Muhittin Tekman

Makina Mühendisi-MBA

AB'de uygulanmakta olan ErP lot 1 YönetmeliÄŸi’nin Resmi Gazete'de yayınlanarak ülkemizde de yürürlüÄŸe girmesiyle birlikte artık yoÄŸuÅŸmasız kombi üretimi ve dışalımı yasaklanmış oldu. Yurtiçinde satış pazarlama faaliyetlerini yapmakta olan ki kombi ÅŸirketlerinin depo ve stoklarındaki yoÄŸuÅŸmasız kombilerin son satış tarihi ise 31 Aralık 2018. Bu yeni uygulama ile hem kombi kullananlar hem de ülkemiz kazançlı çıkacak. Çünkü yoÄŸuÅŸmalı kombiler yaklaşık %107'lik ortalama iÅŸletme verim deÄŸeri ile yoÄŸuÅŸmasız kombilerin yaklaşık %93'lük ortalama iÅŸletme verim deÄŸerlerine göre %14'lük kazanç saÄŸlıyorlar.

BilindiÄŸi üzere ülkemizin DoÄŸu ve GüneydoÄŸusundaki; Artvin, Hakkari, Şırnak ve Tunceli illerindeki konutlarda henüz doÄŸalgaz kullanımının baÅŸlamamış olmasına karşın diÄŸer 77 il merkezinde ve bunların pek çok ilçesindeki konutlarda ağırlıklı olarak bireysel ısıtma ve kombi kullanılmaktadır. Dergimizin "Ä°çindekiler" bölümünden hemen sonra 22 yıldır tarafımdan hazırlanarak güncel bilgileriyle yayınlanmakta olan "1000 kcal Isı Ä°htiyacı Ä°çin Gerekli Olan ÇeÅŸitli Yakıtlar Ä°çin Maliyet KarşılaÅŸtırma Tabloları" içinde 5 büyük ÅŸehirdeki doÄŸalgaz dağıtım ÅŸirketlerinin birim fiyatları üzerinden deÄŸerlendirmeler yer almaktadır. 24 Nisan 2018 tarihi itibariyle Konut Kullanımı için yapılmış olan tablodaki bu deÄŸerlendirmeler yoÄŸuÅŸmalı kombi kullanımı için incelendiÄŸinde en ucuz doÄŸalgazın 0,1206 TL/1000 kcal olarak Ä°zmit- Ä°ZGAZ'da olduÄŸu, Bursa - BURSAGAZ'da da çok az bir fark ile 0,1209 TL/1000 kcal olarak kullanılabildiÄŸi görülmektedir. Bu tabloda yer alan diÄŸer ÅŸehirlerdeki doÄŸalgaz yakıt maliyetleri ise; EskiÅŸehir - ESGAZ'da 0,1264 TL/1000 kcal, Ä°stanbul - Ä°GDAÅž'da ise 0,1293 TL/1000 kcal ve Ankara - BAÅžKENTGAZ'da 0,1335 TL/1000 kcal'dir. Ayrıca bu 5 ÅŸehir doÄŸalgaz dağıtım ÅŸirketinin dışında kalan diÄŸer ÅŸehirlerdeki tarifesi belirlenmiÅŸ olan 59 doÄŸalgaz dağıtım ÅŸirketinin (DoÄŸalgaz Dergisi, Mart-Nisan 2018 Dönemi, Sayı 207) en yüksek doÄŸalgaz fiyatlısından baÅŸlayarak sıralandığı tabloya bakarsak; Antalya'nın 1,385TL/m3, Aydın'ın 1,380 TL/m3, Adana-Mersin-Hatay-Osmaniye'nin 1,329 TL/m3 ve en düÅŸük fiyatlılarının da; Konya'nın1, 094 TL/m3, Malatya'nın 1,094 TL/m3, Bursa'nın 1,067 TL/m3, Ä°zmit'in 1,065 TL/m3, Diyarbakır'ın 1,047 TL/m3 ve Samsun'un 1,024 TL/m3 birim fiyat (KDV dahil) ile faturalandırma yapmakta olduÄŸu görülmekte. Bu fiyatlar arasında önemli oranlarda farklılıklar bulunmaktadır ki aynı miktardaki doÄŸalgaz kullanımı için örneÄŸin en ucuz olan Samsun'daki fiyata göre en yüksek orandaki; Antalya'da %35, Aydın'da %34, Adana-Mersin-Hatay-Osmaniye'de %29, en az orandaki; Konya ve Malatya'da %7, Bursa ve Ä°zmit'te %4, Diyarbakır'da ise %2 daha fazla doÄŸalgaz bedeli ödenmekte. EPDK'nın yayınladığı DoÄŸalgaz Piyasası 2016 yıl sonu Sektör Raporu'ndaki mevcut konut aboneleri ve onların kullandığı yıllık toplam doÄŸalgaz tüketim bilgilerine göre bir deÄŸerlendirme yaparsak ÅŸehirlerdeki konut abonelerinin; Ä°zmit'te 857 m3/yıl, Bursa'da 877 m3/yıl, EskiÅŸehir'de 953 m3/yıl, Ä°stanbul'da 847 m3/yıl ve Ankara'da 983 m3/yıl doÄŸalgaz tüketmiÅŸ olduÄŸu görülmektedir.

