Tesisat Dergisi 123. Sayı (Mart 2006)

makaıef w CD o o N t: .. WPS'lerin hazırlanması ve yöntem test leri (WPAR/PQR) aşamasında aşağıdaki koşulların sağlandığı kontrol edil melidir: • Test, imalatta kullanılacak kaynak yöntemi ile yapılmalıdır, • Kaynak dolgu malzemeleri, söz ko- nusu kaynak yöntemlerine ve pozisyonlarına uygun olmalıdır, • Test parçası için, levha veya boru- !arın ağız hazırlığı, imalatta kullanılacak ağızlarla aynı olmalıdır, • Test parçasının boyutları, uygulama standardında (örneğin EN 287-1 ) tanımlanan tablo ve şekillere uygun olmalıdır, • Kaynak donanımı imalatta kullanı- lan donanıma benzer olmalıdır, • Kaynak işlemi, normal olarak ima- latta kullanılan branşman bağlantılarının pozisyonları ve bağlantı açı- larına uygun olmalıdır, • Esas metal, kaynak dolgu malze- mesi (ilave metal) ve diğer yardımcı malzemeler, imalatta kullanılan ko- şullarla uyumlu olmalıdır, • Kaynak işlemi uygulama standar- dına (EN 287-1) göre değerlendirilmelidir, • Test parçasının hazırlanması için harcanan süre, normal imalat koşulları altındaki imalat süresine uygun olmalıdır, • Test parçasının kök pasosu ile ka- pak pasosunun çekilişinde en az bir kesinti ve bir yeniden başlama nok- tası bulunmalı (yani bir elektrotla başlanınca elektrot bitinceye kadar hazırlık ve oııa süreci. 180 durulmamalıdır) ve muayene edile cek uzunlukta işaretlenmelidir, t WPS'te gerekli görülen herhangi bir ön tavlama veya kontrollü ısı girdisine, test parçasında da uyulması zorunludur, t WPS'te öngörülen herhangi bir kay nak sonrası ısıl işlem, eğme testi gerekmedikçe uygulanmayabilir, t Test parçası imalatı sırasında, kapak pasosu hariç diğer tüm pasolardaki minör hataları, taşlayarak veya ima latta kullanılan başka herhangi bir yöntemle düzeltmesine izin verilir. 5. Yeterlilik Sınavı İçin Temel Değişkenler Kaynakçıların yeterlilik sınavları için değerlendirme kriterleri ve sınav parametreleri esas olarak şu şekilde sırala nabilir: t Kaynak yöntemi, t Malzeme türü (plaka veya boru), t Bağlantı türü (alın veya iç köşe kaynakları), t Malzeme grubu, t Kaynak dolgu malzemeleri(ilave metal, koruyucu gaz ve dekapan), t Boyutlar (malzeme kalınlığı ve boru dış çapı), t Kaynak pozisyonu, t Kaynak detayları (altlıklı, tek taraflı kaynak, çift taraflı kaynak, tek paso, çok paso, sola kaynak, sağa kay nak vb.). 5.1 Kaynak Yöntemleri EN 287-1 standardı aşağıdaki kaynak yöntemlerinin yeterliliği için esas alınan bir standarttır: • 111- Örtülü elektrotla elektrik ark kaynağı, • 114- Gaz koruması olmadan, özlü elektrotla ark kaynağı, • 121- Toz altı kaynağı, • 125- Özlü elektrotla toz altı kaynağı • 131- Metal inert gaz kaynağı (MİG kaynağı), • 135- Metal aktif gaz kaynağı (MAG kaynağı), • 136- Gaz koruması altında, özlü tel elektrotla ark kaynağı, • 141-Tungten inert gaz kaynağı (TIG kaynağı), • 15- Plazma ark kaynağı, • 311- Oksi asetilen kaynağı, Normal olarak her bir sınav, bir kaynak yöntemi için geçerlidir. Genellikle kayUygun değil Şekil 3. Kaynakçı yeterlilik sıııavlarıııda akış şeması. nak yöntemleri bir diğerini kapsamaz (135 ve 136 birbirlerini kapsar) veya onun yerine geçmez. Bu nedenle yu karıda tanımlanan kaynak yöntemlerinin her biri için ayrı bir yeterlilik sınavı gerekir. Kaynakçılar, sınavdan başarılı sonuç almak koşuluyla, yukarıda ta nımlanan kaynak yöntemlerinden biri veya birkaçı için yeterlilik belgesi alabi lirler. Eğer kaynak işi, aşağıdaki çalışma şartlarından bir veya daha fazlasını içeriyorsa, yeterlilik belgesinde belirti len özel kaynak sınavı gereklidir; t Kalınlığı 3 mm veya daha ince par çaların kaynağı, t Selülozik elektrotlarla kaynak, t Orijinal sınavda kullanılan pozisyo na uymayan, düşey pozisyonda kaynak yönünün değişmesi, t Orijinal sınavda kullanılan metal transferine uymayan değişimler (Kısa arktan, püskürtme arka ve tersi ne geçiş), t Kaynak yöntemlerinin kombinasyo nu. t Sözü edilen değişmeler belirli istis naları ile sınav programlarına tamamen uyacak şekilde yapılır.

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=