CI o N E ş E N E R J i B i D D B V A B 1 "' C> C> N ., o 1ii ::ı ,c,ı < ' <D .. .. ;;.. .. V) 'iii ·e ., C 1ii ., 'iii {! Prof Dr. Şener Oktik Muğla Üniversitesi Rektörü 1976 yılında Ankara Üniversiıesi Fen Fakiilıesi Fizik Bölümünde lisans, 1977 yılında da Fizik Yüksek Mühendisi diploınalarıııı aldı. !982'da İngilıere'de Dıırhcım Üniversitesi, Uygıılaına/ı Fizik ve Elekıronik Böliiınii'nde dokıora programından Giineş Pilleri konı.ısıındaki dokıorasıııı ıaınam/adı.1982 yılında Selçuk Üniversiıesi Fizik Böliimü'nde yardımcı doçenl olarakgöreve başlayıp, 1986 yılında Kcıııhal Fiziği Anabiliın Dalı'nda doçent unvanını aldı. Avrııpa'daki çeşiıli iilkelerde ve sanayi kıırııluş/arındcı bilimsel çalışmalarda görev cıldıkıan sonra 1995 yılında Fizik Böliiınii'nii kıırmcık üzere kaııldığı Muğla Üniversitesi'nde, Temiz Eneıji Kaynakları Araştırma ve Gelişıirıııe Merkezini de kıırdu. 1998-2002 yılları arasında Mıığlcı Üniversiıesi'nde Rektör Yardımcılığı yapan Oktik, 2002 yılından bu yana bıı iiniversitede rekıörliik görevini yiiriiııııektediı: Araş. Gör. Rüştü Eke Ege Üniversitesi Güneı Enerjisi Enstitüsü ve Muğla Üniversitesi Temiz Enerji Kaynakları Araıtırma Gelijtirme Merkezi 1997 yılında 19 Mayıs Üniversitesi A.E.F. Fizik Bölümünde lisans, 2000 yılındcı Muğla Üniversiıesi Fen-Edebiyaı Fakiilıesi Fizik Böliiıııiinde "Foıovolıcıik giiç sisıeın- /erinde peıformansııı modellenmesi" çalışması ile yiiksek lisans eğili• mini ıcımaııı/adı. 2001 yılında Ege Üniversitesi Güneş Eneıjisi Ensıiıiisii 'nele dokıora prograınıııa })aş/adı. Güneş pilleri vefoıovolıcıik sistemler koıııılarında araşıırına/aryapınakta. Ege Üniversiıesi Giineş Enerjisi Enstiıiisii ve Mıığla Üniversiıesi Temiz Eneıji Kcıyncıklcırı Araşıırıııa Gelişıirme Merkezi'ııde çalışıııa/arıııı siirdiirmektediı: OZET______----, Diinyadaki arıcın enerji talebi, eneıji kayncıklamıda çeşitliliği cırıırına çalışmaları ve artan çevre sorıınlarıııı önleme çabaları ikinci petrol krizi sonrası insanlığı yeni arayışlara sürükleyerek temiz eneıjiler üzerinde daha yoğıın arcıştırına/ar yapmaya zor/amıştıı: Dünyadaki yaşamın kaynağı olan güneş, temiz eneıjilerin ana kaynağıdıı: Bıı çalışmada dünya elektrik eneıjisi ilıtiyacıııı karşılamada güneş pillerinin günümüzdeki durumu aktarılacak ve gelecekteki konumuna ilişkin öngörüler /artışılacakııı: Avrupa ve ülkemizin, güneş eneıjisi potansiyelleri kııllaııı/arak küçük ve büyük boyutlu Joıovoltaik sistemlerin kurulması halinde güneş pillerinden kW/ı başına üretilebilecek birim eneıji maliyetlerinin analizi yapılıııışııı: 1996 yılında kurulan Muğla Üniversitesi Temiz Eneıji Kaynakları Araştırma Geliştirme Merkezi'nde, Muğla yöresindeki güneş eneıjisindeki tayfsal dağılım ve potansiyel belirleme çalışına/arının yanında, güneş enerjisinden doğrudan elektrik eneıjisi elde edilebilen Jotovoltaik sistemle,; güneş pilleriyle çalışan özel aydınlatma ııygıılaıııa/arı, güneş enerjisinden kurıııma amaçlı yararlanma vefotovoltaik modüller ile ısıl toplaç/ar arasındaki kojenererasyon ile eneıji ve ekseıji analizi üzerine çalışmalar yapılmakta olııp, bu çalışmada uygulamalar ve elde edilen sonuçlar tartışılacakllf:----~ 122 Güneş Eneriisinden Elektrik Eneriisi •• Uretmek ve •• Muğla Universitesi Yerleşkesindeki Uygulamalar 1. Giriş Güneşten ışınımlarla dünya üzerine bir yılda yaklaşık olarak 173 milyar MW enerji gelmektedir. Bu enerji, dünyada bulunan fosil yakıt rezervlerinin yaklaşık 160 katına karşılık gelmektedir. Aynı zamanda bu enerji, yıllık olarak dünyada fosil yakıtlar, nükleer kaynaklar ve su gücü tarafından üretilerek kullanılan enerjinin 15.000 katına karşılık gelmektedir [1]. İşte bu noktada can alıcı soru, bu enerjinin insanoğlunun kullanım ı na uygun hale nasıl dönüştürülebileceğidir. Doğrudan ve çeşitli dönüşümlerle mekanik ve elektrik enerjisi elde edilmesi yanında pasif ısıtma ve mimari uygulamalarla da güneş enerjisinden yararlanılmaktadır. Ülkemiz, coğrafi konumu nedeniyle sahip olduğu güneş enerjisi potansiyeli açısından birçok ülkeye göre şanslı durumdadır. Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü'nde (DMİ) mevcut bulunan 1966-1982 yıllarında ölçülen güneşlenme süresi ve ışınım şiddeti verilerinden yararlanarak EİE tarafından yapılan çalışmaya göre, Türkiye'nin ortalama yıllık toplam güneşlenme süresi 2640 saat (günlük toplam 7,2 saat), ortalama toplam ışınım şiddeti 1311 kWh/m2yıl (günlük toplam 3,6 kWh/m2) olduğu tespit edilmiştir [3,4]. Hesaplanan değerlerin Türkiye'nin gerçek potansiyelinden daha az olduğu, daha sonra yapılan çalışmalar ile anlaşılmıştı r. 1992 yılından bu yana EİEİ ve DMİ, güneş enerjisi değerlerinin daha sağlıklı olarak ölçülmesi amacıyla enerji amaçlı güneş enerjisi ölçümleri almaktadırlar. Devam etmekte olan ölçüm çalışmalarının sonucunda, Türkiye güneş enerjisi potansiyelinin eski değerlerden% 20-25 daha fazla çıkması beklenmektedir. Muğla Üniversitesi Temiz Enerji Kaynakları Araştırma Geliştirme Merkezi'nde yapılan potansiyel belirleme çalışmalarının yanında güneş enerjisinden doğrudan elektrik enerjisi elde edebilen fotovoltaik sistemler, güneş pilleri ile çalışan özel aydınlatma uygulamaları da yapılmakta ve bu sistemlerin Muğla yöresindeki performans değerlendirilmesinin yapılması amaçlanmaktadır. Güneş pilleri güneş enerjisini doğrudan elektrik enerjisine çeviren fotovoltaik aygıtlardır. Güneş pilleri, bize mevcut elektrik üretim tekniklerinin beraberinde getirdikleri olumsuz etkilerden kurtulmada yardımcı olmaktadır. Güneş pilleri,
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=