Bu miktarlar üzerinden dergimizdeki maliyet karşılaÅŸtırma tablolarından Konut Kullanımı için olan tablo'daki ÅŸehir gaz dağıtım ÅŸirketlerinin birim fiyatlarıyla yapılan hesaplamalar sonucunda bir konut abonesinin; Ä°zmit'te 913 TL/yıl, Bursa'da 936 TL/yıl, EskiÅŸehir'de 1.064 TL/yıl, Ä°stanbul'da 967 TL/yıl ve Ankara'da 1.158 TL/yıl kadar doÄŸalgaz fatura bedeli ödenmiÅŸ olduÄŸu söylenebilir. YoÄŸuÅŸmalı kombi kullanımı ile %15 tasarruf yapılabileceÄŸi varsayımından hesapla bu ÅŸehirlerdeki konut doÄŸalgaz abonelerinin 137 - 175 TL. arasında yıllık kazancı olabileceÄŸi gözükmekte. Ancak, EPDK Raporu'ndaki bilgiler yerine abonelere gelen gerçek doÄŸalgaz faturaları üzerinden deÄŸerlendirme yapılırsa yaklaşık olarak 400 TL/ay ve kış sezonunun da 5 ay olduÄŸu varsayımına göre 2.000 TL/yıl ve tasarrufun da 300 TL/yıl olabileceÄŸi söylenebilir. Bu ise yoÄŸuÅŸmasız kombi yerine yoÄŸuÅŸmalı kombi satın almak zorunda kalan abonenin cihaz maliyetini 4-5 yılda amorti edebileceÄŸini ve böylece hem en yüksek teknolojiye ve donanıma sahip bir cihaz kullanacak olmasının yanı sıra hem de ekonomik ömrünün kalan 7-8 yılında önemli miktarda para tasarrufu saÄŸlayabileceÄŸini de göstermekte.

Ayrıca bu tasarrufu ÅŸehirlerdeki toplam abone miktarları üzerinden genel olarak deÄŸerlendirirsek, EPDK raporundaki 2016 yıl sonu deÄŸerlerine göre Türkiye'de toplam 13.708.619 konut abonesinin olduÄŸu ve bunların da 11,23 milyar m3 doÄŸalgaz tüketimi yaptığı, dolayısıyla da tüm konut abonelerinin kombi kullandığı ve yoÄŸuÅŸmalı kombi kullanımına geçtiÄŸi var sayılırsa %15 yakıt tasarrufu ile elde edilecek yıllık doÄŸalgaz kazancı 1,68 milyar m3 olabilecektir. Bu tasarruf ise ülkemizin enerji harcamaları ve ekonomisi açısından oldukça önemli bir deÄŸerdir.