(/) (/) o o (/) ·-c2 UJ z UJ v, .. UJ z : ::::) 0 MAKALE •• Güneş Pilleri ile Elektrik Uretiminde Çok Seviyeli Evirici Kullanımı k Gel o ü e n n k u e t s r şi u k p n ü i d l r i a ei t l e e im n e in l ü e d m k e t i r t k i k u v l e ü la r r e n ic t ıl i i a m t n e i , k e y n v o e ir l n o ic i j le i i t n o i e p la b le i r l r a i i r k a e g ç n ö ı e k r r l j ü a i l n m k m a e y k a t k n t e a a d k il v r a . e rı Bn ö u ı z n e çl g l a i e k l n ı le ş iş m ç a o al k d a a sn , e l a v g r i ü a y n e u e li y ş g e u v pl i i a r ll i n c e m i r l i e a r i i s l n eı t ke a d u ri l t l l e ı a ş n n ı lı m m üç a ı k f d t a e a z t d l a ı ı y g r. l e ı A r o y il l r i a ı m c r a a u k g y ü ag n n u e l l a a ş m t p ıl i a m ll s e a ı r n k i a t il a e i , l i b g ş e k e s i l n e le c d n e e e k n n b e a y e l k t s ı e l e s l n e s t v o i i l n y e u e r l i ç i , l d t a i e y r k o vn t e o t r l u i o l t m j m ik e ak g l t ı e e e l d i v ş ir i m r . ic eil eürz evrei nedğeinl i me l ldeer 1. Giriş Çr i oc ikl esreevgi yöer lei edvai hr iac i lkeür ,çgüekl egneerki l isme l di kei ğseervi ni yeesl i aehviip dl eervi nr ed ee lkeoml aaynl ıl ka lraı ikl eu ldl aanhı al aybüi lkms ee kk tgeedri irl.i mN ss ee vv ii yy ee l i bs ei rvei yvei rsi icni ne i,nhçaıtk gı şeı nr idl iam, fi ai szeg(e2r*i l i Nm-i lNl aadd ee tt gg ee rr ii ll ii mm seviyesine sahiptir. Eviricinin seviyesi arttıkça, Tçoı kpı şl a md a Hlgaar mş eoknlii k vDeabğöı lyı ml eıc e( TçHıDk ı)ş sgeevri yi l ei ms ii ndi ne giyüilneeşşmektedir. Çok seviyeli eviriciler özellikle pili (PV) uygulamalarında doğru akımdan an el tkesr neal ti ki fi saekvı mi y ae l ideövni rüi şc iül emr ei çö inne kmul li l ab inr ı al al tne rgneal tei f o ti luşturmaktadır. Geliştirilen çok seviyeli evirici p kaslekrai tsıvraesyıaylaH, d-iyKoöt tutmalı (diode-clamped), prü (cascade: H-bridge) vü ez e rueç as na ykı loanbdi lamn es ka tt eö dr i r(. f Dl yi iynogt -ctau tpma cai tl ıoçr o) kosl me vai k yeli evirici ti pi diğer tiplere göre daha az sayıda dBouğ ör uz eal lki ğı mi i lgeü çd i ykoaty-nt au tğmı n aa l ıi hetvi yi rai çc i dl eurygmüan ketşa pd ıi rl .i uygulamaları için oldukça uygundur. Geleneksel güneş pili elektrik üretim sistemleri, ii kk ii sseevvii yy ee ll ii ee vv ii rr ii cc ii lleerr,i kç uı kl ıl şa ngme rai lki mt aiddı ra. l Kg au l lşaenkı llai nni i(yPi Wl e şMt i)r mt eekkn iük zl eerri ek du al l ar bn eı l agreanki şyl üi kk smeok dfür el aksaynosnt ua farne kaahnt sa ır, l ay na mr ı ai lke tt kaednı r .a nYaühktsaer kl a ma na aehl teamr al anml aa vrıendealekatnroamhtaagrnlaemtikagkiraişyiımpla(rının yükselmesine EMI) problemlerinin a ile r t m k a a r s ş ı n ı l a a ş n t e ı r d ı e l d n ı ğ o ı l n m d a a k t ç a o d k ı r. s e İ k v i i s y e e v l i i y e e v l i i r e i c v i ir l e ic r, i temel frekansta anahtarlama durumunda bile sşeinkülisüoridetaelabilomldeukktçeadiry. akın çıkış gerilim dalga 2. Çok Seviyeli Eviriciler Gmeaçl at irğdiam idza yh ıal l ayrüdkas ebka zgıü çel nü d cüishtarzi yl aerl au yi hgt ui yl aa ç s sd e ü u r v y ü i u y c l e m ül l e e a r r y i i n a v e e b ş g a e e ş b r l e e a k k n s e d i u n ı. y i m g B u a l d z a u ı m y o a m r l t a a a r k ıt , g a m e d r e ı i r g li . m a B w i m r a t o o g t r ü t o a ç r ga en ar ihl i tma rşı ne bd eo kğer us di naen, bs aa ğd el acnembai sr ı gmü çü my akrüı ni l de et kğei ln g d i ü r ç . B d ö u n n ü u ş n t ü s r o ü n c u ü c le u r n , d y a ü k g s e e l i k ş t g i r ü i l ç e n