• günçel 1 :..........J "iii · e CQ) - . . . , " � iii •• •• •• GORUNUM ( ► Yatırım Ekonomisi Yapılarda yatı rım ekonomisi, ucuza mal etmenin ötesinde yapının arzul nan düzeyde uzun ömürlü, verimli, d yanıklı ve kullanılabilir sını amaçlar. Bu yön nitelikte olm a a aler pıların tasarım veri ve iy k le r is te arğ le lıkri lı iy le a ri teknoloji kurallarına uygun olmalıdır. Gelişmiş teknolojiler zümleri üretimde yatı irnı ma let ke or nnaot mi f i sçiö ni sağlar. özellikle tesisat sistemlerinde bu husus çok önemlidir. 80'Ii yıllarda Almanya'nın Münih kentinde inşa edi-• len, yapı alanı 100.000 m2'ye erişen Siemens Genel Merkez Binaları'nda yerel iklim şartları d gulanan tesisat siste ik m klae trei nae l ıgnöazr aakt ı uld ğında görüldüğü üzere, alışılagelm y i ı ş kalorifer sistemi sının yanı sıra p ayrl ae pıestı ltemrda e u kiy ogtuol ma ma taik damper motorlu menfezlerle sağlanan dış havanın mahalde 1 ila 2 hava d ğişimle iç hava kalitesi ve free-coolineg soğutma konforunu sağlad mıştır. Bu nedenle en sağlı ı ğ k ı l ı a t n e l s aiş s ı a l t sistemlerinin basit, sade ve kullanılabi lir olması gerekir. Ülkemizde dört mevsim yaşayan yör lerde inşa edilen birçok ofis binasınde a, 4 borulu fan-coil kullanımı bir al lık haline gelmiş olup, ilk plandı şak faann coil fiyatları mukayese edilmeden dört borulu sistem tercih edilmekte, yatır mın fizibilite hesaplarında klimati ı k şartları , kullanım süreçleri göz ardı edilmektedir. Bu nedenle kış aylarında kapalı tutulan resort otellerde dahi, 4 yollu fan coil sistemi uygulanması il ginç bir görünüm sayılmalıdır. Diğer taraftan, yapılarda çokfonksiyonl cimlerin değişken ısıtma ve soğuuthmaa yükleri, özellikle ışık ve insand naklanan iç mahal yüklerinin f a a nrk k lı a vy e değişken olduğu mahallerde statik 18 Celal OKUTAN ısıtma ve soğutma konfor rulu fan-coil veya VAV siustneumn le4r ib y o le çözümü ma, kışınneısıktmaraşıd üçşı küannc,e syiayzleın2 sbooğru ult u fan-coil sistemi çözümlerine yönelen yatırımcılar görülmektedir. Ayr va soğutmalı v ma grubu sisteemssuesçoimğ ul etrmi nadl ıeı cseaonğheuart ji yönetimi, donma sorunları, lejyoner hastalığı ve benzeri etkenler dikkate alınmadan tercihler yapıl nomik yatırım ve enerji ta m s a a k rr rekçesi ile sınırlı kabuller s o nt uauf;cuue kgsoeu soğutma kulelerinin tercih edild laşılmaktadır. iği anYapılarda yatırım ekonomisi, ucuza mal etmenin ötesinde yapının arzulanan düzeyde uzun ömürlü, verimli, dayanıklı ve kullanılabilir nitelikte olmasını amaçlar. Bu yönleriyle sağlıklı yapıların tasarım veri ve kriterleri ileri teknoloji kurallarına uygun olmalıdır. li ii5i Toplum tarafından mühend metlerinin sadece hesap ve k iistal ibkahd yalı bilimsel formüllerle yapıld nılır. Gerçekte, tasarıma esas ığı s iz a adizayn analiz ve kriterlerinin gelişimi bilim ve teknolojiye dayanmakla birlikte her tasarımcının kendisine has kabulleri, deneyime dayalı yaklaşımlar loji bazında gelişmiş üretim yö ı n , t t e e m kn le o ri bulunmaktadı r. Bunda esas ol tem seçimlerini dar çerçevede a e nl, e s a is l mak yerine etkili bütün veri ve kriterleri dikkate alarak sorunlara çözü mak olmaktadı r. m bulTasarım veri ve kriterleri, birbirinden çok farklı olduğundan bir pr sarım analizleri çok boyut olu je , nd yısıyla konsept kararları da bunaino dt la a ayalı değişik olabilir. Dolayısıyla her müellif, projesinin sorumlul şımalı ön rapor ve projelerindu e ğ u s ni leri gerekçeleri ile açıkça belirt mseutleidt m a ir. Ülkemizde tasarıma haklı veya haksız çok fazla müdahale olmaktad likle yatırımcının istek ve veriır le . röin ndc e e n kaynaklanan, sonradan değiştiri lepler nedeniyle projeler zed tedir. Özellikle imar yönetme elik lele n le r m ni deniyle hazırlanan yanıltıcı ruhsat p n e t k a e r jeleri, ülkemizde iki aşamalı proje ür timini gerektirmiş, bu nedenle im o e ar sonrası gerçek uygulama projesi zırlama yöntemleri gelişmiştir tem içinde çoğu kez proje m . ü B e ul l yif ö hle a n ri devre dışı bırakılmakta, standartlara uymayan uygulamalar yapılmaktadır. Deneyimli bir ekip tarafından işveren adına danışmanlarının kontrolünde üretilen birçok proje uygul sında müteahhitlerin, imala a tç m ıl zeme satıcılarının doğru ve y aaa nraı lnşı ş, ammmaaü dahalelerine maruz kalmaktadır. Özel l likle uzmanlıktan uzak, kar amaçlı mü dahaleler, öneri, tavsiye ve teklifleri nucu yatırımcı zararına ür makta, projenin sorumlusu metiümellyif a ds p ı o ş ıl lanmaktadır. Özellikle ucuzluğa dönük, çıkar amaçlı müdahaleler, yatırımcı ü rinde tereddütler yaratmakta; ister mez müelliflere yatırımcılar tarafın ids z t a e e n hesap sorulmaktad nında çalışan, pratikır. bUilg y i gleurl ai mo l aa na lbau tür mühendislerin hiçbir sorumluluk al madan uygulamalarına engel olmak yatı rımcı yönünden çok zor olmaktadır. Büyükşehirlerde inşa edilen modern binaların proje hizmetlerinde proje eki binin yanı sıra müşavir ve danışman • • •
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=