Tesisat Dergisi 116. Sayı (Ağustos 2005)

"' o o N 1/) .s 1/) :::ı ,cı <( t Enerji ile çevre ve araştırma politikaları arasındaki ilişkinin iyileştirilmesi, olarak özetlenebilir. Türkiye'de kojenerasyon konusunda karara bağlanacak hususlar: t Yüksek verimli kojenerasyon tesisi, t lsı piyasası, t Mikro kojenerasyon tesisleri tanımı, t Verim hesaplama kriterlerinin belirlenmesi, t Orijin belgesi, t Tesislerin lisans uygulamalarından muaf tutulup tutu lamayacağ ı , olarak s ıralanmaktadır. Enerji, sosyal ve ekonomik kalkınma için temel girdi olup enerji maliyetlerinin ekonomi üzerindeki yükünün hafifletilmesi, sürdürülebilir enerjinin temini ve çevrenin korunmasını sağlamak için enerji kaynakların ın ve enerjinin kullanımında verimliliğin artırılması büyük önem taşı m aktad ır. Enerji yatırımları pahalı ve uzun zamana ihtiyaç duyan yatı rımlard ı r. Oysa enerji tasarrufu daha çabuk ve ucuza elde edilebilen bir enerji kaynağ ıdır. Başka bir değişle "En Ucuz Enerji, Tasarruf Edilen Enerjidir". Ülkemizin 2003 yılı toplam birincil enerji tüketimi 83,8 Milyon Ton Eşdeğer Petrol (MTEP) olup ülkemizdeki ortalama % 20-30'1ara varan 3 milyar $ değerinde, 2 Keban baraj ve hidroelektrik santral inşaa edilebilecek enerji tasarruf potansiyeli vardır. Bu potansiyelin ülke ekonimisine kazandırılması için enerji verimliliği çalışmaların ın acilen yap ılması gerekmektedir. Kojenerasyon tesisleri; enerjinin dönüşüm kayıplarını minimize ederek sanayi tesislerinde, enerjinin verimli kullanmasını sağlamaktadır. En verimli santrallarda bile yakıt enerjisinin % 40'ından daha azı elektrik enerjisine çevrilmekte, geriye kalan enerji havaya atılmaktadır. Oysa kojenerasyon tesislerinde; türbin çıkışından alınan yüksek ısının değişik proseslerde kulla n ı lması ile toplam verim% 80-90 gibi yüksek değerlere çıkmaktadır. Ayrıca kojenerasyon tesislerinde yerinde üretim ve tüketim yapıldığından, iletimdağıtım kayıpları minimum olmakta ve iletim hattı yatırımı gerekmemektedir. Türkiye, her şeyden önce ekonomik büyümesini 70 sektöre! kalkınma politikalarında çevre boyutunun gözetildiği sürdürülebilir kalkınma anlayışı çerçevesinde gerçekleştirmek zorundadır. Gereksinim duyduğu enerjiyi, güvenli, güvenilir, ekonomik, verimli ve çevreye duyarlı teknolojilerle üreten, ileten, depolayan ve kullanan konumda olması gerekir. Çok çeşitli yakıtlar kullanılabilmesi özelliği ile bir katma değer oluşturan kojenerasyon sistemleri, yüksek enerji çevrim verimi sayesinde yakıt tasarrufu sağlayarak iklim değişikliğine yol açan sera gazı emisyonları ile birlikte diğer kirleticilerde de azaltım gerçekleşti rmekte ve ülke ekonomisine de katkıda bulunmaktadır. Bu nedenle yüksek verimli kojenerasyon uygulamaları desteklenerek; ülkemiz Avrupa Birliği müktesebatına uyum çalışmaları kapsamında, kojenerasyon konusundaki AB Direktifindeki husu sla rı hayata geçirecek düzenlemeler yapı lmalıdır. Türkiye, kojenerasyon uygulamaları konusunda yeterli teknik kapasiteye sahip olmakla birlikte, mevzuat düzenlemeleri ve yapılacak finansal teşviklerle küresel iklim değişikliğine yol açan sera gazı emisyonlarının azaltılmasına önemli katkı sunabilecek