v , e ç o o r k t a - s g e e v r i i y l i e m l i t ru a ü y z d g g ır u a . l Y a r t ü m ü k a r s b l e a in k ri ı gn v ü d e ç a y l üa a k l u tı y e t g r p n u i a l l i a t g m if i b o a i l l y a a e r r d a n a i k le , k f n o u e t l b l o a i - l n i v r ıl o e m l n t a a e k i r k j i , s k i a s y t n e a m k i l n a e r ı b , a k ğ o l l a a n y a ca b i l m ç o e k k - t s e e d v ir i . y e l i d ö n ü ş t ü r ü c ü vÇeo kk osnedvai yneslai teövr li ür i cgi l ee rr i, l i mç o kk asyanyaı ğd aı n ı y ka ur ıl l ai l ne at kr ea nk ü bilk r a e s o t a mla m r e a a k k t k e ü d b ç ir iç s . Ç e im v o i k i y n - e d s li e e d v ö i ç y n ı e k ü l ı i ş ş d t öü g r n e ü ü r c ş il ü t im ü il r e ü d c 1a ü 9 l g 7 k a a 5 v y ş r ı a e lı m k n lı i ds ea voi yr teal iy ad öç nı kümş tı şütrı ür c[ü1 ] t. oDpaohl oaj issoi ngrea l ibşitrikrai l çmçi şotkir. Yüksek güç seviyeleri ne ulaşabilen çok-seviyeli ddaölngüaştşüerküclinüilenrisnetnetmezeilnbi iyçaimi, basamak gerilim p smeüvni yüeol i l udşotğurrumga ek ri içl i imn , bk ai ryknaaç a ğ r a ı a dk i e le t g d ü b a ç ir hl d i a k ö t d n e ü ü şş ç ü o ü k k soaluyşıdmaakgtüaçdıyr.arıiletkenlerinin kullanılmasından Kk ao yn nd aa nk sl aartıö, r lçeor k, b as taayr yı daal ka ir vgeüyç e nk ai l ey nn ea bğiı l i roel anrear jki Doç. Dr. Engin Özdemir Lisans ve yüksek lisans öğrenimini YTÜ Elektrik Mühendisliği Böl.'de tamamlayan Engin Özdemir, doktora derecesini Kocaeli Üni. Elektrik Müh. Böl.'den 1998 yılında aldı. 2007 yılında TÜBİTAK doktora sonrası araştırmacı bursu ile AB0'de The University ofTennessee Elektrik Müh. Bölümünü ve aynı zamanda 0ak Rigde National laboratoıy'de 9 ay ziyaretçi araştırmacı olarak görev yaptı. Bu makalenin uygulama çalışmalarını ABD'de gerçekleştirdi. Halen Kocaeli Üni. Teknik Eğitim Fakültesi Elektr i k Eğilimi Böl'de öğretim üyesi olarak görev yapmaktadır. Güneş pilleri ile elektrik üretim sistemleri, güç kalitesi, güç elektroniğ i konularında çalışmalar yapmaktadır. kb ua lzl aı nöınl aebmi llmi eu kytgeudl ai rm. Ça oakl asnelvairyıe; l ioretva i rgi ceirl ei lri mi n ak yo ma rpl aa nn az ab si l yi ro hn ıuz, l ıd imn ao tmo irk sgüer rüi cl i mü l erre, gsütl aatsi yk ovn au r, e he n n a e e rm r r j j i i o nn ü a r ik e k t f l i i i m lt o r le a v le e ra m d k e a sğ v a ı e t y ı y ı m la üı b k n s i d li e r a k . m Y d a o e k ğ r ı r k n u e z g g i e e l u r e i y c li g e m u k l t a i e le, ml a na ıl amrı ny eı nr i na er tdmaağsı tı ı lbme ıkşl eennme rej ik kt ea dyinr.a Çk loakr ı sneı nv ki yuel l i üe rvei rtiicl ei lne rei nn e, ryj ei nni ni l ednöenbüi şl i rt üernüel mr j ie skianyd neaöknl aermı nl di ar onl alması beklenmektedir. Çv ioyke lsi edvöinyüeşl i tdüör ün cü üşlteürreügcöürl eerüi ns,tgüenlleünkel ekrsi eal şi kaiğsı dea sıralanmaktadır [2]. 1. Orta ve yüksek güç uygulamalarına uygun, 2. Basamak şeklinde çıkış dalga şekli, 3. 4. T mD e ü e m ş , üe kl vbeoyzauynüukms el uk gf ri er ikşadnasllgı aa nşaehktlai , r l a n a b i l - 5. Yüksek enerji dönüşüm verimi. Ba şuanğuındlaak ibbi ral izkıted eçzoakv asnetvaijyl aerl iı vdaörndüışr t: ü r ü c ü l e r i n 1. dÇuoykmsaakytıaddaır.yarı iletken anahtara ihtiyaç 2. Tüm sistem karmaşık ve pahalıdır. De viyiorti cti duet mkaul ıl leavniırl idcıiğ, ıinl kd ao ,l aor ar tkaü çn-osketvaisyıe lai ybni rı zeavmi r i ac ni od laa rnaökt rdea baadğl al annddı rı ğı l mı n ıdşat ınr ,. Bn öu tçr abl ıaşğml aandtaı l ı, 106 Tesisat Dergisi Sayı 154 - Ekim 2008
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=