TEKNiK BiLGi çok toksik olduğunu söyleyemeyiz. HFC 123; 0.02 OOP. GVP'si 120. Toksite değeri ise B1. 134 A, 41 O A, 407 C ve 245 F A'nın ozon etkisi sıfır. 245 FA yani en yenisinin küresel ısınma etkisi 560'a düşmüş (Tab lo 3 ve Tablo 4). Tablo 3. Büyük Soğutucu Akı~kanlar • HCFC-22 • HCFC-123 • HFC-1:l4a • HFC-245fo (yeni) (TWA} dediğimiz oranlar da dikkat edilmesi gereken diğer değerler. Güvenlik skalasına baktığımızda; A 1 sı nıfının en iyisidir. Burada A düşük toksitesi, B yüksek toksitesi, 1,2,3 'de azdan çoka doğru yanıcılığı ifade ediyor (Grafik 7). 245 FA'nın üretimine 2003 yılında geçildi. Özellikle bir köpük yapma maddesi olarak kullanı ldı. Ama karakteristik- ! !ablo 4. Soğutkanlarla ilgili Verller Popüler Soğutkanlarta liglll Çevre ve Güvenlik Verileri leri çok çekici GWP TLV-TWA veR 123'e göOOP (I<Orcscl RCL (oşı linıit Soğutkan (Ozon Isınma T c)(jci (soğutkan değerif yoketme Potansiyel 0 Y konsantrasyon zaman potansiyeli} Zehiıtilik sınırı) a!j ırtıld ortalama) HCFC-22 0,05 1.700 A1 25.000 1000 HCFC-123 0,02 120 61 9.5 50 :- -- HFC-134a o 1.300 A1 50.0001 1000 HFC-410A o 2.000 A1 5S.ooo: 1000 HFC-407C o 1.700 A1 69.000ı 1000 - -- 34.0od HFC-245fa o 560 B1 300 - HFCier hem çevre hem de güvenlik bakımından tercih edilmektedir. re iyi bir alternatif. R 123 bir soğutucu okışkan olarak iyi bir alternatif ama, toksitesi sorunu var. Dolayısıyla özellikle Amerika'da kulloKcynd<: ASHRAE -.e TEA!' rQPOI!on. RCL değetleri IMC-2003'de yerdcno degetterdlı ve ASHRAE 34 komitçsi ilc ASHRAE Kurulu torofondan onayfanmıih•· TLV-TWA değederi ne ABD En.ütriyel Hijyen lhmanları Konleransı brcıfmdan belirienmiıiir. nımı gittikçe Soğutucu akışkonların konsantrasyon limitleri (RCL) de önemlidir. Bu ortamda çalışan insanların, bir soğutucu akışkon koçağı olursa, onun limitlerini veriyor. Dayanma sının (TL V) ve zamono bağlı ortalama YiJkı;ckYanma Ou,ukYanma aza l ıyor. 245 FA'nın ise toksitesi düşük, soğutucu akışkon özellikle ri yüksek ve çok cazip geliyor. Bu soğutucu akışkan test edildi ve gelecekte farkl ı cihaziarda daha çok kullanılacağı tahmin ediliyor. HFC13.Co Yük$elc ıchirlilik 1995 (HCFC-123) Santrifüjlü chillerler bi lind iği gibi klima sektöründe ciddi bir kapositeye sahip. 1990'1ı yıllarda CFC l l, CFC 12'1erin pazarda ağırlığı vardı. 95'1i yıllara geldiğimizde o günlerde 134 A piyasaya girdi. 134 A Amerika'da çok fazla kullonılan bir madde. 2000'1i yılla ro gelindiğinde HFC 123 ve 134 A çok kullanıldı . 2005 yılında 134 A ağırlığını gösterdi ve 123 azalmaya başladı (Grafik 8). 201 O yılına yapılan tahminlere gelince; 123 201 O yı l ına kadar azalmaya devam edecek. 134 A ise piyasada ağırl ığını sürdürecek. Ama 245 FA, eğer daha çok tanı n ıp piyasaya güçlü bir şekilde girerse iyi bir rakip olabilir. Şu andaki duruma bakarsak, önümüzdeki 1 0-15'1ik yılda 134 A ağırl ığ ı nı koruyacak. BM çevre protokolüne yani UNEP'e boktığımız zaman, orada ozon tabakasının korunmasıylo, iklim değişikliğinin azalması konusunda taviz verilmeyeceği belirtilmiştir. Protokollerin hedeflerine ulaşmak için, bize sunulan farklı soğutucu akışkanları kullanmamız gerekiyor. Piyasada bu konuda korarl ılık ve irade olması lazım ve politikacıla nn 2005 (HFCI34o) A 1 S~utlcanlon g iivcnlilc bakımondan daha ~ale tercih cdilmclctcdir. Kaynak: ASHRAE 34 CfCier giHi, HfC-13~o doho faıJo kvllonımo girdi. Grafik 7. So§utkon güvenli§i. Grafik 8. SontrifOjlü ~lleflerde ~utkon deği~imi. 88 Tesisat Dergisi Sayı 136 · Nisan 2007 ıı •
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=