Tesisat Dergisi 117. Sayı (Eylül 2005)

... "' o o "' a >, w ,._ .. .. .. >, .. rn ·;;; ·e ., o 1ô il) ·;;; {!!. lanılmıştır. Ayrıca sistemin ışık şiddetine hassasiyeti, ADC'lerin LSB veya MSB bitlerinin kullanılmasına göre değişmektedir. LSB bitleri kullanıldığı taktirde, ışık şiddetlerindeki çok ufak değişimler paneli hareket ettirebilmektedir. Al ınan verilerin karş ılaştırılmas ı ve değerlendirilmesi amacıyla microchip ailesinden 1 adet PIC16F84 kullanı l mıştır. PIC16F84'de, 5 tanesi PORT-A'da, 8'i de PORT-B'de olmak üzere, toplam 1 3I/O(G iriş/Çıkış) biti bulunmaktadır. Yapılan ölçümler sonucu, ADC'lerin çıkış akımlarının lojik-1 seviyesi için PIC'in girişini Lojik-0 dan Lojik-1 'e sürebilmeye yeterli olduğu görülmüştür. Adım motorları geri beslemeye ihtiyaç duymazlar, açık döngülü olarak kontrol edilebilirler, hareketlerinde konum hatası yoktur, sayısal olarak kontrol edilebilirler, bilgisayar veya mikroişlemci gibi elemanlarla kontrol edilebilirler, mekanik yapıları basittir, bakım gerektirmezler ve herhangi bir hasara yol açmadan defalarca kullanılabilmektedirler [3]. Bu avantajları göz önünde bulundurulduğunda, bu tip bir sistemin tasarımında adım motorunun kullan ılmasının yerinde olacağına karar verilmiş ve 5 uçlu (1 tanesi ortak sargı ucu) 24 adımlı yani 360 derecelik bir tam dönme içerisinde, 15 derecelik adımlarla ilerleyebilen ufak bir adım motoru kullanılmıştır [2]. 3. Sistemin Tasarımı ADC'lerin referans girişlerine bağlanan LDR'ler sayesinde referans olarak ışık şiddeti alınmıştır. LDR'ler için birbirini görmeyecek şekilde yerleşebilecekleri bir platform tasarlanmıştır. ADC'lerin çı kışlarındaki veriler, dekoderler ile 7 segmentli iki display'e verilmiştir. ADC'ler enerjilendiğinde , displaylerde okunan değerlerin farklı olduğu saptanm ı ştır ve bu gözlem tasarımın ana fikrini oluşturmuştur. Bu aşamada sistemin blok diyagramı Şekil 1'de görüldüğü gibi oluşturul muştur. Blok diyagramından da görüleceği gibi, LDR'lerin çıkışından alınan analog, zamanla değişen j 1 (t) ve j2 (t) verileri kul lanılan ADC804'Ierin analog referans girişlerine verilmiştir ve ADC'lerin çıkışlarından dörder bitlik dijital a1 [k] ve a2[k] verileri elde edilmiştir. Bu veriler, PIC16F84'e yazılan program sayesinde PIC tarafından değerlendirilerek, sistemin hareket etmesi gereken yön tespit edilmekte ve panelin bağl ı olduğu adım motorunun tespit edilen bu yöne yönelmesi için gereken dört bitlik x[k) verisi PIC tarafından ilk olarak sürücü devresine buradan da yükseltilerek adım motoruna verilmektedir. Yine blok diyagramından anlaşılacağı gibi, bu verilerin LDR'lerden alınması ve PIC tarafından değerlendirilmesi işlemi bu şekilde sürekli yapı l maktadır ve bu sayede adım motoru tarafından kontrol - i PICl6F84 I , - i x[IJ ADIM MOTORU + KONTROLÖR l---',----111: i 1 ............. -.............. ~·---·-··· ADC a,(kl 804 a2(k] ADC qı(tl 804 1 Şekil 1. Sistemin blok diyagramı. 116 edilen panelin güneşi izlemesi sağlanmıştır. Sistemin ışık değişimlerine duyarlıl ığı ADC804'Ierden alınan dijital verilerin 4'er bitlik olan LSB ya da MSB bitlerinin kullanılmasıyla ayarlanılabilmektedir. Son olarak, gerekli veriler ad ım motorunun sürücüsüne yollanmakta ve sürücüde sinyaller yükseltilerek motora verilmektedir. Adım motoru 15 derecelik adımlarla ilerlemekte ve bağlı olduğu panel güneşi takip etmektedir [2]. 4. Sistemin Yazılımı PIC 16f84'te 5 tanesi PORTA'da, 8 tanesi PORTB'de olmak üzere toplam 13 adet her biri giriş çıkış olarak ayarlanabilen G/Ç(Giriş/Çıkış) birimi mevcuttur. RISC(Reduced lnstraction Set Computer) mimarisi olarak bilinen yöntem ile üretildiklerinden, PIC'leri programlamak için ku llanılan komutlar oldukça basit, sayı olarak da azdır. Sistemin işlevini gerçekleştirmesi amacıyla Şekil 2'deki algoritma tasarlanmıştır. Şekilden de anlaşılacağı gibi ilk olarak PORTA giriş, PORTB çıkış olarak ayarlanmış ve ADC804'Ierin çıkışından alınan dörder bitlik veriler PIC'in giriş portundan okunmuştur. PIC'in giriş portunda sürekli okuma yapılmakta ve ışık şiddetleri sürekli değiştiği için verilerde değişmektedir. Giriş portundan okunan bu sekiz bitlik veri, her iki LDR'den alınan ışık şiddetlerini de içermektedir. Bu iki yöndeki verinin karşı laştırı labilmesi için ilk olarak ayrıştırılması gerekmektedir. Bu nedenle, ilk okunan verinin ilk dört biti sıfırlanmış ve bu veri önceden tanımlanan Reg1 yazmacına kaydedilmiştir. PORTA'dan okunan ikinci verinin ise son dört biti s ıfırlanmış ve ilk dört biti son dört bit ile yer değiştirilerek yine önceden tanımlanan Reg2 yazmacına kaydedilmiştir. Bu aşamadan sonra Şekil 2'den anlaşılacağı gibi, Reg1 ve Reg2 yazmaçlarındaki veriler birbirinden çıkartılm ış ve PIC'te bulunan status özel yazmacının sıfırıncı ve ikinci bitlerinin sıfır mı yoksa bir mi olduklarına bakılmaktadır. Status yazmacının ikinci biti, Z-biti (Zero bit) olarak bilinir ve eğer yapılan aritmetik veya lojik işlemin sonucu sıfı r ise ~ı,m:ı bayn:jğı 1 olarak ayarlanır; eğer aritmetik veya lojik işlemin sonucu sıfırdan farklı ise Zero bayrağı bu kez sıfı r olarak ayarlanır. Status yazmacının sıfırıncı biti elde-borç biti olarak bilinir ve eğer işlem sonucunda elde biti varsa bu bayrak 1 olarak ayarlanır [5]. ~

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=