<D o o N C .. 2.1. Binanın Yeri Binanın bulunduğu yer; enerji harca malarını etkileyen güneş ışınımı, hava sıcaklığı, hava hareketi ve nem gibi ik lim elemanlarının değerlerinin bilin mesi için önemli olduğu kadar, binanın enerji etkinliğinde çok önemli rol oynayan mikro-klima koşullarının da belirleyicisidir. Şekil 2 ve 3'te görüldüğü gibi, binanın çevresindeki öğeler bina etrafındaki mikro-klimayı etkile yen önemli faktörlerdir [1]. 2.2. Binanın Diğer Binalara Göre Konumu Binanın konumlandırılış durumu, diğer binalar ve engeller ile arasındaki mesafe, binayı etkileyen güneş ışınımı miktarını ve bina etrafındaki hava akışı hızını ve tipini belirleyen en önemli tasarım değişkenlerinden biridir. O ne denle, binanın arazideki konumu gü neş ve rüzgar gibi yenilenebilir enerji kaynaklarından yararlanmak veya ko runmak amacına uygun olarak Şekil 4 ve S'de görüldüğü gibi belirlenmelidir [1] [2]. Şekil 4. Binaııın diğer binalara göre konıımıı. ... ' O·�-" �\l\ ._. ...... . ..,. ··• •-• -�f �-·- .. ··• l�!ft .,,. ' . ' . �· il ►• ··• >;--...... .:.:o ;f:t !ti Hl $ 1♦ı.) t•ı•· �- -it ;ru· · "' �- -it .. ••?•" >;-..- :�' g"o lltOD ıı,oo ., . 1.1,00 uo ,4 :ıo ,., Şekil 5. Giiııeşle11111e için binalar arasmda 0lı11ası gerekeıı ııygu11 mesafe. 170 Q Jj Şekil 2. Biııaııııı yerine bağlı olarak biııcı çevresindeki iklim koşııllan11111 değişimi. Şekil 3. Yerleşme dokıısııııuıı biııcı çevresindeki iklim iizeriııdeki etkisi. 2.3. Binanın Yönü Bina aralıkları gibi binanın yönü de cephelerin doğrudan güneş ışınımından yararlanma oranını, dolayısıyla toplam güneş enerjisinden kazancını etkileyen en önemli tasarım parametrelerinden birisidir. Bunun yanı sıra bi naların yönü rüzgar alma durumunu, dolayısıyla doğal havalandırma olanağını ve binanın taşınım ve hava sızın tısı ile ısı kaybı miktarını da etkiler. O nedenle binanın bulunduğu ilkim bölgesinin ihtiyaçlarına göre binalar gü neş ve rüzgardan gerektiğinde yarar lanacak, gerektiğinde ise korunacak şekilde yönlendirilmeli ve mekan orga nizasyonu yönlendirme kriterine göre yapılmalıdır. 2.4. Binanın Formu formlar, sıcak nemli iklim bölgesinde karşılıklı havalandırmaya maksimum düzeyde olanak sağlayan hakim rüzgar doğrultusuna uzun cephesi yönlen dirilmiş ince uzun formlar ve ılımlı iklim bölgelerinde mümkün olduğunca kompakt ama soğuk iklim bölgesine göre daha esnek bina formları enerji etkin tasarımda dikkat edilmesi gereken hususlar arasındadır. 2.5. Bina Kabuğu Binanın ve ısıtma sisteminin ısısal per formansını etkileyen en önemli tasa rım parametresi olan bina kabuğu opak ve saydam olmak üzere fiziksel özel likleri ve ısı geçişine karşı davranışları birbirinden farklı iki bileşenden oluşmaktadır. Bina kabuğunun ısısal per formansını etkileyen en önemli fiziksel Binanın formu da diğer tasarım pa- özellikleri; rametreleri gibi binanın çevresel et kenlerden yararlanma veya korunma düzeyini, dolayısıyla enerji performan sını belirleyen önemli bir parametre dir. O nedenle, farklı iklimsel karakterlere sahip yörelerde enerji etkin tasa rımda formun önem kazandığı gele neksel mimari tasarım örneklerinde belirgin olarak görülebilir. Soğuk iklim bölgelerinde enerji kaybeden yüzey lerin alanını minimize etmek üzere kompak! formlar, sıcakkuru iklim bölge lerinde ısı kazançlarını minimize etmek, gölgeli ve serin yaşama alanları elde etmek açısından kompak! ve avlulu t Opak ve saydam bileşenlerin ısı ge çirme katsayısı (U, W/m 2. K), t Opak bileşenin genlik küçültme fak törü (qı), t Opak bileşenin zaman geciktirmesi (<jı, h) ve t Opak ve saydam bileşenlerin güneş ışınımına karşı geçirgenlik (opak bileşen için geçersiz), yutuculukve yan sıtıcılık katsayıları (1 ,a ve r) olarak sıralanabilir. Bir veya birden fazla katmandan oluş muş herhangi bir kabuk bileşeninin
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=