ııı M A K A L • • BORULARDA iSi KAYBI VE SANAYiDE ENERJi Borularda ısı kaybı bedelinin ne kadar önemli bir boyutta olduğunu vurgulamak için küçük bir örnekle konuya girmekte yarar vardır. Dış ortam sıcaklığı -3°C, akışkan sıcaklığı 200°C olan 3 inç çapında, l mt. borudaki fuel-oil cinsinden yıllık yakıt sarfını irdeleyelim. İzolasyonsuz boruda yıllık yakıt tüketimi 1 1 O kg. fuel-oil'dir. Halbuki aynı borunun 40 mm. ısı izolasyonunun yapılması halinde yakıt tüketimi 1 8 kg. fuel-oil olur. Görüldüğü üzere l mt. borudan yılda 92 kg. fuel-oil tasarrufu sağlanabilmektedir. Ülkemizde enerji sağlamak için tüketilen yakıt m i ktarı her yıl gittikçe artmaktadır. Kendi öz kaynaklarımızdan elde edilen katı ve sıvı yakıt miktarı ise, dışarıdan satın aldığımız yanında küçük bir yekün tutmaktadır. TASARRUFU gayret sarfedilmeli, ayrıca çalışmalardan .alınan oluml u sonuçlar kuruluşların yıllık raporlarında gösterilmelidir. Çalışmaların başarıya ulaşması için herşeyden önce kuruluşun en yüksek kademesindeki yöneticisi enerji tasarrufu programının faydalı olduğuna inanmalıdır. Çalışmaların yararlı ve ekonomik olabilmesi için kurul uş lar ın yönetim kadrosu harekete geçirilmeli ve eğer yoksa derhal bir enerji sorumlusu tayin edilmelidir. Bu sorumlu tüketilen enerjinin akıllıca ve verimli kullanılmasından sorumlu olmalıdır. Küçük kuruluşlarda bu sorumlu fabrika müdürü veya kurul uşun yöneticisi olabilir. Neticede enerji soruml uluları, üst kademe desteği ve kurul uştaki diğer çalışanlarla birlikte gerçek tasarrufu yapabilecek kimselerdir. Ayrıca enerji soruml usuna yard ımcı olarak kuruluş mühendisleri arasından oluşturulacak bir enerji danışma komisyonu da kurulabilir. KORHAN iŞ/KEL Yönetim Kurulu Üyesi ENERJ İ TASARRUFUNUN KONTROLU Yukarıda bahsedilen hazırlıklar yapıldıktan sonra yapılacak ilk iş kuruluşun enerji ihtiyacını tespit etmektir. Bunun için şu noktalar önemlidir: • Enerji tasarrufu için atılacak adımları tayin etmek. • Enerji tasarrufu programının başarısını ölçmek. Tüketilen enerjinin ne kadarının imalatta, ne kadarının ısıtma v.s. de kullanıldığını biliyor musunuz? Her proseste kullanılan enerjiyi kontrol edip gerekli notları tutun ve yapılan tasarrufları kontrolden geçirin.Notlar şöyle olmalıdır: • Mümkün olduğu kadar basit, • İmalattaki her branş için ayrı ayrı tutulmalı, • Belirli zaman bölümlerini ayrı ayrı göstermeli, aylık, altı ayl ık, yıllık gibi, • Enerji cinsi ve toplam sarfiyat miktarı, • Sorfedilen enerjiye göre üretilen toplam mal miktarı, • Belirli ünitelere göre sarfedilen Pahalı olan ve güçlükle temin edilen bu enerji kaynaklarını nerede kullanırsak kullanalım, ondan en fazla randıman alacak şekilde, bir damlasını dahi heba etmeden kullanmaya mecburuz. Ülke çapında tüketilen enerjinin çok büyük bir kısmının fabrika, büro gibi toplu çalışılan, mal ve hizmet üretilen yerlerde tüketildiği şühpesizdir. Bu demektir ki; buralarda çalışan kimselerin davranış ve kararları, yapılması istenen enerji tasarrufunda çok büyük rol oynayacaktır. r;:::====;��;;;;;;:;:;::;:;:;::�:;:;::;:;::::===;-, enerji ve üretilen mal miktarı (Muhasebe kayıtları bu işlerde yardımcı olabilir).Sonuçlar size şu yönden faydalı olacaktır, Bir ünitede enerji tasarrufu yapabilmek için önce o ünitede yüksek seviyede bir enerji sorumlusu tayin edilmelidir. Böylece enerji tasarrufu çalışmaları en yüksek seviyeden başlayarak günlük konu haline getirilmeli, bu ! KURULUŞ YÖNETiCİSİ ! DANIŞMA KOMİSYONU ! ENERJi SORUMLULAR! FABRİKA MÜDÜRÜ BÜRO MÜDÜRÜ ULAŞIM MÜDÜRÜ çalışmaların tesirli olabilmesi için 1..-=:============== • Enerji için harcanan paranın belli olması, • Nerelerde tasarruf yapılabileceğinin belirlenmesi. HEDEFLERİN BELİRLENMESİ: Hedefleriniz şunlar olmalıdır: • Enerji israfının önlenmesi, • Enerji veriminin artırılması, • Kontrolun icrası, • En son yenilikleri yakından takip etmek ve ihtiyaç duyulan yerlerde yeni makina ve metodlar tesis etmek.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=