Eren Kalafat lsımas / Genel Müdür Eren Kalafat, lisans eğitimini 1997 yılında YTÜ Makine Mühendisliği Bölümii'nde, işletme yüksek lisans (MBA) eğitimini ise Yeditepe Üniversitesi'nde tamamladı. Yapı malzeme/eri üzerine faaliyet gösteren Ulus Yapı şirketin i kuran Eren Kalafat, Ersa Mühendislik ve Sönmez Metal firmalarında mekanik tesisat projelendirme, taahhüt ve yeni iiriin geliştirme, konularında çalıştı. ABD'de Oklahoma Eyalet Üniversitesi, ASHRAE ve özel firmaların; sismik koruma ve titreşim yalıtımı, YKIP (Yer Kaynaklı Isı Pompası) ve değişken debili havalandırma (VAV) sistemleri eğilim programlarını tamamladı. Eren Kalafat, halen IS/MAS A,Ş. 'de şirket ortağı olarak genel nıiidiirliik görevini siirdiirmektediı: ÖZET______, Tesisatlar; bir binadaki taşıyıcı. sistemden (kolonlar, kirişler, perde duvarlar vs.) ve diğer yapısal bileşenlerden farklı olarak, yapısal olmayan bileşenler grubuna girerler. Deprem yükü altında hareket eden yapısal olmayan bileşenler, gerek kendilerine gerekse çevrelerinde bulunan diğer bileşenlere zarar verebilirler. Bundan dolayı tesisatların deprem güvenliğinin sağlanması, olmazsa olmaz bir koşuldur. Bu yazıda, çeşitli tesisat ekipmanları için sismik koruma yöntemlerinden bahsedilecek, projelendirme ve uygulama esaslarına değinilecektir:, ___ , 146 Tesisatlarda Deprem Güvenliği 1. Giriş 1.1. Deprem Nedir? Yerkabuğu içindeki kırılmalar nedeniyle ani olarak ortaya çıkan titreşimlerin, dalgalar halinde yayılarak geçtikleri ortamları ve yer yüzeyini sarsma olayına "deprem" denir. Deprem, insanın hareketsiz kabul ettiği ve güvenle ayağını bastığı toprağın da oynayacağını ve üzerinde bulunan tüm yapıların da hasar görüp, can kaybına uğrayacak şekilde yıkılabileceklerini gösteren bir doğa olayıdır. Deprem sırasında açığa çıkan enerjinin bir ölçüsü olarak "depremin büyüklüğü" (magnitude) tanımı kullanılır. Gerçekte deprem enerjisinin doğrudan doğruya ölçülmesi olanağı yoktur. Bu sebeple depremin büyüklüğü parametresi, 1935 yılında ABD'de Prof. Richter tarafından bulunan bir yöntemle aletsel olarak belirlenen ölçümlere dayandırılmaktadır. Richter, dış merkezden 100 km uzaklıkta ve sert zemine yerleştirilm iş özel bir sismografla kaydedilmiş zemin hareketinin mikron cinsinden ölçülen azami genliğinin logaritmasını bir depremin büyüklüğü olarak tanımlamıştı r. Richter Ölçeği yardımıyla bir depremin büyüklüğünü , gözlemlerden ve hasar durumlarından bağımsız olarak saptamak mümkündür. Ancak bir depremin büyüklüğü, depremde meydana gelecek hasarlar ile doğrudan orantılı değildir. Çünkü birdeprem sığ veya derin odaklı olabilir. Büyüklüğü aynı olan iki depremden sığ olanı daha çok hasar yaparken, derin olanı daha az hasar yapacaktır. Herhangi bir derinlikte meydana gelen bir depremin, yeryüzünde hissedildiği bir noktadaki etkisinin ölçüsü depremin şiddeti olarak tanımlanmaktadı r. Diğer bir deyişle depremin şiddeti; onun doğa, yapılar ve insanlar üzerindeki hasarlı etkilerinin bir ölçüsüdür. Bu etkiler, depremin büyüklüğüne, odak derinliğine ve dış merkezden uzaklığa bağlı olarak değişiklikler gösterebilmektedir. Şiddet, depremin kaynağındaki büyüklüğü hakkında doğru bilgi vermemekle beraber, deprem dolayısıyla oluşan hasarları yukarıda belirtilen etkenlere bağlı olarak yansıtır. Depremin şiddeti, bugüne kadar yaşanmış depremlerin gözlenen etkileri sonucunda ve uzun yılların vermiş olduğu deneyimlere dayan ı larak hazırlanmış olan Şiddet Cetvelleri'ne göre değerlendirilmektedir. Diğer bir deyişle "Deprem Şiddet Cetvelleri" depremin etkisinde kalan canlı ve cansız her şeyin depreme gösterdiği tepkiyi değerlendirmektedir. Önceden hazırlanmış olan bu cetveller, her şiddet derecesindeki depremlerin insanlar, yapılar ve arazi üzerinde meydana getireceği etkileri belirlemektedir. Bir deprem oluştuğunda , bu depremin herhangi bir noktadaki şiddetini belirlemek için, o bölgede meydana gelen etkiler gözlenir. Bu izlenimler Şiddet Cetve/ı'ndeki hangi tanıma uygunsa Herhangi bir bina veya tesisat için, belirli bir büyüklükteki depreme dayanabilirlik derecesinden bahsedilemez. Çünkü aynı büyüklükteki depremlerin, diğer deprem parametrelerine de bağlı olarak, meydana getireceği hasarlar arasında büyük farklar olabilir. ___ ~
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=