TEKNiK BiLGi Gürültü Kontrolü ve Akustik Yaht1m - ·- ·-..... o ..... o z ~ ..... .... - 1. Giri~ Teknolojik gelişmeler sonucu toplum yaşamında ortaya çıkan gürültü sorunu, son yıllarda ülkemizdeki gelişmelere de paralel olarak hızla önem kazanmıştır. Fiziksel olarak düzensiz, fizyolojik olarak ise istenmeyen ya da insanı rahatsız eden sesler olarak tarif edilebilen gürültünOn kontrol altına alınması, insan sağlığı, iş verimliliği, mahremiyet ve konfor şartları açısından zorunlu olmaktadır. Yapılarda gürültü kontrolü ve akustik konfor şartlarının sağlanması için alınabilecek bir dizi önlem bulunmaktadır. Ses kaynağının yeri, cinsi, düzeyi ve mekanların kullanım arnasiarına göre belirlenen hedefler gibi, malzeme ve detay se<jimini etkileyen pek çok faktör mevcuttur. Ülkemizde "Gürültü Kontrol Yönetmeliği" ilk olarak ll Aralık 1986 tarih ve 19308 sayılı Resmi Gazete' de yayınlanarak yürürlüğe girmiştir. Son olarak "Çevresel GürültünOn Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği" adı altında tekrar düzenlenerek, 2002 yılında zorunlu uygulanması gereken yönetmolik özelliğini kazanmıştır. Amacı, kişilerin huzur ve sükununu sağlayacak, beden ve ruh sağlığını gürültü ile bozmayacak bir çevrenin geliştirilmesini sağlamaktır. Birsak ülkeye göre oldukça ges çıkarılmış Tahsin KARASU 1 izocam Ticaret ve Sanayi A.Ş. lükte olan bir yönetmeliğin olması, elbette ki son derece önemli ve yararlıdır. Ancak bu yönetmeliğin yürürlüğe girmiş olmasına karşın, uygulamaya geçirilma oranıının hala çok düşük olduğu da kabul edilmesi gereken bir gerçektir. Ülkemizde gürültü ile savaşıma yönelik bir politika oluşturulmaması, toplumun konu üzerindeki hak ve sorumlulukları konusunda yeterince bilgili ve bilinçli olmaması ve "Çevresel GürültünOn Değerlendirilmesi ve Yönotimi Yönotmeliği"ndeki kimi eksik ve dolayi ı anlahmların zaman zaman belirsizliklere yol açması, gürültü ile savaşım konusunun neredeyse bireysel girişimlerle sınırlı kalmasına yol açmaktadır. Bu yönetmelikte, çeşitli kullanım alanlarına göre kabul edilebilir ses basınç seviyeleri, gürültüye maruz kalınan süreye bağlı olarak belirlenen en yüksek gürültü seviyeleri, ses kaynaklarının gündüz, akşam ve gece gibi zaman dilimlerine göre sıkarabilecekleri üst gürültü seviyeleri gibi kriterler yer almaktadır. Ayrıca binalarda aranan değorfer, şehir dışı, şehir kenarı, şehir merkezi veya endüstri bölgesi gibi, bulunduğu yere göre de değişkenlik göstermektedir. Günlük yaşantımızda maruz kaldığımız bazı ses kaynaklarının yaklaşık ses basıns düzeyleri Tablo 1'de gösteri!- olmakla birlikte, ülkemizde yürür- mektedir. 138 Tesisat Dergisi Sayı 136 - Nisan 2007 Ses basınç düzeyleri, frekanslara göre farklılık göstermekle birlikte, yukarıda Tablo l'de verilen değerlerin birimi olan ve insan kulağının en sok hassas olduğu orta ve yüksek frekanslar (62,5-125-250S00-1.000-2.000-4.000-8.000 Hz frekansları kapsayan 8 ayrı değer) için verilen ses basınç düzeyi değerlerinin, subjektif olarak tek bir değerle ifadesi düşünülerek ortaya çıkan dB(A) değerinin kullanımı yaygınlık kazanmıştır. insanlarda işitme eşiği OdB'e tekabül ederken, acı duyma eşiği 120 dB'den itibaren başlamaktadır. ideal şartlar altında 1dB'Iik bir artış ancak fark edilebilirken, S dB'Iik bir artış olduksa hissedilmektedir. 1O ,..--- - Tablo 1. Ba%ı Sos Kaynaklarının Yakla§ık Ses Basınç Dü%oyl ri Ses basınç Ses kaynai)ı ve dUzeyi dB(A) konumu 140 Kalkış halinde jet uçaOı. 125 m mesafede Çok gOrtlltUIO fabrikada 100 s>elik perçin işlemi, 5 ~ ,___ ~ede 90 Susturucusuz yol kaz ısı. 7 m mesafede 80 Çalar saat zili, 1 m _j mesafede ~ Saatte 50 km hızla giden 70 fbir otomobii n ka bin içi 65 Daktiloların çalışt.Oı faal bUro ortamı 50 Nonnal konuşma. 1 m ı mesafede 140 Sakin otll'ma odası 35 Geceleyin, salOn yatak odası iKırda, trafikton uzak 25 sakin bir ortam fYayın stodyosunda arb 15 i plan gOrOIIUSO llt ..
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=