Tesisat Dergisi 116. Sayı (Ağustos 2005)

"' o o N vı o ui ::ı '"' < "iii 'E> ., o -.. vı "iii ~ Absorpsiyonlu Sistemlerdeki Ana Komponentler Absorpsiyonlu sistemlerdeki ana komponentler ve işlevleri aşağıdaki sırayla açıklanmıştır: Şekil 3'te görüldüğü gibi absorpsiyonlu sistemlerdeki ana unsurlar aşağıdaki gibi sıralanabilir: 1. Yüksek basınç jeneratörü, 2. Yüksek sıcaklık ısı eşanjörü, 3. Soğutucu su girişi , 4. Otomatik de-kristalizör, 5. Purge pompası , 6. Sürekli purge ünitesi, 7. Düşük sıcaklık ısı eşanşörü, 8. Solüsyon pompası , 9. Soğutucu pompası, 10. Egzoz, 11. Yakıt, 12. Soğutucu su çıkışı, 13. Kondenser, 14. Absorber, 15. Evaparatör, 16. Soğuk su girişi , 17. Soğuk su çıkışı Şekilde numaralandırılmış devreler, Şekil 2'deki suyun soğutucu akışkan, lityum bromid ve su çözeltisinin yutucu olarak kul l anıldığı , tek kademeli bir absorbsiyon çevrimi şemasındaki devrelerin aynısıdır ve Şekil 3'te sistemin kesiti görülmektedir. SOĞUTMA DEVRİMİ 5 Yuksekl;"'. SıcaklıJt ---~ ısı ~ .....,_ _.,. 9 Esanjörü 2 __ --J.11 -, l Soğuk Su Çıkışı 13 12 Purge Pompası Sürekli Purge Ünitesi 1 iııaıaı-......,-~:r::;;~=-=.~ Konders~r ~ 8 Düşük Sıcaklık Solüsyon Soğutucu Pompası lsı Esanjörü Pom ası 11 Şekil 3. Absorpsiyonlıı sistemlerdeki ana komponenıler. çözelti tarafından ön ısıtmaya tabi tutulduğu ısıtıcının içine pompalanır. ısıtıcı jeneratördeki seyreltik çözeltinin buhar ya da sıcak suyun mik1. Evaparatör tarını azaltmak suretiyle çevrimin etkinliğin i yükseltir. Sonra seyreltik Soğutucu sıvı, üst tanktaki kondenserden alt tanktaki evaparatöre çözelti, basıncın dış atmosfer basıncının yaklaşık olarak 10'da biri gider ve evaparatör boru demeti üzerine püskürtülür. Alt tanktaki büyük ya da 70 milimetre cıva basıncı kadar olduğu yoğuşturucu ve üretici vakuma bağlı olarak (0,8 kPa=6 mmHg), soğutucu sıvı 3,9 °C'de içeren üst tanka doğru yoluna devam eder. Seyreltik çözelti üreteç (39°F) kaynar ve soğutucu etki yaratır. Vakum tam alttaki absorberde borularından geçer ve buhar ya da sıcak su tarafından ısıtılır. higroskopik olarak üretilir. Böylece soğuk su elde edilir. 2. Absorber Soğutucu malzeme buharı bundan sonra alt tankın alt yarısına ulaşır. Burada buhar bir LiBr çözeltisi tarafı ndan emilir. LiBr aslında, suda çözülmüş bir tuzdan başka bir şey değildir.Ancak LiBr, 38 °C sıcakl ığının üzerinde bile güçlü bir su çekici maddedir. LiBr püskürtülmesi, Buhar ya da sıcak sudan kaynaklanan ısı girişinin miktarı, bir valf tarafından kontrol edilir ve gereken soğutma yüküne karşılık olacak şekilde belirlenir. Sıcak jeneratör boruları seyreltik çözeltiyi kaynatarak soğutucu malzeme buharının serbest kalmasını sağlarlar ki bu da çözeltinin yeniden yoğuşmasına da yol açar. soğutucu madde buharın ı tutan yüzlerce küçük sünger gibi bir etki 2. Yoğuşturucu yaratmaktadır. LiBr ve yoğuşmuş soğutucu madde buhar karışı mı , Soğutucu malzeme buharı yoğuşturucuya kadar yükselir ve yoğuştubundan sonra alt tankın dibinde toplanı r. Çözelti ısısı, absorber boru- rucu buharları nda akmakta olan suyun soğutucu etkisiyle yoğuşur. !arından geçen soğutma suyu tarafından uzaklaştırılır. Sıvı yoğuşturucu alt tanka geri döner ve devridaim yaptırılan soğutucu 2. Jeneratör Seyreltik çözelti daha sonra jeneratörden gelen sıcak yoğunlaştırılmış ile yeniden püskürtmeye tabi tutulur. Soğutucu malzeme çevrimi jeneratörden, alt tankta bulunan ve yeniden soğutucu malzeme emmeye hazır olan emiciye geri döner. LiBr çevrimi de böylece tamamlanmış olur. 5. Absorpsiyonlu Soğutma Sistemleriyle Mekanik Buhar Sı kıştırma Sistemlerinin Karşılaştırılması 1. Absorpsiyonlu soğutma sistemler, az sayıda hareketli parça içerdiğinden sessiz ça l ı şabi lmektedirler. 2. Absorpsiyonlu soğutma sistemleri düşük buharlaştırıcı sıcaklıklarında avantajlıd ır. Bunun nedeni, buhar sıkıştırmalı sistemdeki kompresördeki sürtünmelerden dolayı güç kayıplarının ve aşırı kızdırma problemleri bu sistemlerde söz konusu değildir. 90 3. Absorpsiyonlu soğutma sistemleri kolay ayarlanabilir, kontrol edilebilir ve uzun ömürlüdür. 4. Absorpsiyonlu soğutma sistemleri % 0-100 arasında değişebilen soğutma yükü sağlayabilir. 5. Absorpsiyonlu soğutma sistemlerindeki sıcaklık değişimleri, genleşme valfındeki küçük değişimlerle korunabilir. 6. Absorpsiyonlu soğutma sistemlerinde, buharlaştırıcı basınç ve sıcakl ıklarında azalma olduğunda soğutma kapasitesinde çok az bir düşme olur. 7. Absorpsiyonlu soğutma sistemlerinde hızl ı bir soğutma yükü sağl anı r. 8. Absorpsiyonlu soğutma sistemlerinde buhar sıkıştırmalı sistemlerinde kull anılan elektrik enerjisinin % 2-9'u kull anılmaktad ı r. 9. Absorpsiyonlu soğutma sistemlerinin farklı elemanlarının küçük bir alana yerleştirme gerekliliğinde simetrik olarak yerleştirmeyle etkili bir çalışma sağlanabilmektedir. 1 O. İlk yatırım maliyetlerinin yüksek olmasına rağmen bakım gerektirmemesi ve arızalanmanın az olması sistemi avantajlı kılmaktadır .

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=