Tesisat Dergisi 114. Sayı (Haziran 2005)

oo ·;:ı "' ' �� "' :� ·;;; {!!. sistemlerinde, su kaynak sisteml rinin esnekl rumsal değişiğikinlik i a y r o tlt u ır y mla a dkai çöi nn ekmueli fırsatlar elde edildiğine dair kanıtlar t mSuevycöuntettuicr i[27). l naklarını de e ğ r e in rli e n n , dgiürmn üemvüezgüenl ğin kaynakl liyeti: Bu arını tahmin etme k keacabyei ­ , gelecekte mümkün olan şartların değerlendiril lerin devamlı topla n mmaessı in iı çvi ne vheid rolojik modelleri içeren senaryola r r i ı kul lanma yeteneğini d mektedir. e gerektirUyumun gerçekleşip gerçekl mesi büyük ölçüde aşırı iklim ole a ş y ml na bağl ıdır. Bunun gibi olaylar yöne a ti r e m ı tarzında değişiklikleri tetikleyip, iki rolü de oynayabilmekted cut su yönetim siste ir m . i B n idr i e n k c i i s z i , a a m f ela v rı gösterirken ikincisi, karar verenlerde iklim değişme ihtimali konusundaki algı yeteneğini artırır. 5. Su Sektöründe İklim Değişmesine Uyum Su yöneticileri, gelecekte meydana gelebilecek iklim d ri değişik d\Jrumla reağ i uş ymme as yi nai na blışeınkzteır. Bununla ilgili geniş bir uyum seçenek yelpazesi geliştirilmiştir. Arza bağl çenekler, su yöneticilerinin d dikleri bir yaklaşımken, talae hb ae i ybı iasbğei ll ı seçenekler de gittikçe daha yaygın bir şekilde uygulanmaktadır. Su yönetimi, sürekli evrim geçiren bir olgudur ve bu evrim, uygulamada iklim d nin tesirini etkileyecektir. Yuk e a ğ r i ı şd lirtilen nedenlerle, iklim de ğ i ş mma eebsseii , özellikle belirsizlikleri su planl na dahil etme konusunda d rübeye sahip olan ülkelerdaeh av aaarmz otaela s c ı n su yönetim uygulamaları için zorluk çıkaran bir unsurdur. Genel lim değişmesini su planlama s s o ın rd leneksel olarak ele al ınmış beli r usani z, g li i k k e ­ lere dahil etmekten kaynaklanmaktadır. 140 Entegre Su Kaynağı Yönetimi (ESKY), değişen ve birbirleriyle rekabet eden taleplere sahip olan bir ortamda en iyi su kaynağı yönetim şekli ol mektedir [28, 29). ESKY, abrüatkü ng öar rüzna ve talebe bağl ı hareketlerin spesifik bir şekilde değerlendirilmesi, bütün rol oynayan kurum/kuruluşları karar verme sürecine dahil etmesi, nağı durumunun sürekli izle n ms ue ski avye gözden geçiril dan oluşmakt m a edsıri .giİkbil i ü m ç dan e a ğ i u ş n m s e u s r i meydana gelmezse, ESKY etkili bir yaklaşımdır. Onun uygulanması için pek çok geçerl tseegnr me eS su i , K sauy nyaiöğsnı eeYbt iöec nipleemtriimen viin'cnuiinkt t lbui mer.nEd ğişmesine adapte olmasında büy im ü e n k ­ katkılar sağlayacaktır. Sonunda dikkat edilmesi gereken üç nokta şunlardır: t "Memba" tarafında yapılan bir uyu- mun sonuçl da meyda n aagreı ,l e " b m ilai rn. Bs aa pş k" at abri ar d yişle, iklim değişmesinin bir ku fllı e n anıcının üzerindeki etkisi, başka kul lanıcı ların iklim d dikleri intikale bağ el ı ğ o işla m b e ilsmi n� ek t evde i r r. Bu olgu, havza çapınd tiyacının altını çizmekt a e d t Bu bölümde yönetimi o yl temleri vurgulanmıştır. P a e i ö r n k . n e ç s t o u im k s i ü i h sl kede, özel likle gelişmekte olan ülkelerin kırsal bölgelerinde, su temini "hane düzeyinde" yönetil mektedir. Önemli alt yapı yatırımları yapılması uzak bir ihtimal ol nun gibi durumlarda da, ikli a m n d ğişmesinin sonuçlarını değerl dirmek gerekmektedir. e