Tesisat Dergisi 117. Sayı (Eylül 2005)

mıştır. Ancak, su uygulama ortalaması % 15 azalarak hektara 6500 m3'ten 5400 m3'e düşmüştür. Geçmişte sulanan alanların % 90'ında kullanılan yüzey sulama yöntemleri günümüzde sulanan alanların sadece % 55'inde kullanılmaktadır. Yağmurlama sulama yöntemi kullanılarak sulanan alanların oranı % 41 'dir [20). Dağıtım kanallarında sızmanın engellenmesi amacıyla kanalların kaplanması, su kontrolü ve düzenleme için yeni ekipmanların yaygınlaşması, suyun verimli olarak kullanılmasını önemli ölçüde destekleyecektir. Mevcut sistemlerin modernizasyonu ve yenilerinin kurulmasıyla ilgili çevresel tepkiler, yararlı olmayan sulama suyunun tahliye edilmesi, yöresel yüzey ve yeraltı su kaynakları üzerine etkisi, su yönetimi ve bitki verimleri arasındaki etkileşim, hizmetin gerekli olan seviyesinin belirlenmesi çok yönlü düşünmeyi gerektirmektedir. Sulama ve drenaj projelerinin başarısı, önerilen çalışmaları sürdürme ve ticaret için çiftçilerin dikkatini çekecek uygun bir çevrenin yaratılmasıyla mümkün olacaktır. Sulama ve drenaj sistemlerinin gelişiminde düşük kaliteli atık suların yeniden kullanılması , derine sızmanın azaltılması ve su uygulama etkinliğinin artırılması bütünleyici bir yaklaşımı gerektirmektedir. Projeciler ve sulama yöneticileri proje kriterleri, işletme kuralları ve su tahsisat politikalarını yeniden değerlendirmelidir. Sulama ve drenaj sistemlerine ilişkin yönetim stratejileri sadece kaynakları değil aynı zamanda talepleri de göz önüne almalıdır. Sulama ve drenaj gelişiminde yenilikçi teknolojinin başarılması için gerekli insan kaynaklarının kalitesi ve sayısı geniş araştırma programlarıyla belirlenmelidir. Pazar ekonomisine geçiş nedeniyle hükümetler geçmişte olduğu düzeylerde sulama ve drenaj sistemleri finansmanını uzun süre devam ettiremeyecektir. Özel sektör (başlıca su kullanı cı birlikleri), mevcut sistemlerin işletmebakım, yönetim ve rehabilitasyon gibi kamu yönetimlerince yürütülen görevleri üstlenmelidir. Su kullanıcı birlikleri, teknik ve finansal kaynakları artırmayla sahip olduğu kapasite oluşumunu iyileştirmelidi r. Yeni inşa edilecek yapıların finansmanı için yararlana nların katılımı sağlanmalıdır. Sulama ve drenaj projelerinin modernizasyonu özel fonları sağlayan faydalanıcılar tarafından finanse edilmelidir. Kamu yönetimleri ve su kullanıcı birlikleri, çevresel değerlerin korunması ve değerinin bilinmesi konusunda fikir birliği oluşturmak için uygun yöntemler tasarlamalıdır. Diğer bir anlatım ile doğru kurulan denge, yaşam kalitesini temel alan çevremizi iyileştirme gereksinimi ve verimli su kullanımı arasındaki önemi temel almalıdır. İletişim teknolojileri ve bilginin h ızlı ilerlemesi, bölgesel (NAFTA, European Union) ve uluslararası anlaşmalardan kaynaklanan ekonominin küreselleşmesi sulama ve drenaj sistemlerinin performanslarının iyileştirilmesini gerekli kı lmaktadır. Sulama ve drenaj sistemlerinde değişen güçler, sulu tarımda kullanılan su kaynakları üzerinde önemli bir etkiye sahip olmayı sürdürecektir. Su için artan yarış nedeniyle, sulama için gerekli su kaynağı bazı ülkelerde azalacaktır. Yeni su kaynakları geliştirmenin aşırı maliyeti ve kamu sulamaları için desteklerin azalması bu eğilimi destekleyecektir. Pahalı drenaj çalışmalarını gerektiren tuzluluk ve aşırı suyla doygunluğun ana nedeni aşırı sulamadır. Su uygulamasını iyileştirmek, drenaj giderleri kadar tuzluluk zararını da önemli ölçüde azaltacaktır. Artan sulama etkinliği yıllık topraktan taş ı nması gereken tuzların miktarını azaltmada önemli bir etkiye sahiptir. Drenaj suyu gübre ve zirai ilaçlar kadar topraktan taşınan tuzlar ile kirletilmektedir. Kavııaklar 1. Biswas, A. K; 1999, "Waıer Crisis: Curreııı Perceptioııs aııd Fıııııre Rea/iıies." Waıer lııterııatioııal, 24(4), pp. 363-367. 