� oo M �� .. <fi ·0 Eınks 1 1 6 5 0 0 140 1 1 3 2 0 0 1 1 O 100 90 so -ı----.����������������������� ' � ' � ' � ' � ' � ' � ' � ' � '.\j:) '.\j:) % \) %\) Pıj:) Pıj:) r;:?: r;::,ç::, ,ç::, ,ç::, cı? cı:Ç:, �ç::, �? "'\) ,? ,cı°' ,o,°' ,cı°' ,0ı °' ,cı 05 ,cı 05 '\,\)(J '\,)(J '\,)\) '\,\)\) '\,)\) '\,)\) '\\,)\) '\,)\) '\\,)c:j '\,)<:::J 1 Reel iicreı ve verimlilik. olmuştur. Ancak, 2004 yılının ikinci yarısından itibaren verimlili nen yavaşlama ve reel ückretetlegördz e le ki artış eğiliminin enflasyonun d sine katkısı azalmaktadır. üşmet Döviz kurlarının seyri ne kadar y dım etmiştir? Döviz kurlarının re a e r l olarak değer kazandığı hiçbir d nemde enflasyon bu seviyelere d memiştir. Sadece kur sa ü ö şyesinde oldu demek mümkün değildir. Bu süreçte enflasyon dinamiklerinde önemli değişiklikler olmuş, değişen dinamikler enflasyonun istikrarlı bir şekilde düşmesini sağlamıştır. 1 .3. Değişen Dinamikler t Enflasyondaki atalet azalmıştır. Enflasyondaki düşüşün kalıcı duğuna ilişkin güvenin artması ovl e etkin iletişim politikası ile enflasyon hedefi giderek daha güvenilir bir çapa haline gelmiş ve enflasy daki atalette önemli kırılmalar o o n l muştur. Güvenilirlik Farkı (Bekleyişler - Hedef) 1 3 .230 0p2u a n 1l 4 . 92 0p0u3a n l1 1 . 21 0p0u4a n 11 0 . 24 0p0u5a n Nisan 2005: Bekleyişler. hedefin altında t Enflasyondaki oynaklık aza mıştır. lt Enflasyonun öngörülebilirliği ve tahmin edilebilirliği önünde önemli bir engel oluşturan enflasyon oy naklığı nda ciddi mE üştür: 2004: % Oa,7z1a, l2m0a0l1a:r%gö2r,ü0l7 nflasyon-döviz k liği azalmıştır. uru geçişkenDünya örneklerinde güvenilirliği yüksek ekonomi politikaları neticesinde oluşan düşük ve istikrarlı enflasyon ortamında·; yerel para cinsinden fiyatlamanın yaygı ması, döviz kurundaki değer ka ny oıp llarının geçici algılanması, firmaların 32 daha az sıklıkla fiyat ayarlama y ması sonucunda, döviz kurunda a p ki değişikliklerin fiyatlara geçiş etkisi daha zayıf ve gecikmelidir. Bizde de ekonomimizin değişen di namikleri içinde döviz kurunun fi yatlar üzerindeki etkisi giderek; y sek enflasyonlu dönemlere gö ü r k e daha düşük, beklenenden daha az, daha gecikmeli gerçekleşmektedir. Yeni enflasyon sepetinde ticarete konu olan malların etkisi daha y sek; eski sepete göre geçişken ü l k ik daha kuvvetli, ama eğilim yine aşağı yönlüdür. t Üretici ve tüketici davranışla ğişmiştir. Geçmişte kronik r ı e dne flasyon ortamında, tüketiciler fiyat, üreticiler ise maliyet kontrolü y mamışlar, her mal ve hizmet iste a n p i diği fiyata satılabilmiştir. Bugün is l e düşen enflasyonla birlikte, tüketi ciler fiyat, üreticiler maliyet kontrolü yapmaya başlamış, rekabet artmış, verimlilik ön plana çıkmıştır. Yüzde 70 60 (YNı li ssaonn u2 0e0ı ?5f l ai tsiyboaırı z vbleek)l.e y i ş l e r i 1.4. Enflasyon Sorunu Çözüldü mü? Enflasyonda ve enflasyon dinami lerinin değişiminde alın feye rağmen, fiyat ist an bu mesa k ikrarı lanmış değildir. Hedeflerin h teunt ümza ss aınğ a rağmen halen en yüksek enflasyona sahip ülkelerden biriyiz. Nokta hedefin altında kalmak bir sorun mu? Hayır, yüksek enflasyonla mücadelede ve güvenilirliğin sağlanması sürecinde, hedefin altında kalınması olağandır (2004 için Brezilya: %5,5±2,5; İngi tere: % 2±1; Meksika: %3±1; Maca lristan %4±1 puan). Birçok ülkede hedefin etrafında aşağı ve yukarı yön lü simetrik hareket bantları veri tedir. Enflasyon eşik mi var; dahalmfaezkla düşmesini engeller mi? Hayır. Eşik, bekleyişlerin oluşturduğu seviyedir. Deflasyon ise fiyatlar genel seviy sinde bir düşüştür. Para arzında de aralma atıl kapasite, toplam talepte cid di düşüş olursa tehlikelidir. Bir aylık enflasyon rakamı ile tüm yılın eğilimine ilişkin yorum yapılamaz. Bu kısa vadeli bakış açısıdır. Bir aylı k rakamın piyasa bekleyişlerinin çok altında çıkması halinde, "Enflasyon hedefin çok altında kalacak; aşağı vize edelim." Bir aylık rakamın piya r s e a bekleyişlerinin çok üstünde çıkması halinde ise "Hedef tutmay layısıyla ülkemiz halen da üş c e ak n . e D n o flasyon ortamındadır." şeklinde y lanabilir. orumt 2006 yılında açık bir biçimd lasyon hedeflemesine geçileeceekntif r. TCMB'de 2000 yılından beri rinde çalışılmaktadır. Önkoşu ü lla z r e ı nın sağlanmasında oldukça önemli mesafeler alınmıştır. Amaç, karar alma süreçlerinin netleşmesi v rumsal taahhüdün artırılmasıdeı r k . ut Bu politikalar çerçevesind yon hedeflerinin bundan seoennraflads a tutması için dikkat edilmesi gereken riskler mevcuttur. 1 .5. Riskler t İç talep artışına dikkat edilmeli ketimdeki can malıdır. lanma kontrollü , t o ü lMevcut duruma göre 2004'teki yüksek büyüme oranına rağmen toplam nihai yurtiçi talep GSYİH'nın altındadı lep açığı devam etmektedir. 2 r 0 ; 0 ta 4 yılında belirli sektörlerde hızlı talep artışı yaşanmıştır: Otomobil, beyaz eşya; ertelenmiş ve öne alınmış talep kaynaklıdır. 2004 yılının ikinci yarısı da göreli bir yavaşlama söz konusu n dur. Yavaşlamanın yazdan itibaren il&'
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=