PERSPEKTIF Prof. Dr. Nilüfer EGRiCAN Bölgesel Entegrasyon Oluşumlan: APEC, ASEAN, ASEM ... Oeği§ime etlli eden eğilimlerden en önemlisi "küreselle§me"dir. Küreselle§meyi en geni§ an lamıyla ekonor 'k, siyasi, sosyal ve kültürel alanlarda ortak de~erlerin ulusal sınıılan a§ara dünya geneline yayılması §eklinde tarif edebiliriz. Gunümiizde de ıfetlerin ba~nsını büyük ölçüde küresel dinamiklere uyum sağlayabilmeleri ve bu dinamikleri milli hedeflenn gerçe le§lirilmesinde kullanabilmeleri belir lemekted·r. Dünyada küreselle§me ile bir1ikte ortaya atılan di~erbirkavram da "bölg-eselleşme"dir. Bölgeselle§me. küre se ~me-1e bir tepki olarak ele alınma a,bölgesel entegrasyon ve i~ kapanma refleksi olarak değe lendlıilmektedir. Bu yakla§tm. küreselle§menin temel iddialan koyu§, bir tepki ve savunma mekanizması yaratma süreci olarak görülmektedir. Bu ba~lamda bölgeselleşme hareketlerini, hızla küreselle§en dünya rekabe ortamında ba§aıılı olabilmek için, küreseli B§ me aktörlerinin bölgesel işbirtiğjne gid1ıre güçlerini artırmalarının bir aracı olarak algılamak datıa doğru olaca tır. Küreselleşme aktörleri coğrafi ya ınlık faktörünü kullanarak bölgelerinde güç· lü. etiiili ve yaygın çekim alanlan yaıatmaktadırlar. Bugün Kuzey Amerika'da ve Güneydoğu Asya'da ABD, Kanada. Japonya e Çin'in öncülüğünde bölgesell~me faaliyetlerini iziemekteyiz. Sırasıyla Avrupa Birtiği CA Bl, Kuzey Amerika Serbest Ticaret Bölgesi (tlAFTA), Asya Pasifik Ekonomik işbi rtiği CAPEC) ve Güneydoğu Asya Ülkeleri i birtiği (ASEAN) olan 'inya lle bütünle§me, dünya pazarlarına etlli ikdüzeyiyükseken belirgin bölgeselle§ffie açılma, korumacılı~a dönük tüm kısıtlama- ömekleridir. lardan ve engellerden sıynlabilme fikir ve eylemleriyle çeli§mektedir. Bölgeselleşme; Bölgesel işbirtiği teşkilatlarının. gelecekte küreselleşmenin olumsuz etkilenne bir ka şr kurumsal yapılarını güçlendırmelerine paralel 22 Tesisat Dergisi Sayı 145 -Ocak 2008 olarak kendi aralannda i§ bir1iği imilanlan nı arnracaklan ve küreseUe§me eğilimi doğrultusurıda fa etlerini geli§tirecekleıi d~erlendlrilmelde· dir. AB ve AS EAN ülkeleri arasında elionomikve tica i ili§kilerin geliştirilmesine yönelik olarak gerçekle~tiril en Asya-Avrupa Zirvesi (ASEM) faaliyetleri bu değertendirmeye güzel bir örniık te§kil etmektedir. Bölgesel entegrasyon oluşumlarının hem üye ijkelerin hem de üçüncü ülkeleri nekonomilerine ve dış tica etlerine güçlü etl<ileri va dır. Kilreselle§nıe süreci, Güney Asya ve Pasifik ülkelerı üzeıinde önemli degı~ikliklere yol açm t ı r. Dünya ticarelin ebir zamanlar ÇG büyük paya sahip olan bölge ülkeleri günümüzde üst sıralan yükselmi§lerdir. Özellikle Çin ba~taolınaküıere Güney Koreve Endonezya gibi ülkelerinkaydettiideri ekooomik geli§meler. bu deği§ime örnek te§kil etmektedir. Bölgedeki geli§meler, ülkelerin bölgesel ve
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=