potansiyele sahiptir. Sürdürülebilir kalkınma anlayışı içerisinde iklim değ işikliğinin olumsuz etkilerini minimize etmek amacıyla teknik ve ekonomik potansiyelini kullanacak olan ülkemiz, küresel işbirliği durumunda daha fazla katkı sunabilecektir. Mevcut yakıt kaynakları geleceğin belirsizliği, emisyon sın ı rland ırılması ve güce olan talep göz önünde bulundurulduğunda, elektrik üreticileri maksimum esnekliğe ihtiyaç duymaktadırlar. LNG şeklindeki gaz da dahil olmak üzere, bir çok yakıtın ürünsel doğası, fiyat l a rı , varolan kaynaklara bağımlı kı l m ıştır bu yüzden gelecekteki fiyat ge lişmelerini tahmin etmek zordur. Bunu önlemek adına, bir güç tesisinin bir yakıt türüyle sın ırlandırılacağı bir esneklik gerekmektedir. Bu, tahrik ünite üreticilerinin sadece tek bir cins yakıt ile çal ı şabilen makineler geliştirmelerinin sebebidir. Biyoyakıt ve biyodizel gibi yenilenebilir yakıtla çalışabilen, ancak gerektiğinde HFO, LFO ya da orimulsiyon gibi fosil yakıtlara çevrilebilen belli dizel makine çeşitleri buna bir örnektir. Ayrıca, bu yolla dizayn edebildiğimiz modern gaz makineleri, doğal gazın yanı sıra likit ya da gaz gibi biyoyakıtlarla çalışabiliyor. üstelik, bunu gibi jeneratörlerin boyutları enerji verimli kojenerasyon uygulamaları için uygundur. Ayrıca çevresel etmenlerde de esneklik gereklidir. Türkiye'nin katılmış olduğu AB, Nox em isyonları gibi genel kurallar uygulayacaktır. Bazı örnek yasamalar; Gothenburg protokolü, Ulusal Emisyon Tasarrufu ve Sevilya Endüstriyel Kirlilik Önleme ve Kontrol Direktifi (IPPC)' dir. Üstelik Türkiye'nin daha temiz bir çevre için kendi amaçları vardır. işte bu nedenle, kurulan elektrik üretim teknolojilerinin, daraltılan standartların tamamlaması için esnekliğe ihtiyacı vardır. Kendi çevresel etkileri ve bu çal ışmada verilecek olan örnekleri azaltacak vargel makineler için bir çok teknoloji geliştirilmi ştir. Tüm dünyadan elektrik kamu kuruluşları , petrol ve gaz şirketleri, imalatçılar, ticari kuruluşlar ve bireyler, sera gazı em isyonları nı azaltmaya çalışmaktadırlar. ister varolan ya da beklenen hükümet düzenlemelerinin motivasyonundan, ister gönüllü girişimlerden, isterse yakıt maliyetini düşürme çabasından kaynakla nsın, bu şirketler ve bireyler, enerjinin daha verimli kullanılmas ı ve temiz enerji kaynakları ndan daha fazla enerji elde edebilmek için, belirli bir yakıt miktarı üzerinden daha fazla enerji elde etmenin yollarını aramaktadırlar. Düşük emisyonlu güç üretiminin iki yolundan biri, verimli ve temiz teknolojiler geliştirmek; diğeri ise Ortak Yürütme (OY), Temiz Kalkınma Düzeneği (TKD) gibi esnek düzenekler tarafı ndan da desteklenen uygulanabilir finansman kaynaklarını değerlendirmektir. Varolan teknolojinin geliştirilmesi ; yeni bir teknolojinin kurulması ya da yenilenebilir teknolojinin finanse edilebilmesi için OY ya da TDK düzenekleri bağlamında karbon kredilerinin satışı kapsamında, artık gelir akışı na ihtiyaç duyan örnekler de vardı r. Sonuç Bildirgesi'nin tam metnine www.kojenerasyon. com ve www.icciconference.com adreslerinden ulaşabilirsiniz. it]

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=