Tesisat Dergisi 309. Sayı (Eylül 2021)

96 Tesisat / Eylül 2021 tesisat.com.tr M etal Körüklü Globe Vana tasarımı ve dış ortam- lara sunduğu tam sızdırmaz yapısıyla proseslerin verimliliğinden çevre düzen ve temizliğine, olası iş kazalarının önlemesi ile can ve mal güvenliğinden enerji tasarrufuna kadar pek çok katkı sunuyor. Türkiye’de metal körüklü globe vana üretimini yapan ilk firma olan Termo Vana, tecrübesiyle fark yaratırken hali hazırda 50 binin üzerinde seyreden üretimini 100 bin adete taşımayı hedefliyor. Körüklü vanalar en küçük sızıntıların bile son derece kritik olabileceği tehlikeli gazların, kızgın yağ veya tehlikeli sıvıların olduğu endüstriyel proseslere uygun ve özel olarak tasarlanmış vanalardır. Kimya ve nükleer endüstri gibi yeni endüstrilerin katlanarak artmasıyla birlikte boru hatlarından akan yanıcı, tehlikeli, aşırı derecede zehirli ve toksik akışkanların olduğu prosesler her geçen gün artmaktadır. Bu proseslerde kullanılan akışkanlar; sızıntı, patlama ve çalışanlar için sağlık tehlikesi ve iş güvenliği riski oluşturur. Bu nedenle, bu tür proseslerde kulla- nılan vanaların belirli bir sızdırmazlık gereksinimleri vardır. Sıfır sızdırmazlık seviyesi için globe vanalarda tasarım değişikliğine gidilerek vanaya metal körük ilavesi yapılarak atmosfere olan sızdırmazlık sıfıra indirilmiştir. İmalat Süreçleri Metal körük; metal körüklü globe vananın ana parçasıdır. Formlu ve kaynaklı yaprak olmak üzere İki tip körük vardır. Formlu Körük: Düz sacın bir boruya yuvarlanması sonra- sında uzunlamasına füzyon kaynağı ile yapılır, boru mekanik olarak omega şeklinde ve geniş aralıklı kıvrımlarla körük haline getirilir. Kaynaklı Yaprak Körük: İnce metalden rondela benzeri plakalar birbirine kaynaklanır. Kaynak, pul benzeri plakanın içinde ve dışında gerçekleştirilir. Kaynaklı yaprak körüklerde birim uzunluktaki kıvrımlar daha fazladır. Çok büyük çaplı körük imalatları için bu yöntem kullanılır. Hem formlu körük hem kaynaklı yaprak körükler için kıvrım başına hareket oranı aynıdır. Bu nedenle aynı strok hızı için formlu körükler, kaynaklı yaprak körüklere göre iki ila üç kat daha uzundur. Alt uç ve mil montajı otomatik dikiş kaynağı ile kaynakla- nırken, üst uç bağlantı plakası üzerinde otomatik dikiş kaynağı ile kaynak yapılarak akışkan ile ortam arasında metal bir kalkan oluşturularak valf gövdesinden sıfır sızıntı sağlanır. Valf diskinin sızdırmazlık yüzeyi ve sit hassas bir şekilde leblenir bu nedenle montaj yapıldıktan sonra yüzde 100 basınç testinden geçtiği onaylanır ve her türlü sızıntı olasılığı ortadan TERMO VANA’ DAN METAL KÖRÜKLÜ GLOBE VANA kalkar. Yardımcı conta olarak salmastra kutusu her zaman körük üzerinde tutulur. Bu da ikinci bir kaçağı önler ve koru- mayı artırır. Yüksek basınç valflerinin metal körükleri, yüksek basınç altında dahi 10000 kez açma/kapama ömrünü garanti edecek şekilde çok katmanlı bir yapıya sahiptir. Nasıl Çalışıyor? Metal Körüklü Globe Vana, vana gövdesi bileşenlerini sızdırmaz hale getirmek için tasarımında körük kullanılan kom- pakt bir yapıya sahiptir. İçerisinde bulunan körük sayesinde proseste kullanılan akışkanın gövdeyi aşındırmasını önlemek için paslanmaz çelik körüğün alt ucu klapeye kaynaklanır. Diğer uç kalıcı bir sızdırmazlık oluşturmak için valf gövdesi ile valf kapağı arasına yerleştirilmiştir. Bu çift conta konfigürasyonlu tasarım sızıntıyı ortadan kaldırır, yani körük çökse bile gövde sızdırmazlık elemanları sayesinde sızıntı önlenecektir. Körükler, kararlı çalışma verimliliği sağlamak ve vana hareketinin neden olduğu titreşimi önlemek için vana klapesine kaynaklanmıştır. Uygulama Alanları Körüklü vanalar, proses akışkanının kaçak riskini ortadan kaldırır ve bu nedenle vanalardan sızıntının tolere edilemediği uygulamalar için idealdir. Hidrojen, Amonyak, Klor ve benzeri zehirli veya patlayıcı madde gibi son derece tehlikeli madde- lerin kullanıldığı yerlerde bu vanalar tercih edilir. Sıcaklık ileten yağlı, zehirli, yanıcı, yüksek geçirgenlikli, çevreyi kirleten ve radyoaktif akışkan boru hatlarında kesme vanası olarak kullanıma uygundur. Sıfır emisyon ve kaçağa sahip bir fabrika oluşturmak için metal körüklü vanalar yüksek TEKNİK TANITIM