"' o o "' .. B .. ::ı >Ol cı: Sistemin çalışması esnasında yıl içerisinde kristal sıcaklığı sistem çalışırken yaz aylarında 88 °C değerine kadar yükselirken özellikle kış şartlarında ocak ve şubat aylarında sistemin çalışmadığı durumlarda sabaha karşı -1 O °C değerlerine kadar düşmüştür. Yaz aylarında kristal sıcaklığının çok yüksek olması sistemin çatıya entegre edilmiş olması ve çatı ile güneş pilleri arasındaki havalandırma boşluğunun yeterli olmamasından kaynaklanmaktadır. Gece ise kristal sıcaklığı çevre sıcaklığının altına düşmektedir [14]. ü 60 '-- 10 -/\,ı,,,.,.. P=ıa• o.14 :ğ,60 ~ ""' 0,12 ...... ·~ 50 f i{ ~ ... ~ \ 0,10 ~ vi 1 ~ 0,06 :~ }ji 40 1 ' \1.' j/ ~ 30 ' ./ 4-O.Q6 E :=-.,_ 20 ... 0,04 ~ fi>- 10 .l . 0,02 i:i3 ı! ....N,_- .~, ~0 - V~~.,- ~ ~.,---1 :::, MON~ N M C!> ~~~~~~N Yerel saat Şekil 23. 28 Ağustos 2004 günü fotovolıaik sistemin verimliliği ve güneş pili kristal sıcaklıkları. Güneş pili.sıcaklığındaki ve buna bağlı olarak sistem verimindeki değişim ağustos ayı içerisinde seçilen bir gün için Şekil 23'te gösterilmektedir. Kristal sıcaklığı güneş pili üzerine gelen ışınım miktarı ile orantılı olarak artmakta ve sistem verimliliği bu artış ile ters orantılı olarak azalmaktadır. Özellikle kristal sıcaklığının 60 °C üzerine çıktığı anlarda sistem verimliliğ_indeki düşüler büyük olmaktadır. Sistemden elde edilen veriler ile yapılan değerlendirmeler sonucunda sistemin bir yıl boyunca şebekeye aktardığı enerji miktarı 35.640 kW-saat/yıl ve ortalama günlük enerji değeri 97.64 kW-saat/gün olarak bulunmuştur. Şekil 24'te üretilen enerji değerlerinin aylara göre değişimi verilmektedir. Sistemin maksimum enerji üretimi ortalama günlük 132.7 kW-saat/gün değeri ile temmuz ayında, minimum enerji üretimi ise 42.5 kW-saat/gün ortalama değeri ile ocak ayında olmaktadır. Elde edilen sonuçlar doğrultusunda , diğer ülkelerdeki uygulamalar ile kıyaslandığında özellikle şebekeye bağlı fotovoltaik güç sistemlerinin güneş enerjisi yönünden zengin olan ülkemizde, elektrik enerjisi üretimi açısından 138 4500 Günlükortalama 132 132 133 Aylıkortalama 119 ro ro '{' 3000 i 'fü' C: w 1500 43 Ü <( o 76 ro .o :::, cır 108 106 -ı:: ro ~ C: ro (/) z N :::, E E ~ (/) ~ :::, >Ol <( 107 93 E :.i< w 72 48 Şekil 24. Türk Evi çatısındaki fotovoltaik sistemde üretilen günlük ve aylık eneıji değerlerinin aylara göre dağılımı. yenilenebilir enerji kaynakları içerisinde önemli bir rol üstlenebileceği ortaya çıkmaktadır. 15 kW fotovoltaik olmak üzere hibrit olarak planlanan otopark üzerindeki sistem halen şebeke ile uyumlu olarak çalışmakta olup dizel jeneratör ve rüzgar jeneratörü testleri henüz gerçekleştirilmemiştir. Mevcut haliyle sistem 2 saat otonom süresine sahiptir. Gerek Türk evi çatısındaki şebekeye bağlı sistem gerekse kampus alanı içerisinde çeşitli noktalara yerleştirilen şebekeden bağımsız olarak fotovoltaik modüller ile çalışan güneş enerjili aydınlatma sistemleri ile halkın ve üniversite öğrencilerinin bu tür uygulamaları görebilecekleri bir teşhir alanı oluşturulmuştur. Fizik bölümü laboratuvarlarında bulunan karakterizasyon sistemleri ile yurtiçi ve yurt dışındaki çeşitli üniversiteler ile işbirliği yapılarak birlikte yürütülen projelerde üretilen fotovoltaik göze numunelerinin testleri gerçekleştirilebilmektedir. Muğla için 200-1100 nm dalga boyları arasında güneş ışınımı ölçülmüştür. Zerreciklerin atmosferde soğurma yaptığı dalga boyu aralığı 400 nm ile 670 nm arasındadır. Zerreciklerin ışınımı soğurmadığı dalga boyları ile, 400 - 670 nm dalga boyu aralığındaki spektrum karşılaştırıldığında 2001 yılında temmuz ayında atmosferdeki zerrecik oranı artma, diğer aylarda ise düşme eğilimi göstermektedir. 2002 yılında ise, mayıs ayında atmosferdeki zerrecik oranında düşme, kasım ve aralık aylarında artma gözlemlenmektedir. lşınım miktarındaki azalma SO 2 , NO2 , O 3'ün bir kısım dalga boylarını soğurması gibi atmosferik koşullara ve zamana doğrudan bağlıdır. Halen sistem ile ölçüm alınmaya devam edilmekte olup yıllara göre güneş ışınımındaki parçacık soğurmaları belirlenecektir. Güneş enerjisi potansiyeli yüksek ve ormancılık faaliyetlerinin fazla olduğu Muğla da güneş enerjisinin kereste kurutulmasında kullanılabileceği örnek bir tesis hazırlanmış olup yakın bir gelecekte elde edilen sonuçlar bu tesislerin ekonomik olarak kullanılabilirliği konusunda yol gösterecektir. Güneş pillerinin ve ısıl güneş toplaçlarının birlikte çalıştırılarak kojenerasyon ile ekserji ve enerji analizleri yapılacaktır. Kaynaklar / 1 j Boyle, Godfrey, "Reneıvable Eneıgy, Poıııer for a Sııstainable Futııre", The Open University, Oxford, 2000. /2/ P. Maycock, WREN News, Cilt/, 2005. /3/ hllp://ıvww. solarbıızz. coııı/ı\ılarketbuzz2004-intro.htııı f 4/ /ıttp:llrejrc. cec.eu. iny.pvgsislpv/ /5/ Aıılic/ı, HA., Hojfınann W, Viaııd M EP!A yol haritası, 19. Avrupa Fotovolıaik Güneş Eneıjisi Konferansı, Paris, 2004. /6/ W Hojfmann, 31. PVSEC, 3-7 Ocak 2005, Orlando. /7/ epia yol haritası, www.epia.org /8/ Değişen Dünya, Siirdürülebilir Eneıji Sistemlerine Doğru, Global Değişim Alınan Danışma K11rulu, WBGU ıııııııv. wbgu.de /9/ Oğ11z Ç Yüksek lisans tezi, Muğla, 1999. / 1 Of Masalcı, Özgüı: Yüksek lisans tezi, Muğla, 2000. / 11 / Eke, Rüştü. Yüksek lisans tezi, Muğla, 2000. / 12/ wıvw.solarıııax. com /13/ Yılmaz, Fatma, Yüksek lisans Tezi, MıığJa,2002. /141 Tozlu, Cem, Yiiksek lisans tezi, Muğla, 2004. itJ
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=