ı z m g e ü ş ç k e a b d s e a a k r n e tt ü s ra k i l e y le t o r i l c u in i y l d e la r e, n u u z z ü u a r n k e t i n l i e l o e t k n im t a e l h a le a r k d t t l a a r k i r k i ı enerjisini kullandılar. Doç. Dr. Engin ÖZDEMiR Lisans ve yüksek lisans öğrenimini YTÜ Elektrik Mühendisliği Böl.'de lamamlayan Engin Özdemir, doktora derecesini Kocaeli Üni. Elektrik Müh. Böl.'den 1998 yılında aldı. 2007 yılında TÜBİTAK doktora sonrası araştırmacı bursu ile ABO'de The University of Tennessee Elektrik ve Bil. Müh.'de ve Oak Rigde National Laboratory'de 9 ay ziyaretçi araştırmacı olarak görev yaptı. Bu makalenin uygulama çalışmalarını ABO'de gerçekleştirdi. Halen Kocaeli Üni. Teknik Eğilim Fakültesi Elektr i k Eğitimi Böl'de öğretim üyesi o l arak görev yapmaktadır. Güneş pilleri ile elektrik üretim sistemleri, güç kalitesi, güç elektroniği konularında çalışmalar yapmaktadır. Fatih KAVASLAR İTÜ Elektronik ve Haberleşme Mühendisliği Böl.'den mezun olan Fatih Kavaslar, aynı bölümden Yüksek Lisans diplomasını aldı. Daha sonra sırasıyla Siemens, Siemens-Nixdorf, SBS, lnform firmalarında Ar-Ge mühendisi ve Ar-Ge yöneticiliği görevlerinde bulundu. Yürüttüğü Ar-Ge projeleri TESIO, TUBITAK-TTGVTUSIAO tarafından toplam beş defa yenilikçilik, yaratıcılık ve teknoloji ödüllerine layık görüldü. Halen kurucusu ve ortağı olduğu Mavisis Teknoloji A.Ş. firmasında yöneticilik görevine devam etmektedir. t dK i a m a ğ v i ı r t a a ıl l m t m s y ış a a l ü p r o ıs e la ı t i r m k a o k s m i d s b a t i ne e b m ul ı e s m r ı iy e vl r e e k e g (k z ü o i ç - e j ü l e e r n k e e t t r r im a ik s i y ü g o r i e n b ) i t g d ü e e k s le e t n t ei e k c k l i e l s e n e r d e l i . d o a B ld ğ u u ı tk g ı ç l ü m a n ıe ş y a k g k a ü ı d n ç a r v ü e r k eu t o l i l l m a du n k ı s l ç a is a n t e b k m ü u l ç e tü r ip k i, gkaüçynaürkelatirmıniınsaetğklainmbaikçlai m dbeirlikkutel l ayneı mreı nl ı esnaeğrji lnaodkı tl aarl a. rSdoan uyçe roel al r aokl a, r aü kr e t si ma ğvl ae ntdüı .k e Bt i ömy l eb ca ez ,ı ee nl eekrtjri i kp ovtea nıssiıy eelnl eerri nj i isni n (i nö zek lul ilkl al en ı mg üı nveeş , yreürze l gkaary, n ah ikdl ar ar ı )v ek ubl il oaknüı mt l eı oglidbui kyçean i laerntet ıb. i lBi ru ne un enrl aj i bs ai rfl iekl ti ei ,l egtei mr i l i vmes ed va iğyıet sı mi d he ağti şl ai mr ı ni dvae umz eu yn dma nea gteemlenveernimerijiarktaıryılıdplıa. rı da azaltıldı ve tüm sisYkeanr ıi dl ean ae nb lial i tr ı leanne dr jai ğkı taı yl mn aı şk leanreı nrıjni ü ryeat pi mı si ı s, tyr ua tbeajği sl ıi n oe l aorl ad ku ,k çşae bueykgeunni nd u ur. y gBuönl g ebsi re l nkookşt ua lsl aı nraa kW veya MW ölçülerinde bir fotovoltaik elektrik 9 2 Tesisat Dergisi Sayı 162 - Haziran 2009
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=