Tesisat Dergisi 113. Sayı (Mayıs 2005)

"' oo N 1/) 220 V dalgalı gerilimi kesilir ve motor durur. Bu durumda, kolektör dikey şe kilde güneş istikametine getirilmiş olur. Güneş ışınlarının geliş açısı zamana bağlı olarak değiştiğinde, LDR2 ve LDR3 algılama sensörleri üzerine dü şen güneş ışını kaybolur. LDR2 ve LDR3 sensörleri, bağlı bulundukları transis törleri kesime uğratarak, RL3-RL4-RL5 rölelerinin enerjilerini keser. Başlan gıç durumunda olduğu gibi, önce yaC1 ve C2 kondansatörleri ile filtre ed lerek 7815 entegresine uygulanır. Ayar ilı entegre çıkışında 15 V sabit doğru gerilim voltajı elde edilir. C3 kondansatörü ile son kez filtre edi- len 15 V doğru gerilim voltajı, sisteme uygulanacak hale getirilir. 7815 en tegre devresi üzerinde oluşacak ısıyı almak üzere soğutucu levha monte edilmiştir. tay motor dönerek yatay sistemi gü- 8. Sonuç ve Değerlendirme neş istikametine getirir ve durur. A dından dikey motor dönerek, sistemr i güneş istikametine getirir ve durur.Bu işlemler, güneşin hareketine rak devam eder. bağlı ola7. 15 V Doğru Gerilim Ayarlı Sistem Besleme Devresi Çalışma Prensibi Sistemin istikrarlı çalışması, değişen şehir voltajları na karşı güzel filtre edil miş ve sabit voltaj alınabilen besl me kaynağına bağlıdır. Bunun içe in Şekil 4'teki devre özgün olarak tasa lanmış ve imal edilmiştir. rT1 trafosu sekonderinden alın taj, ayarlanmış 15 V doğru gerailinmv ço ıl ­ kış voltajının yaklaşık iki katı olacak şekilde seçilmiştir. Amaç, 220 V dalgalı şehir şebeke g rilimindeki voltaj gerilimindeki volteaj Yapılan deneysel çalışmalar, kolektö rün güneşi takibinin, yatay konum için 2° değerinde açı hatası ile ve dikey ko num için 4 ° değerinde açı hatası ile mümkün olabileceğini göstermiştir. İ ki eksende hareket yeteneğine sahip kolektör, tesisatın düz zemini üzerine oturtulmuştur. Üzerine ışınların çizgisel odaklandığı içinden su geçen bor lunan vakumlu tüp çapı 37 mm'd ui rb . uİlk deneylerde, yansıtıcı aynaların g nişlikleri 40 mm alınmıştır, odaklamea boru çapından daha büyük bir bant oluşturduğu için iyi bir sonuç alınama mıştır. Bunun üzerine, aynaların geniş likleri 20 mm alınarak arzu edilen en uygun odaklama durumuna ulaşıl mıştır. Aynaların toplam ışınım alan yüzeyi yaklaşık 0.5 m2 olarak tespit edilmiştir. dalgalanmalarının sisteme etkisini ön- Vakumlu tüp içindeki bakır borudan lemek ve akım değişikliklerini sabit geçirilen su, doğrudan şebekeden hale getirmektir. T1 trafosunun sekon- alınmıştır. Deney esnasında, suyun de- derinden alınan voltaj, köprü diyotlar bisi, tüpe giriş ve çıkış sıcaklıkları ölüzerinden dalgalı doğru akıma çevrilir. çülmüştür. 152 Deneysel çalışmalar anında ölçülen ve bunlara bağlı olarak hesaplanan değerler, ölçme protokollerine kayd dilmiştir. Ölçümler, günlük olarak s e a bah saat 06:00'da başlayarak öğle den sonra saat 19:00'a kadar sürdü rülmüştür. Bir saatlik zaman aralığı içinde, 15 da kika aralıklarla ölçümler tekrarlana rak, saatlik ortalama değerler tespit edilip protokole kaydedilmiştir. Suyun net aldığı enerji akısı, 6.10-3 m3/s değerinde sabit tutulan debi, giriş ve çıkış sıcaklıkları ile sabit kabul edilen özgül ısı değeri göz önünde tutularak tespit edilmiştir. Suyun vakumlu tüpü giriş sıcaklığı 20°C ile 22 °C arasında, çıkış sıcaklığı ise 22 °C ile 93 °C arasında ölçülmüştür. Edirne meteorolojik verilerine göre, 0.5 m2 yüzeyine gelen güneş enerjisi, 27 kW/0.5 m2 ile 2464 kW/0.5 m2 arasında tespit edilmiştir. Aynı yüzey alanlı kolektör ile kolektörün güneşi ta kip etmemesi durumunda, 4 kW/0.5 m2 ile 1183 kW/0.5 m2 arasında ve ko lektörün güneşi takip etmesi durumun da 18 kW/0.5 m2 ile 1774 kW/0.5 m2 güneş enerjisi değerleri deneysel be lirlenmiştir. İlk verilen değerler, sabah saat 06:00 için ikinci değerler öğlen saat 12:00 için geçerli değerlerdir. Sonuç olarak, tasarlanmış, imal edil miş ve denenmiş bu tür bir sistemle, güneşi takip edilmesi ve normal düz lemsel güneş kolektörlerinden daha yüksek güneş enerjisi absorplanması mümkündür. Kaynaklar [!} Hörsıer ıı.a. "Sonnenko/lekıore11 mil lıo /ıem Wirkııııgsgrad", Kaelıe-Kliıııa lngeııieıır 4, 3, S. 113-1/8, 1976. [2} H. lippold; A. Trogisch; H. Friedrich; "Wissensspeiclıer Solarleclınik: Tlıe misclıe ıınd Fotolechnisclıe Nuızııng der r So/areııergie" leipzig: VEB Verlag. 1984. [3} J. A. Dıılfie: W A. Beckıııaıın, "Son ııenenergie: Tlıerınische Prozesse", Miinchen: Udo Pfrieıner Verlag, /976. [4} O. H. Şafak; "Düzlem Ko/ekıörden Tek Borııya Odaklaıııalı Otomatik Giineş i leyicili Bir Sistemin Tasarımı", Yiiksez k lisans Tezi, Edime: Trakya Üniversitesi Fen Biliıııleri Ensıiıiisii, 2004. iji]

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=