2. Bas MG.; /994, Assessiııg Peıforıııaııce of lrrigalioıı aııd Draiııage. lıııemarioııa/ lıısıiıı.ı ıe for Laııd Reclaıııiııatioıı aııd lıııprovııı e ııı (lLRI), Wageııiııgeıı, Tlıe Neılıer/eııds. 3. De Wraclıieıı D.; 2001, "!rrigaıioıı aııd Draiııage. Treııds aııd Challeııges for ılıe 21 si Ceııtıııy. "Proceediııgs ofı/ıe 19!/ı Eııropeaıı Regioııa/ Coııfereııce oıı Sııstaiııable Use of Laııd aııd Waıeı: Jııııe, Brııo, Czeclı Repııb/ic. 4. Dııdley NJ.; I999, lıııegraıiııg eııviroıııııeıııal aııd irrigatioıı ıııaııageıııeııı iıı laı-gescale waıer resoı.ırce ;ysıeıııs. lıı Modelliııg Clıaııge iıı lıııegrated Ecoııoıııic aııd Eııviroıııııeıııal Sysıeıııs. Malıeııdraraja/ı S, Jakeıııaıı AJ, McA/eer M (eds). Jo/111 Wi/ey aııd Soııs Lıd. 5. El Qııo;y, AH.; 1993, lrrigatioıı aııd Draiııage Sysıeıııs. Maııageıııeııı, iııstiıuıioııa/ aııd fıııaııcial iııterre/aıioııslıips. General Reporı. Proceediııgs of ılıe 15th l CID Coııgress. Sepıeıııbeı; Tlıe Hagııe, The Neılıerlaııds. 6. FAO; /990, Aıı lııtemalioııal Acıioıı Program oıı Waıer aııd Sustaiııable Agricıılllıral Developıııeııt. Roıııe, //aly. 7. FAO/RAP; 1997, Moderııizaıioıı o f Jrriga - tioıı Sclıeıııes: Pası Experieııces aııd Fı.ıtııre Optioııs. Proceediııgs ofılıe Expert Coıısıılıaıioıı, Baııgkok, Noveıııber /996. 8, Frederick, K. D.; Majoı; D. C.; Sıaklıiv, E. Z.; 1997, Waıer resoıırces plaııııiııg priııcip/es aııd evalııatioıı criteria far cliıııaıe clıaııge. lıı Climatic Clıaııge, Frederi~ KD (ed). Klıııver Acadeıııic Pııblislıers: Wageııiııgeıı, Tlıe Netlıerlaııds. 9. Hofı,ıegeıı, PJM vaıı; Ma/aııo, HM; /997, "Hydrau/ic lnji-astrııclııre uııder Deceıııralized aııd Privatized lrrigatioıı Sysıeııı Maııageıııeııt." DVWK Bul/etin No. 20 10. Ma/ek-Mo/ıaııııııadi, E.; 1988, "lrrigatioıı plaııııiııg. !ııtegraıed approaclı. "Joıırııal of Waıer Resoıırces P/aııııing cıııd Maııageıııeııı /2(5). 11. Rao, PS.; 1993, Review of selecıed liıeraıııre on iııdicaıors ofirrigaıioııpeıformaııce. 1/MS Researclı Papeı: Coloıııbo, Sri Laııka. 12. Rlıoades, JD.; 1999, "fıııegraıed lrrigation emel Draiııage Maııageıııeııı ıo Sıısıaiıı lrrigalioıı aııd ıo Pıvıecı Soil emel Waıer Resoıırces. "Grid IPTRlD Network Magazine, No. !3 13. Slııılız E.; 1993, Lane/ aııd Waıer Deve/opıııeıı/. Fiııdiııg a Balaııce betweeıı !ıııpleıııeııtioıı, Maııageıııeııt aııd Sıısıaiııabiliıy. IHE:Delf, Tlıe Neılıerlaııd. 14. Slıııliz E.; 2001, "lrrigaıioıı, draiııage and jlood proıectioıı iıı a rapidly clıaııgiııg world." lrrigaıioıı emel Dmiııage 50(4). 15. Sıııedeıııa, LK.; 1995, Tlıe global sıaıe of draiııage developıııeııl. Grid, IPTR1D Neııvork Magazine, No. 6. 16. Sıııedeıııa, LK.; 2000,Global draiııage ııeeds aııd c/ıa//eııges. in Pıvceediııgs of ı/ıe 81/ı lıııeııatioııal Works/ıop 0 11 Draiııage. Jaııııaıy. Neıv Del/ıi, lndia. 17. Sıorsbeı-geıı, C.; 1993, Plaııııiııg aııd desigıı ofirrigalioıı aııd draiııage sysıeıııs. Geııeral Reporı. lıı Proceediııgs of ılıe 151/ı IC!D Coııgress. Septeıııbeı; Tlıe Hague, The Neılıerlaııds. 18. WCED; /987, Oıır Co111111eıı Fıııııre. T/ıe Brııııdılaııd Report. Oxford Uııiven·iıy Pres: Loııdoıı, UK. 19. World Baııkaııd UNDP; 1990, lrrigaıioııaııd dra iııage researclı. Waslıiııgıoıı, DC, USA. 20. World Baıık; /993, Wa/er Resources Managemeııı Po/icy Papeı: Waslıiııgıoıı, DC, USA 21. World Baıık; Joııes, W /995, Tlıe World Baıık aııd lrrigaıioıı. A World Bank Operaıioııs Evalııalioıı Sıııdy, OED, Was/ıiııgıoıı, DC, USA. it] 168 "Bıı makale, DSİ 'ııiıı 7- 1I Eyliil 2005 ıarilıleriııde Ulııslararası Diiııyada Kalkııııııa İçiıı Sıı Seıııpozy1111111 'ııda bildiri o/cırak s111111/ııııışıııı: "

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=