;;, .. vı fayda sağlar (Şekil 4). Bu nedenle, düşük sistem sıcaklığında çalışan geniş yüzeyli ısıtıcılar kullanan sistemler veya yerden ıs ıtma sistemleri güneş enerjisinden yararlanmada idealdir. t _Q_ kWh 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 a Enerji ihtiyacı (Kullanım efrisi) tı Güneş enerjisi sistemi enerji kapasitesi MAy Q ısıl enerji fazla güneş enerjisi (Örneğin havuda kullanılabilir) - Kullanılan güneş enerjısi (Güneş enerjisi karşılaması) - Karşılanamayan enerji ihtiyacı (lsıtmadan destek) Şekil 4. Yıllık kullanma suyu ve bina ısıtması gereksinimine göre G.E.S. sisteminin enerji kapasitesi. Optimum olarak planlanmış güneş enerjisi sistemi, kullanım suyu ısıtması ve ısıtma için gerekli olan toplam yıllık ısı ihtiyacının mertebe olarak % 20 ila % 40'ını karşılar. Bu uygulamada enerjinin geri kalan kısmı yoğuşmalı kazan ya da düşük sıcaklık kazanıyla karşılanmalıdır. Güneş enerji sistemlerinin ilk kullanımı açık devre adını verdiğimiz, kullanım suyunun kolektörler içinden geçirilerek ısıtılması ile başlamıştır. Açık devre sistemlerin verim düşüklüğü, ömür kısalığı yanında hijyen şartlarının yetersiz oluşu ve tüm yıl boyunca kullanı lamaması gibi dezavantajları , güneş enerjisi kullanımında açık sistemlerin yerlerini yavaş da olsa kapal ı sistemlerin alması sonucunu doğurmuştur. Kapalı sistemlerin verim değerlerinin ise kullanılan sistem parçalarının (kolektör, boyler vb.) kalitesi ve uyumluluğu yanında, sistemin otomatik kontrolü ile direkt bağlantılıdır. Kapalı devre güneş enerji sistemleri, genelde bir ıs ıtma sistem ile beraber uygulanmaktadır ve güneş enerjisinin gereksinimi karş ılayamadığı zamanlarda, ısıtma sistemi konforu sağlayacak şekilde sıcak kullanım suyunu hazırlamaktadır. Gelişmiş güneş enerji sistemlerinde, yeterli miktarda kolektör ve uygun depolama hacimleri ve otomatik kontrol sayesinde düşük sıcaklık ısıtma sistemlerine ısıtma desteği sağlamak mümkün olmaktadır (Şekil 5). 128 Şekil 5. Sıcak su ve ısıtma destekli tesisat uygulama örneği. Güneş enerjisi sistemleri üç ana parçadan oluşur. 1. Güneş kolektörü, 2. Güneş enerjisi beyleri, 3. Kumanda paneli. 6. Güneş Kolektörlerinde Aranılan Özellikler t Sürekli yüksek verim, t Uzun ömür, • Yüksek verim ve ısı izolasyonu sağlayan asal gaz içeren yapı, t Yüksek absorbsiyon katsayısı ve düşük emisyon değeri, t Kolektörün özel dökme cam yüzeyi ve dış çerçevenin yakın genleşme katsayılarına sahip olmaları sayesinde sızdırmazlığın contasız olarak özel bir malzeme ile gerçekleştirilebilmesi (contalı bağlantılar gün içinde görülen yüksek kollektör sıcakl ık farklarına ve ultraviyole ışınlarına uzun süreli maruz kalma durumunda sızdırmazlık sorunu yaratmaktadır), t Kolektör camının yüksek geçirgenl iğe ve minimum yansıma oranına sahip olması, t Dış çerçevenin geri dönüşümlü, hafif ve korozyondan zarar görmeyecek malzemeden imal edilmesi, t Kolektör içinde uygun boru bağlantısı ile eş direnç sağlanmalı, t Korozyona dayanıklı, ısı iletim özelliği yüksek seçici özellikli bakır absorber ve kaynaklı absorber - bakır boru bağlantısı , t Basit ve hızl ı montaj imkanı sağlayan, bakım istemeyen yapıya sahip olmalı, t Hafif ve yayılı ve noktasal yüklere dayanıklı yapı, t Yüksek sıcaklıklara dayanım, t Kolektörler arası bağlantıların en kısa mesafede, en az ısı kaybı ve izolasyon ile entegre setlerle yapılabilmesi. Statik olmayan, zorlanmayan kolektör yapısı , t Optimum kolektör ısı taşıyıcı sıvı miktarı - ortalama 1-2 litre/kolektör, Koleklör çıkıjı Koleklörler arası çıkıı Duyar eleman kovanı Özel dökme cam GFK-çerçeve Bakır absortıer ~aka Taş yünüizolasyon Bakır boru Kolektör altlığı Kolektör gidiş 1 Şekil 6. Düzlemsel kolektör. • Kolektör alt yüzeyinde enerji kaybını, çatıya sıcaklık iletimini minimuma indiren ve maksimum verim sağlayan izolasyon. t Maksimum kolektör yüzeyinin enerji iletimi için kullanılabi lmesi, • Dış çerçevenin korozyona dayanıklı olması (özellikle denize yakın yörelerde), • Kolektörlerin beşik çatı üstü, çatı içi ve düz (teras) çatı olarak uygulanabilmesi, t Kirlenme, buğulanma , terleme, havalandırma ihtiyacı olmaması ve uzun ömürlü olması için hermetik yapıda olması, t Vidasız ve perçinsiz cam ve dış çerçeve bağlantısı ile nem girişini tam engellemeli, • Yüksek sıcaklığa ve sıcaklık farklarına, tüm hava şartlarına (kar, dolu vb.) dayanıklı olmalı, • Çatı alanından maksimum yararlanabilecek şekilde kolektör yerleştirme imkanı, t Kolektör çerçevesinin güneş ışınlarını yansıtmayan özelliğe sahip olması (parlak olmaması). 1. Şelfaf dökmecam 2. Asal gaz dolgu 3. Absorber tabaka 4. izolasyonmalzemesi 5. Kollektör aralığı 6. Paslanmaz çelik konıpensetörler 7. GFK-Çerçeve Şekil 7. Düzlemsel kolektör kesit detayı.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=