~ ın o ~ "' o ı;; ::ı "" cı: ·;;; ·e, ., C nİ "' 'üi ~ kontenjan yerleşen dağılımı incelenmiştir. öncelikli teknoloji alanlarındaki bölümlerde 2003 ÖSYS'de 14 bin 253 kontenjan ilan edilmiş ve 14 bin 204 öğrenci alınmıştır. Toplam mühendislik kontenjanları içinde öncelikli disiplinlerin payı % 45, 6'dır (3,4] (Çizelge 2). Ülkemizin öncelikli olarak yatırım yapacağı teknoloji alanların ı n istihdam ihtiyacını karşılayabilmek bakımından mühendislik ve fen bilimleri alanlarında lisans programları kontenjanının yeterli olmadığı söylenebilir. Yeni yükseköğretim kontenjanlarının oluşturulmasında öncelikle teknoloji alanları nın dikkate alınması istihdam oranların ın artmasını sağlayacağı gibi, teknoloji alanlarında bireylerin girişimcilik olanaklarını da artıracaktır. Öncelikli teknoloji alanlarının insan gücü ihtiyacını karşılamak üzere, Türkiye'- nin uzun dönemli eğitim ve insan kaynakları hedefleri; t Okul öncesi eğitimde okullaşma oranının % 50'nin üzerine çıkarılması , t ilköğretimde okullaşma oranının % 100'e çı k a rı l ması, t Ortaöğretimin zorunlu eğitim sistemine alınması ve okullaşma oranının % 100'e çıkarılması, t Yükseköğretimde okullaşma oranının % 50'ye çıkarılması , t Eğitim sistemimizin çıktıları olacak diploma ve sertifikaların diğer ülkelerde tanınmasının sağlanması, t Bin çalışan nüfus başına Ar-Ge personeli sayısını n OECD ortalamasının üzerine çıkarılması olarak belirlenmiştir [2]. Bu hedefler ekonomik temellerine oturtularak gerçekleştirildikçe , genç kuşakların daha fazla eğitim alma olanağının artmasına paralel olarak uzun dönemli kariyer planlama ve mesleki rehberliğin önemi artacaktır. Mart 2005'te 11 . Bilim ve Teknoloji Yüksek Kurulu Toplantısı'nda bilim ve teknoloji (BT) eğitiminin cazip hale getirilmesi, üniversitelerin BT eğitim i nin kalitesinin yükseltilmesi, üniversitelerde BT önceliklerine göre akademik programlar açı lmas ı nın desteklenmesi, Ar-Ge altyapısındaki araçları kullanabilecek teknik elemanların yetiştirilmesi, gençlerin meslek seçiminde BT alanlarına özendirilmesi, orta eğitimde mesleğe yönlendirme rehberlik faaliyetlerinde BT alanlarının tanıtımı karara bağlanmıştır [5]. Üniversite adaylarının ilköğretimden başlayarak öncelikli teknoloji alanları ile ilgili bilgilendirilmesi, zihinsel ve bedensel becerilerini geliştirmelerinin sağlanması ve öncelikli teknoloji alanlarına özendirilmesi önemlidir. Ancak, üniversitelerde stratejik BT alanları ile ilgili yeni lisans ve önlisans programları açmak, var olanların kontenjanlarını, niteliğini artırmak gibi uğraşların büyük bir maliyeti olacağı açıktır. Dünyada genel eğilim, yükseköğretim maliyetlerinin vergi mükelleflerine yansıtılması yerine, bireysel getiriye karşı l ı k gelen oranının reel öğrenim ücreti olarak öğrenci katkı paylarına yansıtılmas ı yönündedir [6]. Devlet üniversitelerinde başta öncelikli sekiz BT Çizelge 2. Miihendislik Fakiiltelerinde Öncelikli Teknoloji Alanlarındaki Bölümlerin 2004 ÖSYS Kontenjan- Yerleşen Dağılımı 131. Bölüm Kontenjan Yerleşen - T 2661 I Bilgisayar-Yazılım-Bilişim Sistemleri Mühendislikleri 2657 Biyomedikal Müh. Biyomühendislik 1 801 79 Elektrik-Elektronik-Haberleşme-Kontrol-Telekomünikasyon 35851 3560 Mühendislikleri Endüstri Mühendisliği-Üretim Mühendisliği 23991 2269 Havacılık-Uzay-Uçak Müdendisliği 146 151 - Kimya-Biyoloji Mühendisliği 20, 21 --- -- 43371 Makine Mühendisliği 4418 Mekatronik Mühendisliği 64 64 Metalurji ve Malzeme Mühendisliği 7861 802 Seramik Mühendisliği 1751 183 Diğer Mühendislik 16659 16973 TOPLAM 309121 31177 48 alanı olmak üzere Öğrenci Katkı Paylarını n (ÖKP'nin) a rtı rılmas ı, ekonomik olarak desteklenmesi gereken öğrencilere karşılı k l ı ya da karşılıksız burs verilmesi yolu ile yetenekleri bu alanlarda gelişmeye uygun daha fazla bireyin, Türkiye'nin 2023 Stratejik Hedeflerine göre meslek sahibi olması sağlanabilir. Öte yandan, Türkiye'de vakıf üniversitelerinin yükseköğretim sistemi içindeki payı% 3,7'dir. Ülkelerarası karşılaştırmada Türkiye yükseköğretimde özel yatırım oranı bakımından en alt sıralarda yer almaktadır. Vakıf üniversitelerinin uygun alt yapı koşullarını sağlayarak öncelikli BT alanlarında önlisans, lisans, lisansüstü programları açması, bu alanlarda ÖKP ve burslu kontenjanları artırması, Türkiye'nin 2023 bilim ve teknoloji hedeflerine ulaşması için etkin bir adım olacaktır. Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluşunun 100. yıldönümü olan 2023'te bilim ve teknolojide ülkemizin diğer ülkelerle yarışabilmesi, bireylerin refah seviyelerinin nitel değişiklik geçirmesi, bugün ilk ve ortaöğretim ile yükseköğretim çağında olan öğrencilerimizi 21. yüzyılın büyük taleplerini karşılayacak becerilere sahip olacak şekilde yetiştirmekle mümkündür. Kayııaklar: 1. Vizyon 2023: Eğitim ve jnsan Kaynakları Strateji Raporu (2005), Mart 2005'ıe hllp://vizyon2023. ıubitak.gov. tr sitesinden a/111ınışııı: 2. Education At A Glance: OECD lndicaıors-2004. (2005), ISBN-92-64015671, Nisan 2005 'ıe lıtıp://ıvıvıv. oecd. org/ s tal is ıicsdaıa sitesinden a/ınmıştıı: 3. 2004 ÖSYS Kı/avuzıı (2004), Ocak 2005'/e lıııp://ıvww.osyııı.gov.lr si- /esinden a/ınınıştıı: 4. OSYM Sayısal Bilgileı; (2005). Ocak 2005'/e lıttp:l/www. osym.gov./r sitesinden a/111111ışııı: 5. Bilim ve Teknoloji Yüksek Kurulu Toplantısı( 1 O Mart 2005), Gelişmelere İlişkin Değerlendirmeler ve Kararla,; Nisan 2005'/e www. ıııbiıak.gov.ır sitesinden a/111mıştıı: 6. Gürüz, K.; (2001).Dünyada ve Türkiye' de Yükseköğreıim, ÖSYM Yayınları,No. 2001-4{Elekıronik Versiyon), Ocak 2005'/e www.yok.gov.lr sitesinden a/ınııııştıı:
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=