(/) ~ (/) o o u ~ I GUNCEl Bal i Konferansinin Ard1ndan ... Kimya Yük. Müh. Dr. Sibel KABAKCl Son yılların en gün~! konusu olan iklim deği§ikliğl ve küreselısınma, 2007 senesirio sonunda gerçekhı§en iki i m onferansı nedeniyle bu ay bizim de gündemimize girmi~tir. Birteşmiş Milletler iklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi' nin 13. taıaflar konferansı e Kyoto Protokom·nün 3. taraflar bulu§ması. 2-15 Aralık 2007 tarihleri arasında e~ zamanlı olarak Endoııezya'nın Bali adasında gerçekl~miştirve uzun süren göri.i§meler oonunda Ba i yol haritası adı verilen bir sonuç rapor yayınlanmı§br. Fa at bu rapora geçmeden önce iklim değişlkli~i üzerine atılmış adımlarla ilgili !usa bir hatırlatma yapalım. iklim deği§imi ile ilgili ilk adımlar 1979 yılianna dayanmaktadır. 1979 yılında 1. Dünya iklim Konfeıansında ikiimin uluslararası bir önemi old ığu 'IUrgulanmış, iklim deği§iminin olumsuz sonuçlannın nelerolacağı ve bu sortmlann önüne geçme için e erelili olan önlemlere dikkat çekilmi§tir. Daha sonra 1988'de Dünya Meteoroloji Örgütü ve Bi~e§mi§ illetler çewe programırın ortak kablımıyla i~lim deği§ikliğine daır hüklimetlerarası panel düıenlenmi§tir. 1990 yılında ge~kle§en 2. Dünya iklim ~nferansı'nda ise bir rapor yayınlanarak iklim deği§i kliğinin en önemli sebebinin insan kaynaklı old~u vurgulanını§ fakat bir sı nulama henüz geti rilm em işti r. Bu raponın doğrultusunda iklim deği§ikliği için uluslararası bir anlaşmanın yapılması gerekli görül mü§tür ve bu doğrultuda 1992 yılında Rio'da SOOlkenin kablımıyla Birt~mi§ M Jetler iklim Değ işikliği Çerçeve Sözle~mesi imzalanmı§lır. Sözle§me 1994'te yürürlüğe girmesine rağmen, Türkiye bu sözleşmeye 200 'te taraf olmu§tur. Bu arada 1995yılı nda birseriyap ım içeren protokol için müzakereler baslamı§bı ve 1997'de ~oto Protokolü, okı§turulmıı§tur. 2001 senesinde K)•oto Protokolünütamamen i§lerhale 58 resisat Dergisi Sayı 145-Ocak 2008 getirmek ve gerekli prosedii leri olu§tufmak ıçin dünya devleri ta rakeş"te bir araya gelmiş ·r. 2002 senesindeki Johannesburg zirvesinden sonra birçok toplanb gerçe eştirilm i§, fakat K'joto Protokolü-nün üstüne bir protokol daha yapılmamıştır. 2012 yılında uygulama süresi bitecek pro okol için bir an önce miızakerelere Da§lanması gerektiği Bir1e~mi§ illetter tarafından d·ıe getirilmiştir. Bu nedenle 3-14 Aralık 2007'de Bati·de gerçekle§tirileıı iklim ~.onferansı, 20 12'de süresi dolacak olan Kyoto Protokolii'nden oonra i 3§amayı oltf.§turmak için müza ere sürecinin başiablmasını hedefler. Bali zirvesinin di~er bir amacı da Kyoto·da eks veya geli~tlrilrııesi gereken bazı maddeleri ta ı§mak olsa da zirve süresince bu amaca ula§llamamışbr. Zirvenin en önemli olayı Amerika Birleşik Oe ıJeUeri' nin son gün çark ederek görü§meleıi fazla çıkınaza sokmaması ı. Heı ne kadar zirveye ta§ koymasa da sayısal kısıt· larnalara karşı oldugunu bellrtmi§tir. Zaten bu zirveden herkesin hemfikir olduğu, onaylanmış bir iklim deği§ikliği anla§masının ortaya çıkacaği umulmamıştır. bir geıçek oldugunu ve bilimsel kanıtlarla ispatlan ğı nı belirtmektedir. yrıca rapor, sera gazı emisyonlannın azalblnıasınd<OO en ufak bir gecikmenin iklim değişimine old ça fazla etki edeceğine ve d~ur~ı sonuçlası n daha da kötiile§eceği ne dikkat çekmektedir. • Yol haritası . emisyonlan n kısıtlanması üzerine uzundönemli anlaşmalara yönellkgeıekliolan müzakereler ıçin bir çerçeve ohı§ttırmu tur. Bu çerçeve içinde yer alan müzakerelerde Amerika Bir1ei!k Devletleri de yer almaktadır. • 2012"den sonra geçerti olacak j)fotokol için müzakerelerin 2009 sonunda Kopenhag"da soııland nlacağı karara ba~lanmı~br. Bu ba~ lamda 2008yılında 4 toplantı yapılmasına kara veıilml§tir. Bu toplantılal ın Poznan'da Mart/ isan, Haziran, Eyliii/Ekim •e Aralık aylannda ge~kleştirilmesi karası alınmı§tır. • Bati yol haritası emisyanlar için bir hedef koymazketı biremisyon sm laması da getirmemiştir. Fakat gel~ıni§ ijkeJeıin emisyoAiar için ölçillebir ı . izlenebilir e raporlanabilir yöntemler geliştiınıesi ve temiz telmoloji~ destekleyen poli· tl kalara yönelmeleri ger~igıni bellıtmişlerdir. 13 günli" konferansın sooondaortaya çıkan Bali • Yol haritasıaynı zamandaormansızla§tınııarıın yol Ilaritasının en önemli noktaları şunlardır: önüne geçme için bazı finansal çözilmler de • Yol Ilaritasının giri§i, küresel ısınmanın net önemıektedir.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=