==================���(=================� �,1�1'N1L'Tit sistemiyle korunmuş bir binada, basınç farkları ve dumanı engellemek için gerekecek hava debileri, otomatik söndlirme sistemi olmayan bir binaya göre daha az olacaktır .Ancak püskürtülen su, duman arışını ve hava hareketini kötü yönde engelleyebilecektir. İyi bir duman sistemi olan bir binada itfaiye personelinin girebileceği duman tehlikesi olmayan bölgeler bulunacak ve yangın zonuna komşu zonlara kadar ulaşılabilecektir . Gaz ajanlı söndürme sistemi (CO,, N2 , Halon) kullanılıyorsa duman kontrol sistemi söndürme etkisinin azalmasına yolaçabilir. İki siscem aynı anda çalıştığında , ortamdaki söndürücü gazın bir kısmı duman sistemi tarafından dışarıya atılabilir. Genellikle gaz ajanlı söndürme sistemlerinde gaz bir defa uygulandığından, duman kontrol sistemiyle seyreltilen gaz yangını tamamen söndüremeyecek ve yangının tekrar canlanması tehlikesi ortaya çıkacaktır. Sonuç olarak, aynı hacimde konumlandırılırsa, gazlı söndürme ve duman kontrol sistemleri istenen verimi genellikle sağlayamazlar. "il. IDUl½lAN KONTJROJL,, SlİSTJB:MlLlB:RlİNİ[N §J[NUFLANlDUJRl[lLlVılA§)[ Duman kontrol siscemleri değişik şekilde sınıflandırılabilir. Genel olarak, sadece duman kontrolü için kuruhınveyadiğer mekanik tesisat ekipmanıyla ortak kullanılan sistemler olarak ayrılabildiği gibi, kurulduğu bina bölümlerine göre kat (zon) ve şaft (asansör ve merdiven ) sistemleri olarak da ayrılabilir. -ı1.l SİSTEMİN KURULUŞ AMAC1NA GÜRE SIINIIJFLANIOIRMA Sadece duman koncrol amaçlı olarak kurulan cesisaclarda bakım esnasında bir değiş ikl ik yapmaya gerek kalmaz, işletm e ve kontrol daha basittir, binadaki diğer sistemlerde bir değişiklik olmasından fazla etkilenmezler ancak daha pahalıdırlar, genellikle daha çok yer işgal ederlerve binanın normalişleyişine bir etkileri olmadığından ekipman bozulmaları farkedilmeyebilir. Duman kontrolü için mevcut HVAC sistemi de kullanılabilir ve duman kontrol sistemi devreye girdiğinde diğer sistemlerin çalışma modları değiştirilir. Bu sistemler sadece duman kontrolü amaçlanarak kurulan sis tem lere göre daha ucuz olurlar, ekipmanda meydana gelebilecek arızaların farkedilme olasılığı daha fazladır ve duman kontrol sistem ekipmanları için ayrıcayer açmayagerek kalmaz, ancak sistem kontrolu daha zor olur ve diğer sistemlerde yapılacak değişiklikler, duman kontrol sisteminin etkin çalışmasını engelleyebilir. 4.2 DUMAN KONTROL YÖNTEMiNE GÜRE SRNUFLANDIRMA Duman kontrolü, bina içerisındeki basınç farklarının düzenlenmesiyle sağlanır. Merdiven boşlukları, duvarlar, kat döşemeleri, kapılar, duman damperleri, HVACekipmanı ile birliktekullanılarak duman kontrolü sağlanabilir. Duman kontrol yöntemleri aşağıda verilmiştir: 4.2.1 Merdiven Kovarı Barınflandırma Sirternleri 4. 2. 1 . 1 Merdiven Ko·vası Basınçlandırma Sistemlerinin Sınıflandırılması Merdiven kovası basınçlandırma sisteminin kurulma amacı, bir yangın anında merdiven kovasının dumansız tutulabilmesidir. Bu, binanın tehlikesiz bir biçimde boşaltılabilmesini ve itfaiye personelinin binaya tehlikesizce girebilmesini sağlar. Tüm bunlar, yangın olan kamı merdiven kovasının basıncının, yangın zonunun basıncından fazla olmasını sağlayarak elde edilir. Merdiven kovası basınçlandırma sistemleri telafıli ve telafisiz olmak üzere ikiye ayrılır: 1-Telafisiz Sistemler Bu sistemlerde taze hava merdiven kovasına tek devirli bir fanla verilir ve açık olan kapı sayısına göre basınç farkı değişir. 2-Telafili Sistemler Telafıli sistemlerde açık olan kapı sayısına göre sistem ayarlama yapar ve tüm kovada pozitif basınç olmasını sağlar. Değişen TESiSAT DERGiSi SAYI 15 şarclara göre ayarlama ya caze hava miktarını ayarlayarak ya da fazla basıncı merdiven kovasından atacak yapılır: 1-Taze Hava Miktarının Ayarı Bu sistemde veriş fanının kapasitesi, tasarlanan en yüksek kapı sayısı açık olduğunda, hava hızı alt sınırını sağlayacak şekilde seçilir (Şekil 1). Merdiven kovasına verilen hava miktarı, merdiven kovası ile bina anısındaki statik basınç farkını hisseden bir ya da daha fazla hissediciden kontrol alan bypass damperleriyle ayarlanır. Merdiven kovasına giren hava miktarını azaltmak için bypass damperleri açılacaktır. Böylece kova ile bina arasında aşırı basınç farklarıoluşması önlenmiş olur. Fan bina dışına konulduğunda, veriş kanallarına damper koyarak aynı kontrolü yapmak mümkündür. Taze hava miktarının ayarı, değiştirilebilen fan hızıyla, ayarlı giriş kanaclarıyla, veya birden fazla fanı kademeli olarak çalıştırılarak yapılabilir ancak ti.im bu çözümler göreceli olarak çok pahalıdır. Yukarıda sayılan sistemlerde, sistemin devreye giriş süresi basınç farkı alt sınır değerlerinin altına uzun süreli düşülmeyecek şekilde olmalıdır. FAN BYPASSI Şekil 1 Hava Miktaı-ı Ayarlı Merdive11 Koval<1.rı BU MAKALENİN DEVAMINI 16. SAYIDA BULABİLECEKSİNİZ
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=