b n e u ­ t Su sektörünün zedelenme olasıl ğını azaltmak için iklim d ne alınan uyum önlemleri e n ğ e i,ş y m a eln s ı ı i z su yöneticileri dahil edilmemelidir. Dünyanın çeşitli bölgelerind lş ık a,n a h n e m s u s e sl o o rlua nr aukn)utno p(lh u e m m s a kle u ları, geniş bir baskılar ye y ra a y k a n­ lpazesini yansıtmaktadır. Bu baskıl yük bir bölümü, su yöneti a c r ilı e n r i b n ü i n sorumluluk alanının dışında kal maktadır. İklim değişmesinden kaynaklanan sel ve kurakl ık olayl rına karşı olan mevcut hassasiyet a in azalması, imar ve planl lü, potansiyel afet bölg a e ml rekli iskan sağla n m a s ı n aear( kai nfoeentttsreoün sonra bile) ve gel lik mali teşvikl se edi le n s i g oe rrt ia(r öarvrnet eı yrğaı mi n ı hnsüaükybüövman een t tarafından sağlanan afet fonları) gi bi meselelere yönelik kararl rilmesini gerektirecektir. arın veTeşekkür Birleşmiş Milletler ve Diinya Meteoroloji Teşkilatı tarafından ortaklaşa k11rıılmuş I PCC (Hiikiimetlerarası İklim Değişikliği Paneli) taraf111dan hazırlanmış olan yaz111111 Tiirkçeleştirilmesine katkısı dolayısı ile İSKİ Genel Miidiirii Dıırsıın Afi Çodıır'a burada teşekkiirleriıııi sunarım. Kaynaklar 19. Shikfoınanov, f.A. ,; Asssessıııeııı of waıer resources aııd waıer avaifabifiıy in ıhe worfd. Backgroıınd Reporı for ıhe Coıııprehensive Assessmenı oftlıe Freslıwaıer Resoıırces ofıhe Worfd. Sıockhofııı Environıııenı lnstiıııte, Stockhofııı, Sweden, ;f 88, I 998. 20. Fafkeıımark, M.; lindh, C. ;- "Waıerfor a Sıarving World". Wesıview Press, Bou/­ deı; CO, USA, 1976. 2 /. WMO; Coıııprelıensive Assessıııenl ofıhe Freshwaıer Resoıırces of ıhe Worfcf. World Meıeorologicaf Organisaıion, Geneva, Switzerland, �f 34, /997. 22. Milfeı; K.A. ; S. l. Rhodes ve MacDonne/1, l.J. ; "Waıer Allocaıion in a Changing Cfiıııale: lnstiıutions and Adapıaıion ". C/imaıic Clıange, 35, f5 7177, 1997. 23. Sıak/ıiv, E. Z. ; Poficy iıııpfications o.fc/imale change iıııpacıs on water resoıırces 111anage111enı. Water Poficy, / , 159-175, f 998. 24. Majoı; D. C.; "Cliınate Changeand Water Resoıırces: Tlıe Role of Risk Managemenı Metlıods": Waıer Resources Update, 112, 47-50, 1998. 25. Mata/as, N. C.; "Sıoclıastic l·lydrology in ıhe Conıexı of Cfimaıe Chaııge". Climaıic Change, 37, 89-101, 1997. 26. OECD Gesıion des Projeıs D'Aıııenageıııeııt des Eaııx. Oıganisation de Cooperation et de Developpmenı Ecoı10111iques, Paris, France, 1985. 27. l-laıısfeı; G. ve Majoı; D. C. ; "Cfimaıe Change cınd Tlıe Waıer Sııpply Systeıııs o.fNew York Ciıy and !he Delaware Basin: Planııing cmd Acıioıı Coıısiderations .far Water Maııagers. in: Proceedings of ılıe Specialıy Coıı/erence on Potential Conseqııeııces o.f Climale Variabifity cınd Clıaııge ıo Water Resources ofılıe Uııiıed Sıaıes" [Briane Adaıııs, D. (ed.)}. Aınericaıı Water Resoıırces Associalioıı, l·lerııdoıı, VA, USA, sf 327-330, I 999. 28. Bogardi, J. J. ve Naclıınebel, l·l. -P; ı\ılıılıicriıeria Decisioıı Ancıfysis in Wcııer Resoıırces Mcıııcıgeıııeııl. lnterıwtioncıl l·lydrologiccıf Progrcıınıııe, UNESCO, Pcıris, Fraııce, 1994. 29. Kindleı; J., "lıııegrcııed Wcııer Resources Mcıncıgemeııl: tlıe Meaııders", Water fnıernaıioncıl, 25, 312-3 I 9, 2000. itJ

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=