Tesisat Dergisi 309. Sayı (Eylül 2021)

74 Tesisat / Eylül 2021 tesisat.com.tr ÇEVİRİ K apalı alan hava kirleticilerine maruz kalma ve potansi- yel olumsuz sağlık etkilerini azaltma önlemleri genel olarak üç ana kategoriye ayrılır: kaynak kontrolü, havalandırma kontrolü ve atma kontrolü. Kaynak kontrolü, bağımsız kirlenme kaynaklarını veya onların emisyonlarını yok etmeyi ifade eder. Kaynak kontrolü genellikle kapalı alan hava kalitesini iyileştirmenin en etkili yoludur. Yeterli kapalı alan hava kalitesi sağlamak amacı ile kapalı alan hava kirletici konsantrasyonlarını azaltmaya yönelik başka bir yaklaşım kapalı alana giren dış hava miktarını arttırmaktır. Sürekli ve lokal hava temizlemeye ihtiyaç duyulduğunda taşınabilir oda hava temizleyicileri kirli bir odadaki havayı temizleyebilir. Hava temizleme cihazlarının etkili olması için hava temizleyici kapasitesinin odanın havalandırma oranına uygun olması gerekir. Filtrasyon aracılığı ile verilen havayı temizleme mümkün olmadığında bu temizleme teknolojisi yararlıdır (başka bir deyişle doğal havalandırma sistemine veya hava tahliye sistemine sahip binalar için). Tüketicilerin hava temizleme cihazlarını göz önünde bulundururken aynı zamanda gürültü ve ozon oluşturma gibi muhtemel yan etkileri de göz önünde bulundurması gerekir. Taşınabilir hava temizleyiciler havada bulunan partikülleri ve gaz halindeki kirleticileri atmak için farklı teknolojiler kullanırlar. Partikülat havada bulunan toz, polen, virüsler ve bakteri gibi havada asılı olan küçük katı veya sıvı partiküllerden oluşur. Gaz halindeki kirleticiler uçucu organik bileşikleri, karbon monoksiti, nitrojen oksidi ve aldehitleri içerir. Taşınabilir hava temizleyicileri partikülatı ve gaz halindeki kirleticileri havadan atmak için üç tür teknoloji kullanır. Bu teknolojiler üç kategoriye ayrılabilir: • Partikül uzaklaştırma teknolojisi: En sık uygulanan yön- temler lif filtarsyonu, elektrostatik tutucular (ESP’ler) ve iyonizerlerdir. • Gaz arındırma teknolojisi: En sık uygulanan yöntemler aktif kömür gibi emici medya hava filtreleri, kimyasal emici medya hava filtreleri, fotokatalitik oksidasyon, plazma, ozon jeneratörleri ve bitkilerdir. • Kızılötesi (UV-C) mikrop öldürme teknolojisidir: Sıklıkla uygulanan yöntem UV radyasyonudur. Taşınabilir Hava Temizleyicilerin Kapalı Alan Hava Kalitesi Üzerindeki Etkisi KAPALI ALANHAVASINDAN PARTIKÜLLERIN ATILMASI (*) (*) Bu makale The Rehva European HVAC Journal Nisan 2021 sayısından alınmıştır. Bu literatür incelemesinin amacı kapalı alan hava kalitesini iyileştirmek amacı ile hava temizleyicilerinin kullanılmasına ilişkin olasılıkları, uygulamaları ve sınırlamaları analiz eden ve geçen on yıllarda yayınlanan çalışmaları incelemektir. ALIREZA AFSHARI Mamur Çevre Bölümü Aalborg Üniversitesi OLLI SEPPANEN Nordic Ventilation Group & FINVAC Sitratori