������������@D-�' ����������� ,1.,ı -;;,zn,1�1 sağlanabilir. Bugün eski kazanları incelediğimizde, verimlerinin %75 ile %88 (DIN 1942'ye göre hesaplama bazında) arasında değiştiğini görmekteyiz (2). Tabii, bu verim, modern fuel-oil yakıclı kazanlarda daha yüksektir (2, 3). Özellikleeski kazanlarda alınabilecek her bir önlem, kazan verimini çok az etkileyebilir. Fakat bu kazanlarda enerji tasarrufunu sağlayabilecek tüm önlemleri almak gereklidir. Elde edilebilecek enerji tasarrufunun miktarı ise; kazanın büyüklüğünden çok, ka.zanın durumuna ve yaşına bağlıdır. Bunun için gerekli olan yatırımların geri ödeme süresi, genelde, kazan büyüklüğü artıkça; kısalmaktadır. 2. lKAZANLARDA ENElRJli TASARRUFU ifÇifN ALlfNABffLECEK ÔNJLEMLEJR Bazı önlemleri almak suretiyle, eski kazanların verimleri arrırılabilir. Burada önemli olan sadece önlemleri almak değildir. Aynı zamanda işletmeci, yatırıma karar vermeden önce, kazan verimine etki eden faktörleri iyi bilmelidir. Bu amaçla hazırlanmış olan tablo ve diyagramların kullanılmasında büyük yarar vardır. Kazanlarda enerji tasarrufu sağlamak için alınacak önlemler aşağıda belirtilmiştir: a) Yanmanın optimize edilmesi, b) Baca gazı klapesi kullanarak duruş kayıplarının azaltılması, c)Blöfsuyundan ısınıngeri kazanılması, d) Kondens suyundan yararlanılması, e) B aca gazı sıcaklığının düşürülmesiyle kayıpların azaltılması, f) Düzenli bakım ve kontrol (uyarıcı bakım). Burada, kazanların düzenli bakım ve koncrolu ile sağlanan enerji tasarrufu ele alınacaktır. Bununla beraber diğer hususlara kısaca değinilecektir. a) Yanmanın optimizasyonu ile mümkün olduğunca scokiyometrik yanmaya ulaşılması, yani hava fazlalık katsayısının 1 'e yakın olması kastedilmektedir. Teknik servis elemanlarının deneyimlerine göre, çoğu kazanda hava fazlalık katsayısı 0,2 dolayında düşürülebilir. Bu durumda %2,3'lük yakıt tasarrufu sağlanabilir (2). b) Kesikli işletilen kazanlarda, duruş esnasında baca çekişiyle ısı kayıpları ortaya çıkmaktadır. Bu kayıplar sızdırmaz duman gazı klapesinin kullanılmasıyla önlenebilir. %20 kazan yükünde ve sızdırmaz klapede yaklaşık %3 'lük verim iyileşmesine ulaşılabilir (2). c) ve d) Daimi blöf otomatiği kullanılmasına rağmen, kazandan dışarı atılan su ile önemli ölçüde enerj i kayıpları oluşmaktadır. Bu acık enerjiden yararlanmak mümkündür. Aynı zamanda, kapalı kondens sistemi kullanılarak atmosfere açık kondens sistemlerinde ortaya çıkan çürük buhar kayıpları önlenebilir. e) Bilindiği gibi, baca sıcaklığı düştükçe; verim artmaktadır. Ancak bu sıcaklık, fuel-oil'de sülfürük asit oluşum sıcaklığının ve doğal gazda ise; su buharı çiğ noktasının altında olmamalıdır. -- o ------ Doğal gaz yakıtlı kazanlarda ise; yanma sonucu oluşan duman gazları önemli ölçüde su buharı içermektedir. Duman gazları, su buharı çiğ noktasının altına (58°C) soğutulduğunda, su buharı yoğuşur ve bu durumda yoğuşma ısısı açığa çıkar. Duman gazlarının giriş sıcaklığınagöre, bacagazı yoğuşcurucusu kullanılarak, bu ısıyla % 15-20 dolayında yakıt tasarrufu sağlanabilir (2, 6). Örneğin seralarda, mandıralarda ve kimyasal madde üreten işletmelerde olduğu gibi, düşük sıcaklıkta ısının gerektiği yerlerde bu ısıdan yararlanmak mümkündür. 3. KAZANJL,AJRDA lOÜZENJLif lBAl[(lfM VE KONTROL Kazanlar, iyi bir bakım ve düzenli temizlik sayesinde yüksek verimle işletilebilirler. Kazanın, gerek garanti edilen verim değerlerine ulaşmasında, gerekse de bu değerlerin korunmasında işletmelerin ve operatörlerin rolü çok büyüktür. Aslında, bunun sağlanması için gerekli olan bakım ve temizlik masrafları o kadar yüksek değildir. Hacca bumasraflarıngeri ödemesüresi, kazanın sürekli işletilmesi ve elde edilen yakıt tasarrufu ile oldukça kısadır. 11 (Kazantaşlı) / -- · � ---- _----------:� ı-- -- ı--- TEMİZ t = 255,2 •c TI(�urumluL -·--·-··-·--- 89,2 89,0 88,8 88,6 88,4 88,2 " ---- o 2.10·' "'"-ANDA'll= %89,2/ ' / / "'r-..,t(Kurumlu) ---- / ./ t(Kazantaşlıl 10-2 10-1 Kirlenme Kalınlığı (mm¾- / 88,0 87,8 87,6 87,4 Şekil 1 Isıtma Yiizeylerinin Su ve Duman Gazı Tarafındaki Kirlenmelerin Baca Gazı Sıcaklığı ile Verime Olan Etkisi
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=